Θα ήταν σαν να αποφάσιζε ο Δήμος Αθηναίων να στολίσει έναν κεντρικό πεζόδρομο των Αθηνών - αίφνης την Ερμού με φωτάκια, στολίδια και μια φωτισμένη ημισέληνο με την επιγραφή "Χαρούμενο Ραμαζάνι", με την ευκαιρία της έναρξης της πιο ιερής γιορτής των μουσουλμάνων από την Κυριακή. Αυτό κάνει ο δήμος της Φρανκφούρτης, μιας πόλης-παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό κέντρο, με το δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Ευρώπης και με δεκάδες χιλιάδες μουσουλμάνους κατοίκους. Πρώτη διδάξασα η βρετανική πρωτεύουσα, το Λονδίνο. Τώρα και η Φρανκφούρτη θέλει να τη μιμηθεί ως πρώτη πόλη της Γερμανίας  δίνοντας εορταστική ατμόσφαιρα στη Fressgasse, έναν κεντρικότατο πλατύ δρόμο με πλακόστρωτο και ψηλά πλατάνια που πεζοδρομήθηκε το 1977, ανάμεσα στην πλατεία της Όπερας και τον δρόμο του Χρηματιστηρίου. Εκτός από χρηματοπιστωτικό κέντρο η Φρανκφούρτη έχει από 100.000 έως 150.000 κατοίκους μουσουλμάνους που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της "πολύχρωμης" ζωής της πόλης, συμβάλλουν με την εργασία τους - και με τους φόρους τους - σε αυτό που κάνει σήμερα τη Φρανκφούρτη μια πολυπολιτισμική πόλη με κατοίκους από 180 εθνικότητες.

Ρόμπερτ Λάμπρου: "Χειρονομία υποταγής" στο Ισλάμ

Για την Πράσινη δήμαρχο της πόλης, γεννημένη στην Τεχεράνη, την Νάργκες Εσκαντάρι-Γκρίνμπεργκ, δεν τίθεται καν θέμα. Ο στολισμός και η φωταγώγηση στη διάρκεια του Ραμαζανιού συμβολίζει "την ειρηνική συνύπαρξη όλων των ανθρώπων στη Φρανκφούρτη, την ανθρωπιά και είναι κατά της περιθωριοποίησης και του μίσους" και εναντίον του αντισιμιτισμού. Σύμφωνα με το Γραφείο Πολιτών της πόλης - κάτι σαν τα ελληνικά ΚΕΠ - ο λόγος που δόθηκε ο δρόμος για τη φωταγώγηση ήταν οι 100.000 ως 150.000 μουσουλμάνοι στη Φρανκφούρτη που διαχειρίζονται περίπου 50 κοινότητες τζαμιών και συμμετέχουν σε εθελοντική βάση στις γειτονιές της πόλης με προγράμματα για τη νεολαία κατά του εξτρεμισμού και της ριζοσπαστικοποίησης. "Το Ισλάμ και οι κοινότητες τζαμιών αποτελούν αναπόσπαστο και σημαντικό μέρος της πολυπολιτισμικής κουλτούρας της Φρανκφούρτης, η οποία έχει αναπτυχθεί ιστορικά", αναφέρεται. Στολίζοντας το κέντρο της Φρανκφούρτης και την περιοχή του σταθμού κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού, η πόλη στέλνει ένα σημαντικό μήνυμα προς τη μουσουλμανική κοινότητα για τη μουσουλμανική ζωή. Βέβαια, oι εμπνευστές αυτής της πρωτοβουλίας δεν είχαν αυταπάτες. Και επειδή η περίοδος είναι οιονί προεκλογική με τις ευρωεκλογές να πλησιάζουν, το ακροδεξιό εθνολαϊστικό κόμμα AfD δεν έχασε την ευκαιρία να το εκμεταλλευτεί.  Ο επικεφαλής της ΚΟ του κόμματος στο κρατίδιο της Έσσης, ελληνικής καταγωγής Ρόμπερτ Λάμπρου, έσπευσε να το χαρακτηρίσει ως "χειρονομία υποταγής" στο Ισλάμ.

Το επιχείρημά του; "Είναι αρκετά ανησυχητικό όταν οι εργοδότες και τα σχολεία καλούνται να δείξουν σεβασμό για τη νηστεία και να αποδεχθούν τη μείωση της απόδοσης που αυτό συνεπάγεται". Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το κύμα αντιδράσεων οργής και αγανάκτησης ξεπέρασε κάθε προηγούμενο. Το τι γράφεται, δεν περιγράφεται. Ο εορταστικός διάκοσμος ερμηνεύεται ως ένδειξη "εξισλαμισμού", οι χρήστες μιλούν για το Ισλάμ ως "ιδεολογία της λίθινης εποχής" και γίνονται εκκλήσεις για μποϊκοτάζ των καταστημάτων που βρίσκονται στον επίμαχο δρόμο Η influencer της ακροδεξιάς Άναμπελ Σούνκε μοιράστηκε επίσης ένα βίντεο σχετικά με το θέμα. Σε αυτό, αποκαλεί το κάλεσμα του μουεζίνη, τις δημόσιες προσευχές και το σπάσιμο της νηστείας στο δρόμο: "ισλαμικές και ισλαμιστικές εκδηλώσεις εξουσίας". Υπάρχουν όμως πολέμιοι της πρωτοβουλίας που προβάλλουν οικονομικά επιχειρήματα για να δικαιολογήσουν την άπωσή τους. Οι Χριστιανοδημοκράτες του κρατιδίου απορρίπτουν τη συγχρηματοδότηση από την πόλη για τον φωτισμό της γιορτής του Ραμαζανιού για λόγους ίσης μεταχείρισης. Αλλωστε όπως λένε, πρόκειται για χρήματα των φορολογουμένων.

"Χειρονομίες κοινωνικής συνοχής"

"Θα πρέπει να υπάρχει ένα δημοτικό ταμείο για να επιχορηγεί εορταστικό στολισμό, από το οποίο όλες οι θρησκευτικές κοινότητες θα μπορούν να ζητούν επιχορήγηση εφόσον απαιτείται", δήλωσε ο εκπρόσωπός τους Γιόαχιμ Ρότμπεργκ. Το CDU προειδοποιεί επίσης κατά της "υπερβολής" της εκστρατείας. Ο εορταστικός φωτισμός μπορεί να αποτελεί έκφραση θρησκευτικής χαράς ή να συμβολίζει αξίες όπως η αγάπη και η ειρήνη, ωστόσο η παράταξή του θεωρεί "υπερβολικό" να του αποδίδεται σημαντική λειτουργία για την υπέρβαση πιθανών πολιτικών ή θρησκευτικών διαιρέσεων στον πληθυσμό, όπως είχε διατυπώσει η δήμαρχος Νάργκες Εσκαντάρι-Γκρίνμπεργκ κάνοντας αναφορά στον αντισημιτισμό.

Αλλά και το κόμμα η Αριστερά (Die Linke) ψήφισε επίσης κατά της πρότασης για οικονομικούς λόγους, σύμφωνα με τον δημοτικό σύμβουλο Μίχαελ Μίλερ. „Ο δήμος κάνει περικοπές όπου μπορεί, ήταν θέμα κρίσης". Εν τω μεταξύ όμως ο Μίλερ είναι υπέρ της εκστρατείας όπως ανακοινώνει πλέον στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κι όταν τον ρωτούν, απαντά: "Είναι ένα σημαντικό μήνυμα προς τους ανθρώπους της μουσουλμανικής πίστης. Οι χώροι για διάλογο περιορίζονται. Είναι σωστό να τείνουμε χείρα".

Για τους Πράσινους στο δημοτικό συμβούλιο, η εκστρατεία αποτελεί "έκφραση της βαθιάς δέσμευσής μας στις αξίες της συντροφικότητας, της ανεκτικότητας και του διαλόγου", λέει ο αναπληρωτής επικεφαλής Έμρε Τελιακάρ. Στην κριτική ότι ο φωτισμός ευνοεί τους μουσουλμάνους, ο Τελιακάρ αντιτείνει ότι η παράταξή του είναι ανοιχτή σε οποιονδήποτε "θέλει να εισαγάγει νέες και καινοτόμες μορφές για τον εορτασμό των δημόσιων εορτασμών… οι χειρονομίες κοινωνικής συνοχής είναι ιδιαίτερα σημαντικές σε περιόδους κρίσης και πολέμου προκειμένου να ενισχυθεί η ποικιλομορφία της κοινωνίας".

Αλλά και η Εβραϊκή Κοινότητα της Φρανκφούρτης χαιρετίζει την κίνηση και την αποκαλεί "ευγενική χειρονομία".  Η μεγαλύτερη προβολή των θρησκειών στους δημόσιους χώρους είναι γενικά σημαντική, θεωρεί ο Μαρκ Γκρινμπάουμ, μέλος του ΔΣ. Ωστόσο, θα ήθελε οι άνθρωποι να "σκέφτονται ευρύτερα". Άλλες γιορτές, όπως η Ρος Χασανά, η εβραϊκή Πρωτοχρονιά ή οι βουδιστικές και ινδουιστικές γιορτές θα πρέπει επίσης "να γίνουν πιο ορατές". Ο Γκρινμπάουμ είναι ενοχλημένος από τη δήλωση της δημάρχου Εσκαντάρι-Γκρίνμπεργκ ότι η φωταγώγηση θα λειτουργήσει κατά του αντισημιτισμού. "Δεν αντιλαμβάνομαι αυτή τη σύνδεση" λέει.

Σε κάθε περίπτωση ακόμη κι αν από την απόφαση για τη φωταγώγηση που πάρθηκε πέρισυ μεσολάβησε η φρικιαστική επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ με εκατοντάδες νεκρούς και ομήρους, τα φώτα στην Fressgasse θα ανάψουν την Κυριακή βράδυ, ημέρα έναρξης του Ραμαζανιού. Το βέβαιο είναι ότι ο διάλογος θα συνεχιστεί σε διάφορα επίπεδα. Η χειρονομία και το νόημά της όμως θα μείνει.

Πηγές: Welt, FAZ, FR, Tagesschau