Μια μικρή τουριστική πόλη βόρεια της Βαρκελώνης φιλοξένησε στις αρχές του καλοκαιριού το συμπόσιο της κοινότητας Ρομά και Σίντι συμπεριλαμβανομένων και προσφύγων από την Ουκρανία. Ήταν ένας «προστατευμένος χώρος» για τη διαχείριση και την επούλωση τραυμάτων όπως και την αυτοενδυνάμωση.

 Όπως εξήγησε η συνδιοργανώτρια του συμποσίου Ροξάνα – Λορέν Βιτ και συνιδρύτρια του συλλόγου «Save Space» σε συνέντευξή της στη DW, υπάρχει ένα κεντρικό ερώτημα: «Ποιός ενισχύει εκείνους τους ανθρώπους που δίνουν δύναμη σε όλους μας; Πώς υποστηρίζονται τέτοια πρότυπα για την αυτοενδυνάμωση, όταν οι ίδιοι συχνά αναγκάζονται να εργάζονται χωρίς μόνιμες προοπτικές και δομές;» Φυσιολογικές εμπειρίες, όπως το να βλέπεις τη θάλασσα μια φορά στη ζωή σου, υποτιμώνται συχνά.

Η αυτοενδυνάμωση είναι σχετική, δηλώνει η ακτιβίστρια Βιτ. Οι περισσότεροι που συμμετείχαν στο συμπόσιο στην Ισπανία εργάζονται σε εθελοντική βάση με στόχο την ενίσχυση της δημοκρατικής ανάπτυξης και τη κοινωνική συνεισφορά των πολιτών στη Γερμανία. Την ίδια στιγμή ωστόσο τα άτομα αυτά συνεχίζουν να βιώνουν ρατσισμό, βία και περιθωριοποίηση στη δουλειά τους.

Υποστήριξη των ανθρώπων που υφίστανται διακρίσεις

Στο συμπόσιο κυρίως συμμετείχαν άτομα που υφίστανται πολλαπλές διακρίσεις: μονογονείς, άτομα από την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα ή άτομα με νοητικές και σωματικές αναπηρίες. Αυτές οι κοινωνικές ομάδες-«στόχοι» είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την ένωση Save Space, η οποία ιδρύθηκε στη Κολωνία το 2021, όπως εξηγεί η συνιδρύτρια Αμδρίτα Γιακούπι: «Στόχος μας είναι να παρουσιάσουμε και να συνοδεύσουμε τη διατομεακότητα, τη συμπερίληψη, την εκπαιδευτική και τη θεραπευτική εργασία. Θέλουμε ανθρώπους που έχουν υποστεί πολλές φορές διακρίσεις, να τους δώσουμε το λόγο και να γίνουν ορατοί».

Η Γιακούπι αναφέρει ότι τα άτομα αυτά υποφέρουν από πολλαπλές διακρίσεις, γι' αυτό χρειάζονται ενεργό υποστήριξη για την εργασία τους. Σημαντική πτυχή του συμποσίου ήταν το θέμα «Ψυχική Υγεία και Διαγενεακό τραύμα». Στο εργαστήριο «Γράμμα στους προγόνους μας» δόθηκε η ευκαιρία στους συμμετέχοντες να γράψουν προσωπικές επιστολές.

Το μη-δυαδικό άτομο Κατ Ζουγκράβου και perfomance artist που δραστηριοποιείται στην queer κοινότητα, δήλωσε στην DW για αυτή την εμπειρία: «Ένιωσα θλίψη και πόνο που δεν ήταν δικός μου και δεν μπορούσα να τον εξηγήσω(..)την ίδια στιγμή όμως ένιωσα χαρά και ευφορία όταν εγώ, συνάδελφοι και άτομα που εκτιμώ ανακτήσαμε τις αναμνήσεις των προγόνων μας».

Και οι πρόσφυγες Ρομά από την Ουκρανία χρειάζονται βοήθεια

Μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία μια νέα γενιά ακτιβιστών Ρομά έχει έρθει στο προσκήνιο, όπου παράλληλα με τη διαχείριση των δικών τους τραυμάτων βοηθούν και τους άλλους. Τρεις νεαρές γυναίκες που ζούσαν στην Ουκρανία πριν από τον πόλεμο συμμετείχαν στο συμπόσιο. Και οι τρεις δραστηριοποιούνται στην ένωση νεολαίας ARCA, μια ένωση για την προώθηση της κουλτούρας των Ρομά στην Ουκρανία. Η Ιζάουρα Ντρίμα είναι ψυχολόγος και αυτή τη στιγμή εργάζεται στο Βουκουρέστι με παιδιά από οικογένειες Ουκρανών προσφύγων.

«Πάντα ήθελα να αλλάξω την κατάσταση των ανθρώπων στην κοινότητα μας. Οι Ρομά πρέπει να θεωρούνται σοβαροί και μορφωμένοι άνθρωποι που είναι περήφανοι για την ταυτότητα τους. Θέλω να είμαι ένα πρότυπο για τη νεότερη γενιά», δηλώνει η Ιζάουρα.

Ο οργανισμός ARCA είναι επίσης πολύ δραστήριος και στη Γερμανία. Πριν από λίγες μέρες έλαβε χώρα στο Βερολίνο συνέδριο με τίτλο «Οι Ρομά ως αναπόσπαστο μέρος της ουκρανικής κοινωνίας», μαζί με το κεντρικό Συμβούλιο των Γερμανών Σίντι και Ρομά και το Ταμείο Γυναικών Ρομά της Ουκρανίας «Chiricli».

Επιμέλεια: Ιωσηφίνα Τσαγκαλίδου