Τον Ιανουάριο ο Άντζελο ντι Πόντσιο έχασε τον 15χρονο γιό του. Ο Τζόρτζιο πέθανε εξαιτίας ενός σαρκώματος μαλακών μορίων, μία εκφυλιστική ασθένεια που συνδέεται με την παρατεταμένη έκθεση σε διοξίνες. «Μπροστά στα μάτια μας συμβαίνει αυτή τη στιγμή μία γενοκτονία και ο κόσμος δε γνωρίζει τίποτα», δήλωσε ο ντι Πόντσιο σε συνέντευξή του στην DW. Όπως υποστηρίζει ο γιος του ήταν ένα από τα πολλά θύματα της ρύπανσης στην πόλη του, τον Τάραντα, στην Απουλία της νότιας Ιταλίας.

Ένα από τα μεγαλύτερα χαλυβουργία της Ευρώπης

Δέκα μόλις λεπτά από το κέντρο του Τάραντα, στην περιοχή Ταμπούρι, οι ατμοσφαιρικοί ρύποι ενός εργοστασίου υψώνονται σαν πυκνοί καπνοί πάνω από τα κτίρια. Αυτό σχεδιάστηκε ως κρατική ιδιοκτησία το 1961, ιδιωτικοποιήθηκε από την εταιρεία χάλυβα Riva Group το 1995 και εξαγοράστηκε από την ιδιωτική ινδική εταιρεία Arcelor Mittal πέρυσι. Η χαλυβουργία Arcelor Mittal Italia, έκτασης 15.000.000 τετραγωνικών μέτρων, ανήκει στις μεγαλύτερες της Ευρώπης. Μετά από σχεδόν έξι δεκαετίες μόλις τώρα οι κάτοικοι του Τάραντα μιλάνε για τις συνέπειες της βιομηχανίας, τις οποίες η μεταπολεμική γενιά αγνοούσε για καιρό.

Το SENTIERI, μια μελέτη σχετικά με τη θνησιμότητα των κατοίκων σε μολυσμένες περιοχές της Ιταλίας, παρακολουθεί από το 2007 τα επιδημιολογικά στοιχεία στον Τάραντα. Το 2012 οι επιδημιολογικοί εμπειρογνώμονες, οι οποίοι εργάζονταν στη μελέτη ισχυρίστηκαν ότι ο τοξικός αέρας στην περιοχή σκοτώνει 80 ανθρώπους ετησίως, τόσο παιδιά όσο και ενήλικες. Δύο χρόνια αργότερα η SENTIERI δημοσίευσε στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία το ποσοστό τοπικής θνησιμότητας σε παιδιά κάτω των 14 ετών ήταν κατά 21% υψηλότερα από τον τοπικό μέσο όρο.

Καταδίκη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Τα τελευταία χρόνια, οι εθνικές αρχές εξέδωσαν μια δωδεκάδα διαταγμάτων, επιτρέποντας στο εργοστάσιο να συνεχίσει την παραγωγή του ως συνήθως. Και η κυβέρνηση υπό τον πρωθυπουργό Ματέο Ρέτσι κατοχύρωσε την ασυλία της χαλυβουργίας από τη δίωξη για τη μη τήρηση μέτρων ασφαλείας.

Ωστόσο, τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, αφού 182 πολίτες άσκησαν έφεση κατά της απόφασης αυτής για λόγους υγείας και θνησιμότητας που αποδίδουν σε τοξικές χημικές ουσίες, οι οποίες προέρχονται από το εργοστάσιο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο καταδίκασε το ιταλικό κράτος για μη προστασία της υγείας του πληθυσμού του Τάραντα.

Η απόφαση περί κατοχύρωσης της ασυλίας έφερε την τοπική κοινότητα στους δρόμους του Τάραντα, η οποία εις μνήμην των νεκρών λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Επιπλέον ζητούν μια αλλαγή στις κυβερνητικές πολιτικές και απαιτούν από τους υπεύθυνους να καταργήσουν την ασυλία χαλυβουργίας.

«Η βιομηχανική ρύπανση είναι η βασική αιτία των δραματικών αλλαγών που σαρώνουν τον κόσμο», δήλωσε ο ντι Πόντσιο, ο οποίος πιστεύει ότι οι παγκόσμιες εκστρατείες που απαιτούν δράση για την προστασία του περιβάλλοντος και την αλλαγή του κλίματος σήμερα καθιστούν την περίοδο αυτή μία ιδανική στιγμή για το Ταράντο να συμμετάσχει στις διεθνείς συζητήσεις. «Δεν θα επιστρέψουν ποτέ τα παιδιά μας», είπε. «Ωστόσο, είναι καθήκον μας να εξασφαλίσουμε στις μελλοντικές γενιές το δικαίωμα να αναπνεύσουν και πάλι καθαρό αέρα. Αυτό είναι κάτι που αξίζει να αγωνιστούμε».

Καμίλα Καράτσο

Επιμέλεια: Χρύσα Βαχτσεβάνου