Η παραλία, ο ήλιος και η συχνά γιορτινή ατμόσφαιρα στους δρόμους αποτελούν μερικούς πολύ καλούς λόγους για να ταξιδέψει κανείς στη Βαρκελώνη. Η υποδοχή που περιμένει τους τουρίστες όμως τις τελευταίες εβδομάδες είναι κάπως… διαφορετική. Επειδή το πρώτο πράγμα που βλέπουν οι ταξιδιώτες στο αεροδρόμιο είναι ένα προειδοποιητικό μήνυμα: «Συναγερμός για ξηρασία. Εξοικονομήστε νερό κατά την παραμονή σας».

Νέα δέσμη περιοριστικών ρυθμίσεων

Τον περασμένο Απρίλιο η κυβέρνηση της Καταλονίας ενέκρινε νέα δέσμη περιοριστικών μέτρων σχετικά με την κατανάλωση νερού, προκειμένου να αντιμετωπίσει τη χειρότερη ξηρασία που έχει βιώσει η περιοχή εδώ και 200 χρόνια. Εν αντιθέσει με προηγούμενα μέτρα οι περιορισμοί αυτοί είναι οι πρώτοι που έχουν άμεση επίδραση στον τουρισμό – μέχρι πρότινος οι αρχές πρόσεχαν ιδιαιτέρως να μη ζημιώσουν τον τουριστικό κλάδο, ο οποίος αποτελεί το 12% του ΑΕΠ της Ισπανίας, με τη χώρα να υποδέχεται περισσότερους από 85 εκατομμύρια επισκέπτες το 2023.

Αν και οι περιορισμοί θα τεθούν σε ισχύ από τον Ιούλιο και οι πρακτικές συνέπειές τους δεν είναι ακόμη βέβαιες – οι πισίνες για παράδειγμα θα μπορούν να γεμίσουν, καθώς θεωρούνται κλιματικά καταφύγια – πολλά ξενοδοχεία αναλογίζονται ήδη το πώς θα διαχειριστούν την όλη κατάσταση.

Τα ξενοδοχεία λαμβάνουν ήδη τα μέτρα τους

Κομβικής σημασίας θα είναι οι επενδύσεις σε συστήματα εξοικονόμησης νερού, ενώ με την κλιματική αλλαγή να καραδοκεί, τα ξενοδοχεία που έχουν ήδη λάβει κάποια προληπτικά μέτρα θα είναι σαφώς σε καλύτερη θέση.

Ένα τέτοιο ξενοδοχείο είναι το St. Christopher's Inn, ένα πανδοχείο δίπλα στην Πλατεία Καταλονίας. Απ' τότε που κατασκευάστηκε το κτήριο, που κάθε χρόνο υποδέχεται χιλιάδες ταξιδιώτες απ' όλον τον κόσμο, έχει ένα σύστημα ανακύκλωσης, το οποίο ανακυκλώνει για παράδειγμα το νερό από τις μπανιέρες και τους νεροχύτες ως νερό για τα καζανάκια των τουαλετών. Επιπλέον, αποσκοπώντας στη μείωση της κατανάλωσης νερού από τους πελάτες τους, χρεώνουν 1 ευρώ για κάθε αλλαγή πετσέτας και έχουν αντικαταστήσει τις κλασικές βρύσες του μπάνιου με άλλες που έχουν χρονοδιακόπτη.

Αυτές είναι πράγματι αποτελεσματικές λύσεις, ωστόσο ενίοτε δύσκολες στην εφαρμογή. «Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι το κόστος. Έχουμε 450 κρεβάτια και 35 ντουζιέρες. Αρχικά ήταν κάπως περίπλοκο να δικαιολογήσουμε την επένδυση και έπρεπε να πείσουμε την εταιρεία να δεχθεί τους προϋπολογισμούς μας», εξηγεί ο Άλεξ ντε Λούκα, διευθυντής μάρκετινγκ στο St. Christopher's Inn.

Πέραν αυτού του κτηρίου υπάρχουν και άλλα στη Βαρκελώνη που παίρνουν επίσης μέτρα για την αντιμετώπιση της ξηρασίας. Το Hilton Diagonal Mar για παράδειγμα αποφάσισε να χρησιμοποιήσει θαλασσινό νερό στην πισίνα του, ενώ το Majestic Hotel & Spa Barcelona έχει αλλάξει τα συστήματα στις ντουζιέρες του αναμειγνύοντας περισσότερο αέρα με το νερό – και καταφέρνοντας έτσι να μειώσει την κατανάλωση νερού από 40 λίτρα το λεπτό σε μόλις 9.

Απαραίτητη η συνεργασία των επισκεπτών

Παρ' όλα αυτά οι προσπάθειες των τουριστικών επιχειρήσεων δεν επαρκούν – πρέπει να αλλάξουν στάση και οι επισκέπτες. Πολλοί παραθεριστές δεν ξέρουν τι συμβαίνει, έως ότου δουν μπροστά τους κάποια προειδοποιητική πινακίδα ή αντιληφθούν τα μέτρα που εφαρμόζονται κατά της ξηρασίας. «Είμαστε σε μία διαδικασία επανεκπαίδευσης. Αν και η αντίδραση των περισσότερων ήταν πιο θετική απ' όσο περιμέναμε, ενίοτε υπάρχουν και ορισμένοι πελάτες που διαμαρτύρονται για το γεγονός ότι το νερό στο ντους δεν κρατάει πολύ», λέει ο ντε Λούκα. Την ίδια στιγμή βέβαια υπάρχουν και αρκετοί άνθρωποι που ανησυχούν ότι τα μέτρα μείωσης της κατανάλωσης νερού θα μπορούσαν να βλάψουν σημαντικά τον τουρισμό.

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2023 από το Barcelona Hotel Guild οι πελάτες των ξενοδοχείων στη Βαρκελώνη έχουν μειώσει την ημερήσια κατανάλωση νερού κατά 40% μέσα στα τελευταία επτά χρόνια. Έτσι, η μέση κατανάλωση νερού ανά τουρίστα φτάνει στα 163,5 λίτρα την ημέρα, μία ποσότητα ελάχιστα μεγαλύτερη από αυτήν που καταναλώνει ένας κάτοικος της Βαρκελώνης.

Πάντως, ο Χοσέ Φ. Γκαρθία, ερευνητής στο Ινστιτούτο Ερευνών για το Νερό του Αυτόνομου Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης, εκτιμά πως είναι δύσκολο να υπολογιστεί με ακρίβεια η ποσότητα νερού που καταναλώνουν οι τουρίστες στις περιοχές αυτές. «Εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το μέρος στο οποίο μένουν, αν για παράδειγμα φιλοξενούνται σε ένα μεγάλο θέρετρο ή σε ένα απλό διαμέρισμα».

Σε κάθε περίπτωση όμως, όπως επισημαίνει ο Άλεξ ντε Λούκα, «κάθε ενέργεια μετράει όσον αφορά στη διατήρηση του νερού. Από τις αποφάσεις διαχείρισης που λαμβάνουμε εμείς μέχρι τη στάση των πελατών μας, όλοι μας διαδραματίζουμε έναν ρόλο».

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς