Ήδη πριν τη σύγκρουση μεταξύ του ισραηλινού στρατού και της τρομοκρατικής οργάνωσης Χεζμπολάχ κοντά στα σύνορα Ισραήλ - Λιβάνου την Τετάρτη, οι δρόμοι που συνδέουν το νότιο τμήμα της χώρας με τη Βηρυτό ήταν γεμάτοι με αυτοκίνητα.

«Χιλιάδες άνθρωποι εγκατέλειψαν τρομοκρατημένοι τον νότο», λέει στη DW ο Λυν Ζοβίγκιαν, εκτελεστικός διευθυντής της The Zovighian Partnership, μίας πλατφόρμας κοινωνικών επενδύσεων στη Βηρυτό.

«Πηγαίνοντας προς τη Βηρυτό εκπλαγήκαμε με το πόσα αυτοκίνητα κατευθύνονταν προς τα εκεί», λέει η Μάριαμ Χοτέιτ, μητέρα πέντε παιδιών. Η ίδια και η οικογένειά της εγκατέλειψαν το σπίτι τους, που βρισκόταν μόλις επτά χιλιόμετρα από τα σύνορα με το Ισραήλ.

Μία ακόμη κρίση χτυπά τον Λίβανο

Ο Λίβανος έχει βρεθεί αντιμέτωπος με μία σειρά κρίσεων πουέχουν διαλύσει την εγχώρια οικονομία, με τον πληθωρισμό να φτάνει στο 250% και μία υπηρεσιακή κυβέρνηση χωρίς πρόεδρο. Σύμφωνα με το Human Rights Watch, περίπου 80% του πληθυσμού ζει υπό το όριο της φτώχιας.

Ο πολιτικός βραχίονας της Χεζμπολάχ – που δεν χαρακτηρίζεται ως τρομοκρατική οργάνωση από τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη, εν αντιθέσει με την ένοπλη πτέρυγά της – ασκεί μεγάλη επιρροή στην πολιτική και την κοινωνική ζωή του Λιβάνου. Διατηρεί περίπου το 12% των εδρών στο κοινοβούλιο, δέχεται τη στήριξη και άλλων παρατάξεων και διαχειρίζεται τις δικές της τράπεζες με πρόσβαση σε αμερικανικά δολάρια. Δεδομένης της πολιτικής και στρατιωτικής σημασίας της οργάνωσης για τον Λίβανο, μπορεί να ειπωθεί πως τα μέλη της παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στο Ισραήλ και τη Γάζα.

Η Χεζμπολάχ μπορεί να αντιδράσει

Μία ημέρα μετά την επίθεση της Χαμάς η Χεζμπολάχ διεξήγαγε και αυτή μικρής κλίμακας επίθεση στην αμφισβητούμενη περιοχή Σέμπα κοντά στα σύνορα. «Με αυτόν τον τρόπο ήθελαν να δηλώσουν παρών, δίχως να προκαλέσουν άμεσα αντίποινα από το Ισραήλ», δηλώνει στην DW ο Χάικο Βίμεν, διευθυντής του προγράμματος για τον Λίβανο στο International Crisis Group. «Δείχνουν ταυτοχρόνως πως μπορούν σίγουρα να επιτεθούν και αυτοί, εάν το θελήσουν».

Κατά τον ειδικό «η θέση της Χεζμπολάχ είναι ξεκάθαρη επί του παρόντος, δεν τους ενδιαφέρει να εμπλακούν άμεσα στη σύγκρουση, όσο δεν δέχονται επίθεση από το Ισραήλ ή για όσο το τελευταίο δεν ξεπερνά τα όρια» - για παράδειγμα όσο το Ισραήλ δεν συντρίβει ολοκληρωτικά τη Χαμάς. «Και οι δύο πλευρές ανταποδίδουν αναλογικά τις επιθέσεις της άλλης, οπότε φαίνεται πως αμφότερες οι πλευρές εξακολουθούν να αποφεύγουν την κλιμάκωση της σύγκρουσης».

"'Εχει 150.000 πυραύλους"

Εάν τελικά εμπλακεί και η Χεζμπολάχ, τότε θα συμμετείχαν και οι σύμμαχοί της: το Ιράν, η Ρωσία και η Συρία, οπότε και θα γινόταν πλέον λόγος για κανονικό πόλεμο. «Εάν το μικρό αδερφάκι, η Χαμάς, μπορεί να διεξάγει μία τέτοια επίθεση, οι Ισραηλινοί ίσως χρειαστεί να αναλογιστούν το τι θα μπορεί να κάνει ο μεγάλος αδερφός, η Χεζμπολάχ», παρατηρεί ο Χάικο Βίμεν. Για παράδειγμα, η Χαμάς εκτόξευσε 5.000 πυραύλους μέσα στο Σαββατοκύριακο, όμως η Χεζμπολάχ «είχε 150.000 πυραύλους στο οπλοστάσιό της ήδη πριν πέντε χρόνια, οπότε ποιος ξέρει πόσους έχουν τώρα», προσθέτει. Άγνωστο παραμένει ιδίως το πόσους πυραύλους ακριβείας έχει στη διάθεσή της – πυραύλους δηλαδή που μπορούν να αλλάξουν τροχιά λίγο πριν φτάσουν στον στόχο τους.

Ο Νέιθαν Μπράουν, καθηγητής πολιτικής επιστήμης και διεθνών υποθέσεων στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσινγκτον εκτιμά πως «το Ισραήλ δεν θα προβεί σε εχθροπραξίες, όμως εάν το κάνει η Χεζμπολάχ, τότε το Ισραήλ ίσως αντιδράσει με όλο του το μένος προκειμένου να αποτρέψει τη Χεζμπολάχ από το να επιτεθεί εκ νέου. Επομένως, υπάρχει πιθανότητα κλιμάκωσης».

Ευρύτερος ο κίνδυνος κλιμάκωσης

«Ωστόσο, υπάρχει και μακροπρόθεσμος κίνδυνος κλιμάκωσης», προσθέτει ο Μπράουν, «εάν το Ισραήλ αντιμετωπίζει πλέον τη Χεζμπολάχ, τη Χαμάς και το Ιράν ως μία ενιαία απειλή».

«Με την υποστήριξη του Ιράν η Χεζμπολάχ, η Χαμάς, το Παλαιστινιακό Ισλαμικό Κίνημα Τζιχάντ και άλλες [παλαιστινιακές] οργανώσεις δημιούργησαν πριν λίγα χρόνια το Δόγμα των Ηνωμένων Μετώπων», υπενθυμίζει στη DW ο Μοχανάντ Χάγκε Αλί, ανώτερος συνεργάτης στο ερευνητικό ινστιτούτο Malcolm H. Kerr Carnegie Middle East Center στη Βηρυτό. «Η πρόθεση ήταν να δημιουργηθεί ένα μέτωπο ενάντια στο Ισραήλ και το νόημα είναι πως, όποτε απειλείται η ύπαρξη ενός εκ των μερών, τα άλλα σπεύδουν να βοηθήσουν».

Κατά τον Νέιθαν Μπράουν ένα τέτοιο σενάριο φαντάζει μακρινό για τώρα: «Οι ενέργειες της Χαμάς ήταν πολύ τολμηρές και εντυπωσιακά επιτυχείς από τακτική σκοπιά, όμως μέχρι τώρα οι επιπτώσεις εκτός της Γάζας παρέμειναν σε ένα συμβολικό επίπεδο». «Η σύγκρουση δεν έχει ακόμη εξαπλωθεί και ο πιθανότερος λόγος γι’ αυτό είναι πως η Χαμάς και η Χεζμπολάχ βλέπουν η μία την άλλη ως σύμμαχο, εξακολουθούν να δρουν όμως αυτόνομα», προσθέτει.

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς