Γεννήθηκε μέσα στη φτώχεια. Ο πατέρας του πέθανε μετά από βασανιστήρια σε γερμανικό στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας, για το λόγο αυτό από μικρός έπρεπε να φροντίζει την οικογένειά του. Το 1980 επικεφαλής του συνδικάτου Αλληλεγγύη συνέβαλε στην κατάρρευση του κομμουνισμού και την πτώση του Τείχους. Ο Λέχ Βαλέσα έγινε και ο πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος της Πολωνίας και σε αυτό το αξίωμα διαπραγματεύτηκε πριν από 25 χρόνια την αποχώρηση του Κόκκινου Στρατού από τη χώρα του. Του απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης για τη συμβολή του. 

Επικριτικός με την κυβέρνηση

Μια γεμάτη ζωή για την οποία ο ίδιος λέει, ότι κατάφερε να υλοποιήσει όλα τα όνειρά του και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας. «Νόμιζα ότι με τη Δημοκρατία όλα θα πήγαιναν μπροστά» δηλώνει σε αποκλειστική συνέντευξη στην Deutsche Welle. «Ωστόσο αποδείχθηκε ότι δεν ήμασταν προετοιμασμένοι για τη Δημοκρατία, μας έλειπαν οι κατάλληλοι άνθρωποι και τα κατάλληλα προγράμματα. Τα προβλήματα ξεκίνησαν όταν μεταξύ άλλων έχασα τις εκλογές, αλλά σε γενικές γραμμές η Πολωνία εξελίχθηκε καλά. Τώρα είμαι ήδη ηλικιωμένος, κουρασμένος και δεν μου αρέσει ό,τι γίνεται στη χώρα». Ο Λεχ Βαλέσα δεν μπορεί να κρύψει την απογοήτευσή του. Θεωρεί ότι η πολιτική ηγεσία του τόπου διακατέχεται από συμπλέγματα και δεν έχει όραμα. «Το πρόβλημα είναι τώρα πως θα βγούμε από αυτήν την κατάσταση διότι είμαστε δημοκράτες, δεν θέλουμε βία, αλλά την ίδια ώρα οι κυβερνώντες χωρίς να λαμβάνουν υπόψη το λαό και το σύνταγμα, ψηφίζουν τους νόμους που τους συμφέρουν».

Ο πολωνός Νομπελίστας θεωρεί καταστροφική την πολιτική της νυν κυβέρνησης σε μια εποχή που η χώρα χρειάζεται την αλληλεγγύη της ΕΕ και την παγκόσμια στήριξη. Αντ΄ αυτού οι κυβερνώντες χρησιμοπούν μεταξύ άλλων και αντιγερμανικά στερεότυπα. «Ανοίγουν παλιές πληγές» λέει. «Εκμεταλλεύονται την πολύπλοκη και τραγική ιστορία ανάμεσα στους λαούς, παίζουν με αισθήματα αγανάκτησης. Γίνονται δημαγωγοί, σπέρνουν τη διχόνοια και ξεσηκώνουν τον έναν εναντίον του άλλου. Θέτουν τις επιτυχίες μας, τις νίκες μας υπό αμφισβήτηση χωρίς να ενδιαφέρονται για τις ζημιές. Αναρωτιέμαι εάν είναι εχθροί της Πολωνίας, προδότες, κατάσκοποι ή εντελώς βλάκες». 

«Συνεχίζω όσο μπορώ»

Όπως και στην Ελλάδα, έτσι και στην Πολωνία υπάρχουν φωνές που ζητούν την καταβολή πολεμικών επανορθώσεων από τους Γερμανούς. Ο Λεχ Βαλέσα υποστηρίζει, ότι οι Γερμανοί είναι πλούσιοι, σε αντίθεση με τους Πολωνούς λόγω του πολέμου, ότι το αίτημα υφίσταται και ότι θα πρέπει να τεθεί πριν είναι αργά. «Αλλά όχι επιθετικά και συγκρουσιακά, αλλά με διάλογο και πειθώ. Απαιτήσεις και διενέξεις δεν λύνουν το πρόβλημα».

Ο Λεχ Βαλέσα δηλώνει ότι όλα αυτά τα χρόνια η πίστη έπαιξε σημαντικό ρόλο στη ζωή του. «Δεν είμαι θρησκόληπτος, η πίστη μου δεν είναι ξεπερασμένη, αλλά μάλλον σαν ένας "υπολογιστής τελευταίας τεχνολογίας". Ξέρω ότι Θεός υπάρχει  και ξέρω να τον βρίσκω. Καμιά φορά χάνω τον βηματισμό μου αλλά σηκώνομαι και συνεχίζω χάρη σε Εκείνον. Χωρίς πίστη ότι κάνω δεν θα είχε νόημα. Και συνεχίζω γιατί η πίστη μου λέει, ότι εάν δεν συνεχίσω, θα έχω ευθύνη. Και έτσι συνεχίζω όσο μπορώ».

Μπάρτος Ντούντεκ / Ειρήνη Αναστασοπούλου