Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει «τρέλα» με τους δασμούς. Στην πρώτη του θητεία επέβαλε δασμούς σε πλυντήρια, ηλιακούς συλλέκτες, σε χάλυβα και αλουμίνιο, χωρίς να τον απασχολεί αν εισάγονται από την Κίναή την Ευρώπη. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που φοβούνται ότι στη νέα του θητεία θα επιβάλει ακόμα περισσότερους δασμούς, όπως υποσχέθηκε άλλωστε κατά τη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα.

Προκειμένου να ενισχύσει στις ΗΠΑ τις θέσεις εργασίας στη μεταποίηση, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι εξετάζει την επιβολή δασμών 10% σε όλες τις εισαγωγές προϊόντων. Λίγο αργότερα απειλούσε με δασμούς 20%. Ειδικά για κινεζικά προϊόντα έκανε λόγο ακόμα και για δασμούς 60%.

Κατά συνέπεια οι δασμοί θα καθιστούσαν τα ευρωπαϊκά προϊόντα στις ΗΠΑ πολύ ακριβότερα. Όμως η επιβολή δασμών στις αμερικανικές εισαγωγές κινεζικών προϊόντων θα είχε αρνητικό αντίκτυπο και στην ευρωπαϊκή οικονομία. Διότι αν η Κίνα δεν μπορεί πια να εξάγει στις ΗΠΑ, δεν αποκλείεται να προσπαθήσει να πλημμυρίσει την ευρωπαϊκή αγορά με προϊόντα σε τιμές ντάμπινγκ.

Το τίμημα του προστατευτισμού

Είναι γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πουλά σήμερα πολύ περισσότερα αγαθά στις ΗΠΑ από όσα εισάγει. Ωστόσο και οι δύο πλευρές έχουν πολλά να χάσουν αν ο 47ος πρόεδρος επιβάλει υψηλούς δασμούς. Ένας εμπορικός πόλεμος με εκατέρωθεν επιβολή δασμών μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ θα μπορούσε να αποτελέσει μπούμερανγκ για την αμερικανική οικονομία. Δεν αποκλείεται οι αμερικανικοί δασμοί να οδηγήσουν σε αύξηση τιμών για τους αμερικανούς καταναλωτές. Δηλαδή με άλλα λόγια να ενισχύσουν τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ.

«Οι δασμοί που φέρεται να εξετάζει ο Τραμπ αποτελούν σοβαρή απειλή για την ευρωπαϊκή οικονομία και ιδίως για χώρες με εξαγωγικό προσανατολισμό όπως η Γερμανία», δηλώνει ο ειδικός σε ζητήματα εμπορίου και διεθνών οικονομικών Νίκλας Πουατιέ, ερευνητής στη δεξαμενή σκέψης Bruegel.

Από την πλευρά του ο Κλέμενς Φουστ, πρόεδρος του οικονομικού ινστιτούτου του Μονάχου Ifo, προειδοποιούσε σε δελτίο Τύπου την επομένη των αμερικανικών εκλογών για «μια σαφή προστατευτική ατζέντα που βασίζεται στην επιβολή υψηλότερων δασμών και μεγαλύτερους περιορισμούς στο διεθνές εμπόριο, έναντι της Κίνας και ενδεχομένως και έναντι της Ευρώπης».

Ενισχύουν οι δασμοί τη διαπραγματευτική θέση των ΗΠΑ;

Την ίδια στιγμή το Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών της Κολωνίας (IW) υπολογίζει ότι ένας εμπορικός πόλεμος με εκατέρωθεν δασμούς ύψους 10% θα στοίχιζε την γερμανική οικονομία 127 δισεκατομμύρια ευρώ κατά τη διάρκεια της τετραετούς θητείας του Τραμπ. Δασμοί της τάξης του 20% θα μπορούσαν μάλιστα να κοστίσουν στη γερμανική οικονομία 180 δισεκατομμύρια ευρώ.

Ο Τραμπ θεωρεί τους δασμούς αποτελεσματικό εργαλείο επίτευξης εγχώριων παραγωγικών στόχων αλλά και κατάλληλο μοχλό πίεσης για την ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης των ΗΠΑ σε διεθνείς διαπραγματεύσεις, εκτιμά μιλώντας στην DW η ειδική σε διεθνή οικονομικά ζητήματα Πένι Νάας από το German Marshall Fund of the United States στην Ουάσιγκτον. Ο εκλεγμένος πρόεδρος θεωρεί τους δασμούς αποτελεσματικό μέσο εξισορρόπησης εμπορικών ελλειμμάτων. Οι προτεραιότητες στην επιβολή δασμών είναι πιθανότατα για τον επόμενο αμερικανό πρόεδρο ο χάλυβας, τα αυτοκίνητα και αγαθά που θα φέρουν θέσεις εργασίας στη μεταποίηση στις ΗΠΑ, πιστεύει η Πένι Νάας και προσθέτει:

«Ο Τραμπ είναι "κυνηγός ντιλ" και έχει απειλήσει στο παρελθόν με επιβολή δασμών για να εξαναγκάσει τους εμπορικούς εταίρους σε παραχωρήσεις». Η ίδια δηλώνει ότι δεν θα εκπλαγεί αν χώρες, με τις οποίες οι ΗΠΑ καταγράφουν εμπορικά ελλείμματα, έχουν ήδη ξεκινήσει συνομιλίες με την επόμενη αμερικανική κυβέρνηση για να αυξήσουν τις εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων.

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος