Πρόκειται για την ιστορία μιας φωτογραφίας που έκανε το γύρο του κόσμου και ήταν ανάμεσα στις 10 υποψήφιες για το βραβείο Πούλιτζερ το 1990. «Δράστης» ήταν ο αμερικανός φωτογράφος Τζεφ Βίντενερ, που τράβηξε τον λεγόμενο «άνθρωπο των τανκς» στην πλατεία της «Ουράνιας Γαλήνης», την Τιεν Αν Μεν του Πεκίνου.

«Από το μπαλκόνι του 5ου ορόφου»

«Την ώρα που οι στρατιώτες έπνιγαν στον αίμα την εξέγερση πολλών χιλιάδων κινέζων φοιτητών, ένας άνθρωπος είχε το σθένος να προτάξει το ανάστημά του μπροστά στα τανκς του κινεζικού στρατού. Την ίδια ώρα ο Βίντενερ φωτογράφιζε. «Το Associated Press στη Ν. Υόρκη με παρακάλεσε να τραβήξω φωτογραφίες στην πλατεία της Ουράνιας Γαλήνης, που είχε πέσει ήδη στα χέρια του στρατού», θυμάται ο φωτογράφος. «Το ξενοδοχείο Πεκίνο ήταν η πιο κατάλληλη θέση. Με τη βοήθεια ενός αμερικανού φοιτητή μπήκα στο ξενοδοχείο και εγκαταστάθηκα στο μπαλκόνι του 5ου ορόφου. Από εκεί άρχισα να βγάζω φωτογραφίες. Με έναν τηλεφακό 800 χιλιοστών κατάφερα να βγάλω μια καλά εστιασμένη φωτογραφία. Το βράδυ δεν είχα μόνο τελειώσει την αποστολή μου αλλά είχα και μια επιτυχία , τον λεγόμενο "άνθρωπο των τανκς"» . Ο αμερικανός φωτογράφος θυμάται πολύ καλά τη σκηνή και αναρωτιέται πώς ο άνθρωπος αυτός κατάφερε να μη φοβηθεί.

«Κάποτε τα κράτη ζητούν συγγνώμη»

«Αυτό που έκανε ήταν απλά ανυπέρβλητο. Όλοι μιλούν για το θάρρος του. Κι εγώ φυσικά. Αλλά καμιά φορά αναρωτιέμαι πώς να ένοιωθε, τι να σκεφτόταν. Αν ήταν απογοητευμένος επειδή έχασε τη φίλη του ή συγγενείς και δεν σκεφτόταν ούτε τον εαυτό του. Ίσως να αντέδρασε ακολουθώντας τα συναισθήματα του. Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν υπολογίζεις τίποτα άλλο παρά το ό,τι έχασες έναν άνθρωπο που αγαπούσες».

Ο Τζεφ Βίντενερ περιγράφει και τα δικά του αισθήματα, το σοκ από την εικόνα. Στην αρχή νόμισε ότι οι στρατιώτες μέσα στα τανκς θα τον συνέθλιβαν, αλλά αυτό δεν συνέβη. «Τότε πήρα τον τηλεφακό στα χέρια με το πιο δυνατό ζουμ και πάτησα το κουμπί, ήταν ένα απίστευτο γεγονός για μένα». Η φωτογραφία αυτή δεν κυκλοφόρησε ποτέ στην Κίνα. «Είναι λυπηρό για την κινεζική ηγεσία, δεν καταλαβαίνω γιατί δεν τη δημοσιεύουν», λέει ο Βίντενερ. «Γιατί και οι δύο πλευρές έκαναν λάθη. Μετά από τραγωδίες της ανθρωπότητας οι χώρες κάποτε αναγνωρίζουν τα λάθη τους και ζητούν συγγνώμη. Αυτό δεν έγινε με την κινέζικη ηγεσία. Ίσως να γίνει κάποια μέρα».

«Χάπυ εντ»

«Η φωτογραφία ήταν ευχή και κατάρα για τον Τζεφ Βίντενερ. Από τη μια έγινε πασίγνωστος, από την άλλη λέει ότι στην καριέρα ως φωτογράφος έχει κι άλλες καλές φωτογραφίες που αξίζουν την αναγνώριση. Η φωτογραφία όμως άλλαξε και την προσωπική του ζωή. Στην επέτειο των 20 χρόνων από την αιματοχυσία πήγε στο Πεκίνο συνοδευόμενος από συνεργείο του BBC για κάποιο ντοκιμαντέρ. Καθώς προχωρούσε στην λεωφόρο Σανγκάν συνάντησε μια Γερμανίδα, την Κορίνα, που καθόταν στην άκρη του δρόμου. Της μίλησε και πέρασαν κάμποσες ώρες προφυλαγμένοι από μια μπόρα σε ένα παλιό στέκι πίνοντας τσάι. «Μετά από 5 ώρες διαπιστώσαμε ότι είχαμε ερωτευτεί ο ένας τον άλλο. Την επόμενη χρονιά παντρευτήκαμε στη Χαβάη. Δεν θα μπορούσα να φανταστώ ότι θα συναντούσα τη μελλοντική γυναίκα μου στον ίδιο τόπο όπου έβγαλα την ιστορική φωτογραφία, 20 χρόνια μετά».

Gabriel Dominguez / Ειρήνη Αναστασοπούλου

Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής