Θερμικές κάμερες υποδέχονται τους επισκέπτες στο διεθνές αεροδρόμιο της Καζαμπλάνκα, στο Μαρόκο. Ιατροί και νοσηλευτές με λευκή ρόμπα παρατηρούν τους νεοαφιχθέντες, πολλοί από τους οποίους φορούν μάσκες προστασίας. Λίγο αργότερα καλούνται να συμπληρώσουν ταξιδιωτικά έγγραφα με τα προσωπικά τους στοιχεία, δίνοντας πληροφορίες για το ιατρικό ιστορικό τους. Και όλα αυτά γιατί, όπως εξηγεί ο διευθυντής των ιατρικών υπηρεσιών του αεροδρομίου Μωχάμεντ Μουσίφ "έχουμε έγκαινιάσει ένα εθνικό πρωτόκολλο για να αντιμετωπίσουμε τις επιδημίες και τον κορωνοϊό. Ήδη κατά την προσγείωση ενός αεροσκάφους το πλήρωμα καλείται να παρατηρήσει τυχόν συμπτώματα μεταδοτικών ασθενειών. Ασφαλώς το αεροδρόμιο δεν είναι απόρθητο φρούριο, αλλά η δουλειά μας είναι να σταματήσουμε τους ιούς, οι οποίοι δεν γνωρίζουν σύνορα..."

Προ ημερών το Μαρόκο ανακοίνωσε το πρώτο κρούσμα του κορωνοϊού. Πρόκειται για έναν Μαροκινό που επέστρεψε από διακοπές στην Ιταλία και παραμένει μέχρι σήμερα σε καραντίνα σε νοσοκομείο της Καζαμπλάνκα. Οι αρχές έκαναν λόγο και για δεύτερο πιθανό κρούσμα σε φοιτητική εστία της πρωτεύουσας Ραμπάτ, αλλά το τεστ ήταν αρνητικό. Πρώτα κρούσματα του κορωνοϊού καταγράφονται και στην Τυνησία, την Αλγερία, τη Σενεγάλη και τη Νιγηρία. Η Καχίνα Μπουαμπντελά, νοσηλεύτρια σε κλινική της πόλης Μπετζάγια, στη βορειοανατολική Αλγερία, περιγράφει την κατάσταση: "Συνιστούμε σε όλους να πλένουν συχνά τα χέρια τους, ιδιαίτερα πριν το φαγητό ή μετά από επαφές με άλλον κόσμο. Κι ακόμη να αποφεύγουν τη σωματική επαφή με όσους βήχουν. Δεν θέλω να τρομοκρατήσω κανέναν, αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν έχουμε τα απαραίτητα υλικά για να απομονώσουμε τους ασθενείς και να αντιμετωπίσουμε μία πανδημία..."

Αδυναμίες στο σύστημα υγείας

Στην Αφρική ο κορωνοϊός εξαπλώνεται με αργούς ρυθμούς ή τουλάχιστον αυτό υποδεικνύουν τα επίσημα στοιχεία. Ωστόσο, ο κόσμος ανησυχεί. Όχι μόνο για τα κρούσματα που καταγράφονται, αλλά και για εκείνα που πιθανώς ...δεν καταγράφονται. Ανησυχία εκφράζουν και οι εμπειρωγνώμονες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ιδιαίτερα για την Αλγερία και τη Νιγηρία. Επιβαρυντικοί παράγοντες θεωρούνται οι στενές οικονομικές σχέσεις των χωρών αυτών με την Κίνα, η μεγάλη πυκνότητα πληθυσμού, αλλά και οι δυσλειτουργίες ή αδυναμίες στις τοπικές υγειονομικές υπηρεσίες και στο σύστημα υγείας.

"Φοβάμαι γιατί ξέρω το σύστημα", λέει μία γυναίκα από τη Νιγηρία. "Ξέρω πόσο αδιάφοροι είναι κάποιοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, πόσο ελλειπείς μπορεί να είναι οι έλεγχοι σε όσους μπαίνουν στη χώρα. Η κυβέρνηση πρέπει να κινητοποιήσει όλον τον μηχανισμό, όπως είχε γίνει παλαιότερα με την επιδημία Έμπολα" Ο ιός Έμπολα είχε πλήξει τη Δυτική Αφρική το 2014, αφήνοντας πίσω του 11.000 νεκρούς. Ήταν πιο επικίνδυνος και πιο φονικός από τον κορωνοϊό, αλλά κάποτε νικήθηκε κι αυτός. Η Νιγηρία είχε πρωτοστατήσει στην προσπάθειά για την αντιμετώπισή του. Σε όλη τη χώρα είχαν καταγραφεί μόλις είκοσι κρούσματα και έξι θύματα.

Μπορεί να περάσει απαρατήρητος ο ιός;

Μέχρι σήμερα έχουν γίνει γνωστά ελάχιστα κρούσματα του κορωνοϊού στην Αφρική. Ωστόσο, οι ειδικοί δεν εφησυχάζουν και εκφράζουν την ανησυχία τους, ότι ο ιός θα μπορούσε να διαδοθεί χωρίς καν να το αντιληφθούν οι αρμόδιες αρχές. Είτε γιατί δεν διαθέτουν τον απαραίτητο ιατρικό εξοπλισμό, είτε γιατί δεν είναι προετοιμασμένες για μία πανδημία, είτε γιατί οι ίδιοι οι ασθενείς δεν θέλουν ή δεν έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν έγκαιρη ιατρική βοήθεια. 

Όπως κι αν έχουν τα πράγματα, ο χειρότερος σύμβουλος είναι ο πανικός, επισημαίνει ο Νασίρου Σανί Γκβάρζο, έμπειρος ιατρός και διευθυντής επιστημονικής ομάδας που είχε αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τον ιό Έμπολα. "Δεν είναι η ώρα για να πανικοβληθούμε. Είναι η ώρα για να αναλάβουμε δράση. Όποιος πανικοβάλλεται, κάνει κακό στον εαυτό του. Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι να ενημερωθούμε καλύτερα για τον ιό και για τα μέτρα προφύλαξης. Αν αφήσουμε τον πανικό να μας κυριεύσει, έχουμε χάσει το παιχνίδι..."

 

Ντουνιά Σαντακί (Ραμπάτ)

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου