Στην Κίνα σήμερα το 60% της ηλεκτρικής ενέργειας παράγεται ακόμη από καύση άνθρακα. Ωστόσο η κινεζική ηγεσία έχει ήδη θέσει έναν μεγαλεπήβολο στόχο: μέχρι το 2060 να έχει γίνει το αποτύπωμα της χώρας σε διοξείδιο του άνθρακα ουδέτερο. Στην υλοποίηση του στόχου αυτού αναμένεται να συμβάλει το νέο σύστημα εμπορίας ρύπων που τέθηκε σε ισχύ στη χώρα από την 1η Φεβρουαρίου. Ήδη ορισμένες κινεζικές εταιρείες του ενεργειακού τομέα συμμετέχουν στο πρόγραμμα.

Για την Μπριγκίτε Κνοπφ, εμπειρογνώμονα από το Ινστιτούτου Ερευνών για το Κλίμα του Βερολίνου (MCC), το μήνυμα που στέλνει η Κίνα είναι σημαντικό. Όπως ανέφερε μιλώντας στο πρώτο πρόγραμμα της γερμανικής τηλεόρασης ARD: «Το περιμέναμε με αγωνία εδώ και χρόνια. Πολλές φορές γινόταν η ανακοίνωση "Ξεκινάει σύντομα!". Tώρα όμως φαίνεται ότι όντως ξεκινάει». Η εμπορία ρύπων στην Κίνα ξεκινά βέβαια σε μικρή κλίμακα. Σε πρώτη φάση συμμετέχουν 2.200 εταιρείες, κυρίως κρατικές εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής. Με απλά λόγια οι εταιρείες αυτές θα πρέπει στο εξής να εκπέμπουν συγκεκριμένες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα και για τον λόγο αυτό αγοράζουν από το κράτος συγκεκριμένο αριθμό σχετικών πιστοποιητικών. Αν οι μονάδες παραγωγής που συμμετέχουν στο πρόγραμμα ξεπεράσουν τα προβλεπόμενα όρια, οφείλουν να αγοράσουν πρόσθετες πιστοποιήσεις. Αν βρεθούν κάτω από το όριο, μπορούν να μεταπωλήσουν με τη σειρά τους τις επιπλέον πιστοποιήσεις. Στόχος του νέου προγράμματος είναι να ενθαρρύνει εταιρείες ως προς την εξοικονόμηση ενέργειας.

Φιλόδοξες κινεζικές εξαγγελίες

Από την πλευρά του ο υπ. Περιβάλλοντος της Κίνας Χουάνγκ Ρουνκίου επανέλαβε στο πλαίσιο του Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός την πρόθεση της Κίνας να αναλάβει περισσότερες πρωτοβουλίες για την προστασία του περιβάλλοντος. «Θα εργαστούμε πιο εντατικά για την ανάπτυξη μη ορυκτών καυσίμων προκειμένου να επιτύχουμε πιο γρήγορα τους στόχους για τις εκπομπές C02. Θέλουμε να οικοδομήσουμε μια βιομηχανία χαμηλών εκπομπών», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Την ίδια ώρα όμως οι στόχοι αυτοί φαντάζουν στην πράξη δύσκολοι να υλοποιηθούν, αν λάβει κανείς υπόψιν ότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας είναι ακόμα η χώρα που εκπέμπει τα περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου με την τάση μάλιστα να είναι αυξητική. Σύμφωνα με τον Μα Γιουν, έναν από τους πιο γνωστούς περιβαλλοντικούς ακτιβιστές της Κίνας, το νέο σύστημα πιστοποιήσεων εκπομπών έχει κυρίως συμβολικό χαρακτήρα. «Με το νέο σύστημα η Κίνα θέλει να καταστήσει σαφές ότι προτίθεται να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα πιο αποφασιστικά» αναφέρει.

Η διαφορά κινεζικού-ευρωπαϊκού μοντέλου

Το νέο σύστημα εμπορίας εκπομπών της Κίνας διαφέρει εντούτοις από το αντίστοιχο ευρωπαϊκό ως προς μια κρίσιμη λεπτομέρεια. Στην ΕΕ το ανώτατο όριο εκπομπών μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Συνακόλουθα μειώνονται και τα πιστοποιητικά εκπομπών, γεγονός που καθιστά το C02 πιο ακριβό. Έτσι οι εταιρείες ενέργειας έχουν συμφέρον να μειώσουν τις εκπομπές CO2. Όπως εξηγεί η Mπριγκίτε Κνοπφ: «Η Κίνα δημιούργησε ένα εντελώς διαφορετικό πρόγραμμα. Εστιάζει στην ένταση των εκπομπών. Το ερώτημα λοιπόν είναι πόσο CO2 εκπέμπεται ανά κιλοβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό που ανταμείβεται στο κινεζικό σύστημα είναι η αποδοτικότητα. Οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας θα γίνουν πιο αποδοτικοί κι έτσι θα εκπέμπουν λιγότερο CO2 ανά κιλοβατώρα. Ωστόσο το κινεζικό σύστημα δεν διασφαλίζει πχ. πώς να μην παραχθούν περισσότερες κιλοβατώρες ενέργειας με περισσότερες εκπομπές».

Για την ακτιβίστρια της Greenpeace Πεκίνου Λι Σούο είναι σημαντικό η Κίνα να μειώσει το ποσοστό του CΟ2 στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο το νέο «εργαλείο» της εμπορίας εκπομπών στην Κίνα έχει ελλείψεις. Κι όπως παρατηρεί: «Το παρόν σύστημα είναι πολύ γενναιόδωρο με τους παραγωγούς ενέργειας. Σε ένα πρώτο επίπεδο δεν τους ασκείται μεγάλη πίεση. Θα περάσουν κάποια χρόνια μέχρι να αυστηροποιηθεί».

Στέφεν Βούρτσελ, ARD Σανγκάη

Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη