Είναι ένα θέμα που βγαίνει πάντα στις πρώτες θέσεις των βραδινών τηλεοπτικών ειδήσεων, οι γυναικοκτονίες. Κάτι το αδιανόητο στη Γερμανία. Συμβαίνει όμως στην Ισπανία, αν και η χώρα δεν αντιμετωπίζει μεγαλύτερο πρόβλημα από ότι η Γερμανία αναλογικά με τον αριθμό των κατοίκων. Η διαφορά έγκειται στο ότι στην Ισπανία η βία κατά των γυναικών είναι ένα θέμα που απασχολεί εδώ και πολύν καιρό έντονα την πολιτική, την κοινωνία και τα ΜΜΕ. Το σύνθημα «μηδενική ανοχή» ήταν το σύνθημα των τηλεοπτικών εκστρατειών ήδη πριν από 15 χρόνια.

«Κάτι πάει στραβά»

Γι' αυτό και το σοκ είναι ακόμη μεγαλύτερο, όταν συνεχίζουν να καταγράφονται περιστατικά βίας κατά των γυναικών. Μόνο τον περασμένο Δεκέμβριο, έντεκα γυναίκες σκοτώθηκαν ίσως από τους συντρόφους ή τους πρώην συντρόφους τους. Το 2022, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία, ήταν συνολικά 49. Αυτό που κάνει πολλούς να εξοργίζονται ακόμη πιο πολύ είναι ότι οι δράστες στο 40% περίπου των περιπτώσεων είναι ήδη γνωστοί για τη βιαιότητά τους ή υπάρχει εντολή να μην τους πλησιάζει κανείς. Κάτι πάει στραβά, λέει η Ιζαμπέλ Ροντρίγκες, κυβερνητική εκπρόσωπος.

«Πρέπει ως κοινωνία να δράσουμε διαφορετικά και να βελτιώσουμε περισσότερο τα μέσα κατά της βίας. Ερευνούμε νέους τρόπους για να προειδοποιούμε τις γυναίκες και να τις προστατεύουμε, στο βαθμό βέβαια που είναι συμβατοί με το νομικό μας σύστημα». Η Ισπανία διαθέτει ήδη μια βάση δεδομένων που τροφοδοτείται με πληροφορίες σχετικά με τους θύτες, τους δράστες που ασκούν βία, τα θύματα και τις αναφορές, βάσει των οποίων γίνονται αναλύσεις κινδύνου μέσω υπολογιστή. Η κυβερνητική εκπρόσωπος μιλάει για τις γυναίκες που μπορούν ακόμη και να ειδοποιηθούν, χωρίς να το έχουν ζητήσει οι ίδιες, αν έχουν σχέση με γνωστό δράστη βίας.

Θλιβερή πραγματικότητα

Μια δύσκολη προσέγγιση από πολλές απόψεις, λέει η δικηγόρος Αμπάρο Ντιάζ. Η "Violencia de genero", η έμφυλη βία, είναι η ειδικότητά της. «Φυσικά θα πρέπει να υπάρχουν προϋποθέσεις, για παράδειγμα ότι το συγκεκριμένο άτομο έχει ήδη καταγγελθεί μία φορά, να υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις. Και φυσικά υπάρχει το ερώτημα ποιος θα πρέπει να εξετάσει αυτά τα δεδομένα και να ενημερώσει τα πιθανά θύματα". Ένα περίπλοκο θέμα αλλά παρόλα αυτά μια χώρα δεν μπορεί να κάνει τα στραβά μάτια όταν οι γυναίκες πέφτουν θύματα. Όπως και στην Ελλάδα με το 15900, έτσι και στην Ισπανία υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια μια τηλεφωνική γραμμή έκτακτης ανάγκης για γυναίκες, η οποία δεν καταγράφεται σε καμία στατιστική κλήσεων ή σε τηλεφωνικούς λογαριασμούς. Από τα μέσα Δεκεμβρίου έχει ψηφιστεί δέσμη νόμων που εκσυγχρονίζουν τη σεξουαλική αγωγή, προβλέπουν την ενημέρωση για θέματα πορνείας σε σχολικές τάξεις και προωθούν την ισότιμη συμβίωση ακόμη και μεταξύ των νέων.

Δυστυχώς και στην Ισπανία οι γυναικοκτονίες είναι μια θλιβερή πραγματικότητα. Και ένα από τα ελάχιστα θέματα, στα οποία η πολιτική ομονοεί, αν εξαιρέσει κανείς το ακροδεξιό κόμμα Vox, το οποίο καταγγέλλει μεθόδους συνωμοσίας κατά των ανδρών και μετατόπιση του βάρους της απόδειξης. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης κάνουν αναφορές στη "violencia machista" σε περίοπτη θέση,  οι άνθρωποι συγκεντρώνονται σε πλατείες για να διαμαρτυρηθούν και να κρατήσουν ενός λεπτού σιγή για τα θύματα. Κι όλα αυτά σε μια χώρα που εξακολουθεί να θεωρείται χώρα με άνδρες μάτσο.

Ράινχαρντ Σπιγκελχάουερ, ARD Μαδρίτη

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου