Χθές ο πρόεδρος της Τουρκίας σε δριμύτατο τόνο εξέφρασε την δυσαρέσκεια της Άγκυρας για την ομιλία Μητσοτάκη στο Κογκρέσο των ΗΠΑ. Ουσιαστικά αναφερόταν πολύ περισσότερο στην απήχηση που είχε αυτή η ομιλία στους γερουσιαστές που χειροκροτούσαν επανειλημμένως τον πρωθυπουργός της Ελλάδας. Πλέον ‘ο Μητσοτάκης δεν υπάρχει για τον Ερντογάν’.

Στην ομιλία αυτή ο κ. Ερντογάν κατέστησε σαφές ότι η σύμμαχος στο ΝΑΤΟ Τουρκία θεωρεί απειλή τις βάσεις των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ελλάδα.

Η στιγμή που συμβαίνουν όλα αυτά έχει ιδιαίτερη σημασία. Η Άγκυρα, με την αιτιολογία της στήριξης στην τρομοκρατία, λέει σε κάθε τόνο και με κάθε αφορμή, ότι θα ασκήσει βέτο στην διεύρυνση του ΝΑΤΟ με Φινλανδία και Σουηδία, επισημαίνοντας ότι απαιτεί και την άρση των περιορισμών σε εξαγωγή όπλων προς την Τουρκία απο αυτές τις χώρες.

Το ερώτημα που τίθεται τώρα δεν είναι αν πρόκειται για μέρος ανατολίτικου παζαριού εν όψει της ένταξης αυτών των χωρών για να καμφθεί η αντίσταση των Ηνωμένων Πολιτειών στην εφαρμογή των κυρώσεων CAATSA (νόμος του 2017 Countering America's Adversaries Through Sanctions που προβλέπει πιο αυστηρές κυρώσεις εναντίον ορισμένων χωρών). Αλλά πως μπορεί να μαζευτεί αυτή η κατάσταση, ακόμη και να ικανοποιηθούν κάποια ή και όλα τα αιτήματα της Άγκυρας. Πόσο μάλλον αν δεν αποδώσει κάτι το ανατολίτικο παζάρι.

Στο ναδίρ οι σχέσεις Τουρκίας – ΗΠΑ

Οι σχέσεις της Τουρκίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται στο χειρότερο σημείο των τελευταίων δεκαετιών. Η προετοιμασία νέας επιχείρησης στην Βόρεια Συρία που ουσιαστικά προανήγγειλε επίσης χθες ο Ερντογάν φαίνεται πως θα περιπλέξει την κατάσταση.

Και οι ευθείες απειλές προς την Ελλάδα προμηνύουν ένα ακόμη θερμό καλοκαίρι, τουλάχιστον στην Ανατολική Μεσόγειο όπου αναμένεται το 4ο γεωτρύπανο της Τουρκίας σε δυο περίπου μήνες από τώρα.

Για τις υπερπτήσεις και τις μεταναστευτικές ροές, η υπέρτατη όξυνση της ρητορικής, οδηγεί στις δυσάρεστες προβλέψεις, ότι θα είναι και πάλι καθεστώς, σε ένα καλοκαίρι κατά το οποίο και οι δύο πλευρές του Αιγαίου ήλπιζαν να βγάλουν τα σπασμένα τις μακράς περιόδου περιορισμών της πανδημίας.

Όσο για την σταθερότητα στην νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ που είχαν ζητήσει επιτακτικά οι ΗΠΑ κατά την περιοδεία της υφ. Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ, θα χρειαστεί ιδιαίτερη προσπάθεια και ψυχραιμία για την αποφυγή ατυχημάτων που θα έχουν δυσβάστακτο κόστος.

Ανδρέας Ρομπόπουλος, Κωνσταντινούπολη