Ο αρμένιος διανοούμενος και συγγραφέας Σεβάν Νισανιάν κατάφερε να διαφύγει από την Τουρκία το 2017, έκτοτε ζει μόνιμα στην Ελλάδα όπου έλαβε πολιτικό άσυλο, ενώ έχει παντρευτεί Ελληνίδα. Προ ημερών έγινε ξαφνικά γνωστό ότι συνελήφθη στην Ελλάδα, παραπέμπεται στη δικαιοσύνη και απειλείται με απέλαση στην Τουρκία. Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά; «Επισήμως δεν αναφέρεται κάποιος λόγος», γράφει η εφημερίδα Tageszeitung (ΤΑΖ). «Ωστόσο ο ίδιος ο Νεσανιάν κάνει μία εικασία, την οποία γνωστοποίησε στο YouTube: όπως και παλαιότερα, σε βιβλίο του για την ανατολική Τουρκία, ερευνούσε την αρμενική προέλευση πολλών τοπωνυμίων, κατά τον ίδιο τρόπο έκανε μία γλωσσολογική έρευνα στη Βόρεια Ελλάδα για γλώσσες και τοπωνύμια στα χωριά της Μακεδονίας, για να διαπιστώσει ότι τα περισσότερα έχουν τουρκική ή βουλγαρική προέλευση».

Ποιός είναι όμως ο Σεβάν Νισανιάν; Η Tageszeitung αναφέρει ότι πρόκειται για «έναν από τους πιο διαμφισβητούμενους διανοούμενους στην Τουρκία. Κατάγεται από εύπορη αρμενική οικογένεια στην Κωνσταντινούπολη, που του έδωσε τη δυνατότητα να σπουδάσει στο αμερικανικό πανεπιστήμιο Yale. Στη δεκαετία του '90, μαζί με την τότε σύζυγό του, Μιντέ Τενμπεκιτσί, εξέδωσε έναν τουριστικό οδηγό για μικρά ξενοδοχεία στην Τουρκία, ο οποίος έγινε cult, καθώς ήταν ένας από τους πρώτους γνήσιους οδηγούς για μοναχικούς περιηγητές. Τότε ο Νισανιάν είχε εγκατασταθεί με τη σύζυγό του σε ένα χωριό στην ενδοχώρα, κοντά στην Έφεσο. Αναπαλαίωναν σπίτια Ελλήνων και τα ενοικίαζαν στους τουρίστες. Πάνω απ' όλα όμως, ο Νισανιάν έχει τη φήμη ότι δεν ορρωδεί προ ουδενός. Με τις τοπικές αρχές του χωριού κατάφερε να φθάσει σε τέτοιο σημείο σύγκρουσης, που φυλακίστηκε για έξι μήνες λόγω 'παράνομης οικοδομικής δραστηριότητας'. Αξιοποίησε τον χρόνο αυτόν, για να συγγράψει ένα 'Κατηγορώ' εναντίον του Ατατούρκ, με το οποίο προκάλεσε πολλές αντιπάθειες μεταξύ των κεμαλιστών. Σε αντιστάθμισμα συνεργάστηκε λίγο αργότερα σε μία κινηματογραφική ταινία, η οποία υποτίθεται ότι προσέβαλε τον προφήτη Μωάμεθ. Καταδικάστηκε εκ νέου για 'εξύβριση των θείων'».

«Στο ενδιάμεσο διάστημα», συνεχίζει η εφημερίδα του Βερολίνου, «πρόλαβε να συγκρουστεί επιπλέον με σύσσωμο το φεμινιστικό κίνημα στην Τουρκία, καθώς, στη διαμάχη με τη σύζυγό του για το μελλοντικό τους διαζύγιο, όχι μόνο της έφερε στο κεφάλι ένα δοχείο με περιττώματα, αλλά και υπερασπίσθηκε δημοσίως την πράξη αυτή. Την εποχή εκείνη ο Νεσανιάν εργαζόταν για το αρμενο-αμερικανικό περιοδικό Argos, διχάζοντας την δημοσιογραφική ομάδα. Καθώς, μετά τη δεύτερη καταδίκη του, είχε μεταφερθεί στην πόλη Φώκαια (Foça) για να εκτίσει την ποινή σε ανοιχτή φυλακή, διέφυγε στη Σάμο, διασχίζοντας τη θάλασσα. Τώρα φαίνεται ότι οι Έλληνες θέλουν να τον ξεφορτωθούν».

Ένας «κυρίαρχος Ευρωπαίος»

Πολλά τα δημοσιεύματα για τον γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και τον διεθνή ρόλο της σημερινής Γαλλίας, με αφορμή τη γαλλική προεδρία στην ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2022. Η Süddeutsche Zeitung επισημαίνει: «Από τότε που ανήλθε στην εξουσία ο πρόεδρος της Γαλλίας παραμένει πιστός στην φιλο-ευρωπαϊκή ατζέντα που είχε εκφράσει κατά την ομιλία του στη Σορβόνη το 2017. Στην περίπτωση του Μακρόν 'φιλο-ευρωπαϊκή' ατζέντα σημαίνει ότι, εάν η Γαλλία θέλει να παραμείνει οικονομικά ισχυρή και κραταιά στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, χρειάζεται γύρω της μία ισχυρή, κυρίαρχη Ευρώπη». Επικαλούμενη πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Ζακ Ντελόρ, η γερμανική εφημερίδα σημειώνει ότι στη Γαλλία η ιδέα της Ευρώπης παραμένει δημοφιλής: «Ναι, οι Γάλλοι μπορεί να αντιμετωπίζουν με πιο κριτική διάθεση την ΕΕ απ' ό,τι οι Γερμανοί ή τα περισσότερα άλλα κράτη-μέλη. Το ήμισυ των ερωτηθέντων δεν εμπιστεύεται την γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Την ίδια στιγμή όμως η μεγάλη πλειοψηφία επιθυμεί μία κοινή ευρωπαϊκή πολιτική για τη μετανάστευση, την άμυνα, την προστασία του περιβάλλοντος. Αυτό προτείνει και ο Μακρόν από το 2017».

H Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) σε σχόλιο με τίτλο «Ένας κυρίαρχος Ευρωπαίος» επισημαίνει πάντως ότι ο ρόλος της εκ περιτροπής προεδρίας δεν διαθέτει πλέον το ειδικό βάρος που είχε στο παρελθόν, για παράδειγμα στην τελευταία γαλλική προεδρία του 2008: «Ο τότε πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί μπορούσε να αισθανθεί ως ηγέτης ολόκληρης της ΕΕ και έτσι ακριβώς συμπεριφερόταν. Ο διάδοχός του Εμανουέλ Μακρόν στερείται ενός σημαντικού αξιώματος. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διαθέτει σήμερα έναν μόνιμο επικεφαλής, τον Βέλγο Σαρλ Μισέλ. Και στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων το πρόσταγμα δεν θα το έχει Γάλλος, αλλά ο Ισπανός Ζοζέπ Μπορέλ ως Ύπατος Εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική. Και τα δύο αυτά αξιώματα, που είχε θεσπίσει η Συνθήκη της Λισαβόνας, έχουν αλλάξει τις ισορροπίες στην ΕΕ προς όφελος των θεσμικών οργάνων με έδρα τις Βρυξέλλες. Αλλά αυτό δεν απέτρεψε τον Μακρόν να διατυπώσει φιλόδοξους στόχους για το επόμενο εξάμηνο, καθώς οι υπουργοί του αναλαμβάνουν την προεδρία σε εννέα συμβούλια υπουργών για ποικίλα θέματα, από την οικονομία και τη δημοσιονομική πολιτική μέχρι τη γεωργία και την αλιεία».

«Ο καλύτερος μαθητής του Μακρόν»

Η οικονομική επιθεώρηση Handelsblatt υποστηρίζει ότι τα νήματα της γαλλικής προεδρίας κινεί σε μεγάλο βαθμό ο γάλλος υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Κλεμέντ Μπον, τον οποίο μάλιστα χαρακτηρίζει «τον καλύτερο μαθητή» του Μακρόν. Μεταξύ άλλων διαβάζουμε: «Ο Μπον έπεισε τον Μακρόν να ασχοληθεί περισσότερο με τα μικρότερα κράτη-μέλη της ΕΕ, καθώς και με τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Σε πρόσφατη συνέντευξη θύμισε ότι ο Μακρόν είναι ο πρώτος πρόεδρος της Γαλλίας που έχει επισκεφθεί και τα 27 κράτη-μέλη στη διάρκεια της θητείας του. 'Θα ήταν λάθος να νομίζουν ότι Γαλλία και Γερμανία έχουν προαποφασίσει τα πάντα', λέει ο Μπον. Μετά τον διορισμό του στη θέση του υφυπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων τον Ιούλιο του 2020, ο Μπον έχει αρχίσει να μεταμορφώνεται από κρατικό λειτουργό σε πολιτικό στέλεχος. Στον 'Monsieur Europa' ο Μακρόν έχει παραχωρήσει μία ελευθερία ελιγμών που δεν διεθέτει κανένα άλλο μέλος του υπουργικού συμβουλίου σε παρεμφερή θέση».

Γιάννης Παπαδημητρίου