Μετά από σφοδρές μάχες στο θύλακα Ναγκόρνο Καραμπάχ με πολλούς νεκρούς και τραυματίες, μεταξύ αυτών και άμαχοι, από τα μεσάνυχτα Αζερμπαϊτζάν και Αρμενία βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση. Πρόκειται για δύο πρώην σοβιετικές δημοκρατίες στην ευαίσθητη περιοχή του Καυκάσου, που τους χωρίζει μίσος δεκαετιών με επίκεντρο τον έλεγχο του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Μια περιφέρεια που οι Σοβιετικοί προσάρτησαν το 1921 στο κυρίως ισλαμικό Αζερμπαϊτζάν, αλλά το 1991 κήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία του με τη στήριξη της Αρμενίας, κράτος κατεξοχήν χριστιανικό. Ακολούθησαν πολλές ένοπλες συγκρούσεις με χιλιάδες νεκρούς και από τις δύο πλευρές παρά τη προσπάθεια διαμεσολάβησης, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) το 1994.

Ιμπ. Καλίν: «Είμαστε πολύ κοντινά έθνη»

Η Τουρκία, η οποία τρέφει από καιρό γεωστρατηγικές φιλοδοξίες στην περιοχή του Καυκάσου και τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, που προέκυψαν από τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, έχει αναγάγει το Αζερμπαϊτζάν, χώρα τουρκόφωνη και πλούσια σε υδρογονάνθρακες, σε κύριο σύμμαχό της στην περιοχή. Εκτός από τους κοινούς ιστορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς τους και και τα κοινά ενεργειακά προγράμματα, όπως ο αγωγός από το Μπακού στο τουρκικό λιμάνι Τσεϊχάν της Μεσογείου, τους συνδέει και φιλία που στηρίζεται στην κοινή άπωση για την Αρμενία.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο πρόεδρος Ερντογάν έσπευσε αμέσως μετά την έναρξη των εχθροπραξιών, δια του εκπροσώπου του Ιμπραχίμ Καλίν, να προσφέρει στήριξη στο Αζερμπαϊτζάν.«Η Τουρκία παραμένει αλληλέγγυα με το Αζερμπαϊτζάν. Δεσμευόμαστε να στηρίξουμε το Αζερμπαϊτζάν με κάθε δυνατό μέσο. Είμαστε δύο πολύ κοντινά έθνη. Στην πραγματικότητα, θεωρούμαστε ως ένα έθνος με δύο κράτη, έχουμε μια πολύ ιδιαίτερη σχέση. Φυσικά θα συνεχίσουμε να βρισκόμαστε στο πλευρό των Αζέρων και της κυβέρνησης εναντίον κάθε είδους επιθετικότητα από την Αρμενία ή κάποιο άλλο κράτος».

Ερντογάν-Αλίεφ, συμμαχία

Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ δεν αιφνιδιάστηκαν από τις χθεσινές εξελίξεις. Και οι δύο πλευρές προετοιμάζονταν από καιρό για μια μεγάλης κλίμακας πολεμική επιχείρηση, η οποία όμως δεν ήταν γενικότερα τόσο εμφανής, υποστηρίζει μιλώντας στη DW η Σίλβια Στέμπε, δημοσιογράφος με ειδίκευση στην ανατολική Ευρώπη και στο νότιο Καύκασο.  Τώρα όμως έχει εμπλακεί και ένας νέος εταίρος, η Τουρκία. «Το καινούργιο αυτή τη φορά είναι ότι η Τουρκία έχει αναμειχθεί περισσότερο και στηρίζει το Αζερμπαϊτζάν πιο πολύ από ότι τα προηγούμενα χρόνια. Αυτό θα μπορούσε να παρακινήσει την ηγεσία στο Μπακού να κλιμακώσει την κατάσταση. Παρακολουθούμε επίσης χορήγηση ρωσικών όπλων στην Αρμενία. Τουρκία και Ρωσία θα μπορούσαν λοιπόν να αναμειχθούν στη διένεξη περισσότερο από παλαιότερα».

Έτσι η Τουρκία βλέπει στην αναζωπύρωση της διαμάχης για το Ναγκόρνο Καραμπάχ, μια ιστορική ευκαιρία μεγαλύτερης διείσδυσης στην περιοχή και άσκησης επιρροής στο πλευρό του Αζέρου προέδρου, Ιλχάμ Αλίγεφ, ο οποίος διαδέχθηκε στην εξουσία τον πατέρα του Χαϊντάρ Αλγίεφ, πρώην στέλεχος της KGB που κυβέρνησε επί χρόνια τη χώρα με σιδηρά πυγμή. «Και οι δύο πρόεδροι με τις κυβερνήσεις τους προσπαθούν να συσπειρώσουν τους λαούς στον πλευρό τους και να τους αποπροσανατολίσουν από τα εσωτερικοπολιτικά προβλήματα» επισημαίνει η Σίλβια Στέμπε

Ειρήνη Αναστασοπούλου/DW/APTN/AFP/Reuters