Και στα 103 πίσω απ' το τιμόνι;
24 Μαρτίου 2024Το περιστατικό είναι απόλυτα αληθινό και συνέβη στην Ιταλία, στην πόλη Φεράρα. Μια υπερήλικη κυρία πιάστηκε από την τροχαία με ληγμένη άδεια οδήγησης και χωρίς άδεια κυκλοφορίας του αυτοκινήτου. Στην ερώτηση των καραμπινιέρων πόσο χρονών ήταν, απάντησε, 103 ετών!Η ταυτότητά της είχε ημερομηνία γέννησης 1921. Στην ερώτηση τι έκανε μέσα στη νύχτα, απάντησε ότι χάθηκε στους δρόμους στην προσπάθεια να επισκεφθεί φίλους. Οι καραμπινιέροι της έδωσαν κλήση, κλείδωσαν το αυτοκίνητο και την οδήγησαν στο σπίτι της. Η τοπική εφημερίδα La Nuova Ferrara έγραψε ότι η κυρία δεν ήθελε να μείνει χωρίς μεταφορικό μέσο. "Θα αγοράσω μια βέσπα ή ένα σκούτερ", είπε η Τζιουζεπίνα Μολινάρι, όπως είναι το όνομά της. Μέχρι τότε, θα χρησιμοποιεί το ποδήλατό της.
"Περιττή γραφειοκρατία"
Τέτοια παραδείγματα ανθρώπινης αντοχής και πείσματος σπανίζουν βέβαια, για αυτό και η Ιταλία, χώρα που αγαπά τα αυτοκίνητα και τους πεζούς, υποβάλλει σε αυστηρούς ελέγχους τους κατοίκους της από μια ηλικία και πάνω. Οι κάτω των 50 πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο κάθε δέκα χρόνια. Όταν περάσουν αυτό το ηλικιακό όριο ο έλεγχος θα πρέπει να γίνεται κάθε 5 χρόνια και από τα 70 κάθε 3 χρόνια. Για τους άνω των 80 ο έλεγχος θα πρέπει να γίνεται κάθε 2 χρόνια, αλλά θα πρέπει να προσκομίζουν συμπληρωματικά και ιατρικό πιστοποιητικό και να αποδεικνύουν ότι δεν πάσχουν από διαβήτη ή καρδιοπάθεια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε πρόσφατα την υποχρέωση των ηλικιωμένων οδηγών να υποβάλλονται σε υγειονομικές εξετάσεις. Όποιος είναι τουλάχιστον 70 ετών θα πρέπει να υποβάλλεται υποχρεωτικά σε εξετάσεις ακοής και όρασης κάθε πέντε χρόνια. Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο απέρριψε την ιδέα αυτή τέλος Φεβρουαρίου και η απόφαση εναπόκειται πλέον στα κράτη-μέλη. Ειδικότερα, η Γερμανία τάχθηκε εναντίον της. Ο υπουργός Μεταφορών Φόλκερ Βίσινγκ ήταν κάθετος. "Δεν μπορούμε να αντικαταστήσουμε την προσωπική ευθύνη των ανθρώπων με κρατικές ρυθμίσεις. Και δεν πρέπει να διαμαρτυρόμαστε πάντα για γραφειοκρατικές επιβαρύνσεις από τη μία πλευρά και να δημιουργούμε νέα, περιττή γραφειοκρατία από την άλλη".
Η συζήτηση στη Γερμανία σχετικά με τις υποχρεωτικές εξετάσεις ικανότητας οδήγησης για ηλικιωμένους έγινε και πάλι επίκαιρη από τότε που ένας 83χρονος άνδρας για να αποφύγει μποτιλιάρισμα έκανε προσπέραση σε ποδηλατοδρόμο και προκάλεσε σοβαρό ατύχημα, στο οποίο έχασαν τη ζωή τους μια μητέρα και το τετράχρονο παιδί της. Η γερμανική αντίθεση προκάλεσε ανάμεικτα αισθήματα σε γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες. Εκτός από το ιταλικό παράδειγμα οι υγειονομικοί έλεγχοι για τους ηλικιωμένους οδηγούς είναι εδώ και καιρό πραγματικότητα σε 14 χώρες της ΕΕ. Στην Ισπανία αίφνης ο υγειονομικός έλεγχος είναι υποχρεωτικός από την ηλικία των 65 ετών και στη συνέχεια κάθε πέντε χρόνια. Στην Τσεχία οι 60χρονοι είναι ήδη υποχρεωμένοι να το κάνουν. Οι Πορτογάλοι οδηγοί πρέπει να επισκεφθούν γιατρό από την ηλικία των 50 ετών.
"Το πρόβλημα είναι όσοι δεν έρχονται"
Και η Γερμανία των 10 εκ. οδηγών άνω των 65 ετών με δίπλωμα οδήγησης; Ας πάρουμε το παράδειγμα του Πέτερ Μέκινγκ. Ο 70χρονος προσφέρθηκε εθελοντικά για τον λεγόμενο έλεγχο οδηγικής ικανότητας. Δεν έχει κάνει ούτε ένα ατύχημα σε πάνω από 5 δεκαετίες και δεν θέλει να κάνει όσο ακόμη βρίσκεται πίσω από το τιμόνι. Με τον εκπαιδευτή δίπλα του, τον Ντομινίκ Βίρτς, περνά μια εξέταση 45 λεπτών οδηγώντας μέσα από την Κολωνία. Το τεστ γι' αυτόν, που εξακολουθεί να κάνει κάθε μέρα 100 χιλιόμετρα, είναι αυτονόητο. "Το κάνω γιατί έρχεται η στιγμή που πρέπει να σταματήσεις να οδηγείς λόγω της ψυχικής και σωματικής σου κατάστασης. Και αν κάποιος μου πει ότι καλύτερα να σταματήσω, τότε θα το δεχτώ. Εξάλλου, θέτω σε κίνδυνο και τους άλλους στον δρόμο". Ο εκπαιδευτής δείχνει στον ηλικιωμένο οδηγό την κατεύθυνση και τελικά τον κατευθύνει στον αυτοκινητόδρομο. Τηρεί ο Μέκινγκ το όριο ταχύτητας, τη λωρίδα κυκλοφορίας και την απόσταση ασφαλείας; Προσέχει ανά πάσα στιγμή τον κανόνα προτεραιότητας; Δείχνει σεβασμό για τους πολλούς ποδηλάτες, τα ηλεκτρονικά πατίνια και τους πεζούς; Ο Μέκινγκ τα καταφέρνει με θαυμαστή δεξιοτεχνία.
Όλο και περισσότεροι ηλικιωμένοι πολίτες αναζητούν εκπαιδευτές οδήγησης για να ελέγξουν την ικανότητά τους να οδηγούν αλλά αυτό γίνεται σε εθελοντική βάση. Μόνο συστάσεις μπορούν να κάνουν οι εκπαιδευτές, δεν μπορούν να απαγορεύσουν την οδήγηση. "Προς το παρόν κάνω δύο εξετάσεις οδήγησης για ηλικιωμένους την εβδομάδα, αλλά φυσικά έρχονται μόνο οι λογικοί που είναι ανοιχτόμυαλοι και μπορούν να δεχτούν κριτική. Στη συντριπτική πλειονότητά τους τούς λέω ότι μπορούν να συνεχίσουν να οδηγούν. Το πρόβλημα είναι εκείνοι που δεν έρχονται. Αυτοί μένουν κάτω από το ραντάρ" λέει ο Βιρτς. Και βέβαια, συναντά και υπερήλικες που είναι δημόσιοι κίνδυνοι. "Είχα τώρα δύο περιστατικά που δυστυχώς χρειάστηκε να πω στους ανθρώπους ότι ίσως δεν είναι και τόσο καλή ιδέα να συνεχίσουν να οδηγούν. Ένας σταμάτησε στο φανάρι αν και ήταν πράσινο κι όταν έγινε κόκκινο ήθελε να περάσει τη διασταύρωση. Το πρόβλημα με τους ηλικιωμένους είναι ότι πρέπει να έχουν πάντα τον νου τους σε όλη την κυκλοφορία και να αντιδρούν γρήγορα".
Και για να επιστρέψουμε στην πραγματική ιστοριούλα από την Ιταλία οι άνθρωποι διαθέτουν χιούμορ, τουλάχιστον ο δήμαρχος της Φεράρα που έγραψε στο Facebook ότι θα προτιμούσε να δώσει στην αειθαλή κυρία των 103 ετών ένα μετάλλιο παρά ένα εισιτήριο, για να μετακινείται με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. "Το να έχεις τέτοια εσωτερική δύναμη δεν είναι κάτι συνηθισμένο και μου δίνει ελπίδα για τη δική μου ηλικία"!
AFP, FAZ, DW, Όλιβερ Πίπερ