Ολοκληρώνοντας σε δύο μήνες την πολυετή θητεία της ως καγκελάριος Γερμανοί αναλυτές διερωτώνται κατά πόσον η Άγκελα Μέρκελ συνέβαλε αποφασιστικά στην προστασία του κλίματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι της έχει αποδοθεί το προσωνύμιο «Καγκελάριος του Κλίματος». Πόσο όμως αυτό αποδίδει την πραγματικότητα;  Μια σύντομη αναδρομή στην πολιτική της πορεία μέσα από αυτήν την οπτική γωνία ίσως να φωτίσει κάπως τα πράγματα.

«Το 1995, η αποφασιστική στιγμή»

Ο μέντοράς της Χέλμουτ Κολ της ανέθεσε αναπάντεχα το υπουργείο Περιβάλλοντος το 1994. Τέλος του 1995 η τότε νεαρή Μέρκελ φιλοξενεί στο Εκθεσιακό Κέντρο του Βερολίνου ICC την πρώτη Διάσκεψη των ΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή. Σε αντίθεση με τις διασκέψεις που ακολούθησαν οι εκπρόσωποι από όλον τον κόσμο και οι παρατηρητές ήταν λιγοστοί. Αλλά η Μέρκελ, ως φυσική επιστήμων, ήταν στο στοιχείο της, όπως υποστηρίζει ο Ραλφ Μπόλμαν, συγγραφέας βιογραφίας της Μέρκελ που κυκλοφόρησε μέσα Ιουλίου.

«Ήταν η αποφασιστική στιγμή το 1995, όταν ως υπουργός Περιβάλλοντος αναδείχθηκε σε πολιτικό του κλίματος και παράλληλα επέτυχε την πρώτη πολιτική της νίκη με το να επιβάλει το περιεχόμενο της συμφωνίας για το κλίμα. Σε διεθνές επίπεδο αργότερα ως καγκελάριος συχνά αναφέρονταν σε αυτήν τη συμφωνία. Πολύ αργότερα ακολούθησαν κι άλλες συναντήσεις, όπως η συνάντηση κορυφής των G8 στο Χαϊλιγκεντάμ το 2007, αργότερα η Παγκόσμια Διάσκεψη για το Κλίμα στην Κοπεγχάγη το 2009, όπου έγινε σαφές ότι ΗΠΑ και Κίνα δεν ενδιαφέρονταν πια, με αποτέλεσμα να αποτύχει παταγωδώς. Με τη δημοσιονομική κρίση βέβαια άλλαξαν οι συνθήκες, πολλές χώρες έβαλαν άλλες προτεραιότητες, όπως οικονομική ανάπτυξη πάση θυσία».     

«Η Γερμανία δεν προώθησε την προστασία του κλίματος»

Στα τελευταία χρόνια της καγκελαρίας Μέρκελη γερμανική κυβέρνηση βρέθηκε και συνεχίζει να βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση, την οποία δεν μπορεί να συγκαλύψει ούτε η ιστορική απόφαση στροφής 180 μοιρών στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μετά τον πυρηνικό όλεθρο στη Φουκουσίμα το 2011. Επί της ουσίας της λείπουν πολιτικές για το περιβάλλον. Και στο εσωτερικό; Πώς είναι ο απολογισμός; «Όχι και τόσο καλός» υποστηρίζει ο Μπόλμαν. «Θα πρέπει να δούμε τα πράγματα καθαρά και να διαπιστώσουμε ότι η Μέρκελ δεν πήρε αποφάσεις που θα έβλαπταν την κομματική της βάση και θα δημιουργούσαν οικονομικά προβλήματα. Είναι γνωστό ότι συνεχώς προστάτευε με κάποιον τρόπο την γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία στις Βρυξέλλες σε συζητήσεις για μείωση του διοξειδίου του άνθρακα».

Αρχές του χρόνου η επικεφαλής της Greenpeace Τζένιφερ Μόργκαν προέβη σε έναν πικρό απολογισμό. «Μετά από 16 χρόνια καγκελαρίας της Μέρκελ η Γερμανία δεν προώθησε πραγματικά ούτε την προστασία του κλίματος, ούτε τη δικαιοσύνη σε αυτόν τον τομέα που τόσο χρειάζεται ο πλανήτης».

Κρίστοφ Στρακ

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου