Η τουρκική αντιπολίτευση ανοίγει τα χαρτιά της
31 Ιανουαρίου 2023Έξι κόμματα της αντιπολίτευσης στην Τουρκία σε μια προσπάθεια να ανατρέψουν τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά από δύο δεκαετίες στην εξουσία, επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους για επιστροφή σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία σε περίπτωση που η συμμαχία τους κερδίσει τις εκλογές. Οι εκλογές είναι πιθανό να διεξαχθούν στις 14 Μαΐου.
Ο Ερντογάν, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από το 2003, αρχικά ως Πρωθυπουργός και στη συνέχεια ως Πρόεδρος από το 2014, εισήγαγε ένα προεδρικό σύστημα το 2018, με το οποίο κατήργησε το αξίωμα του Πρωθυπουργού και έδωσε περισσότερες εξουσίες στον Πρόεδρο. Η αντιπολίτευση κατηγόρησε ευθέως τον Ταγίπ Ερντογάν για τα δεινά της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής ύφεσης αλλά και της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Επιστροφή σε ένα πιο δημοκρατικό σύστημα
Όπως δήλωσε ο Φαΐκ Οτζράκ, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, του μεγαλύτερου δηλαδή κόμματος της αντιπολίτευσης: «Η ανεξέλεγκτη δύναμη δεν είναι δύναμη, είναι καταστροφή. Το έθνος μας το έχει δει αυτό ζώντας κάτω από αυτό το αυθαίρετο σύστημα διοίκησης που ονομάζεται Σύστημα Προεδρικής Διακυβέρνησης. Γι' αυτό η 'Εθνική Συμμαχία', αντί για αυτό το φρικτό σύστημα, κάνει λόγο για ένα ελεύθερο, δημοκρατικό, δίκαιο κοινοβουλευτικό σύστημα που θεσπίζει τη διάκριση των εξουσιών».
Το προεδρικό σύστημα εγκρίθηκε οριακά σε δημοψήφισμα του 2017 και τέθηκε σε ισχύ μετά τις εκλογές του 2018. Τα έξι κόμματα σχημάτισαν πέρυσι την «Εθνική Συμμαχία» με στόχο να νικήσουν τον Ταγίπ Ερντογάν και να σχεδιάσουν την επιστροφή σε ένα πιο δημοκρατικό σύστημα. Η αποτυχία όμως των έξι κομμάτων να ορίσουν κοινό υποψήφιο μέχρι σήμερα, οδήγησε σε απογοήτευση των υποστηρικτών της αντιπολίτευσης.
Τα ποσοστά δημοφιλίας του Τούρκου Προέδρου έχουν μειωθεί σημαντικά λόγω της οικονομικής αστάθειας και του αυξανόμενου πληθωρισμού, ωστόσο έχει επιδοθεί σε μια ξέφρενη αύξηση των δαπανών, συμπεριλαμβανομένων των αυξήσεων στους κατώτατους μισθούς και των συνταξιοδοτικών παροχών για να κερδίσει ξανά ψήφους.
Περί ελευθερίας του Τύπου
Στα θέματα της εξωτερικής πολιτικής, τα έξι κόμματα δεσμεύτηκαν να «εργαστούν για την ολοκλήρωση της ενταξιακής διαδικασίας» για πλήρη ένταξη στην ΕΕ και να βελτιώσουν τις τεταμένες σχέσεις με τις ΗΠΑ, ενώ υποσχέθηκαν και ελευθερία του Τύπου, όπως δήλωσε ο Φαΐκ Οτζράκ:
«Θα διασφαλίσουμε την ελευθερία του Τύπου. Θα μεταρρυθμίσουμε τη νομοθεσία για τη λειτουργία του διαδικτύου σύμφωνα με διεθνή πρότυπα, με τρόπο που να μην περιορίζει την ελευθερία της έκφρασης και να μην παραβιάζει τα προσωπικά δικαιώματα».
Εκτός από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα του Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, η αντιπολιτευτική συμμαχία αποτελείται από το εθνικιστικό Καλό Κόμμα της Μεράλ Ακσενέρ, το συντηρητικό Κόμμα της Ευτυχίας του Τεμέλ Καραμολάογλου, το Δημοκρατικό Κόμμα του Γκιουλτεκίν Ουιζάλ, το Κόμμα Δημοκρατίας και Προόδου με επικεφαλής τον Αλί Μπαμπατσάν και το Κόμμα του Μέλλοντος με πρόεδρο τον Αχμέτ Νταβούτογλου.
Οι Νταβούτογλου και Μπαμπατζάν ήταν συνιδρυτές του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ταγίπ Ερντογάν και υπηρέτησαν σε κορυφαίες θέσεις πριν απομακρυνθούν, επικρίνοντας την πολιτική του Τούρκου Προέδρου. Εξαιρείται από τη συμμαχία το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών, το οποίο είναι το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης.
APTN / AFPTV / Μαρία Ρηγούτσου