Το Φεστιβάλ Βάγκνερ στο Μπαϊρόιτ ανοίγει τις πύλες του εκ νέου στην ψηφιακή τεχνολογία. Πριν από αρκετά χρόνια ξεκίνησε η διαδικτυακή μετάδοση παραστάσεων σε συνεχή ροή. Σήμερα στην πρεμιέρα του φετινού φεστιβάλ ανεβαίνει η όπερα Πάρσιφαλ με 330 από τους συνολικά 2.000 θεατές να έχουν στη διάθεσή τους γυαλιά επαυξημένης πραγματικότητας, τα οποία συμπληρώνουν στην ουσία τη δράση επί σκηνής. Η εν μέρει εικονική παράσταση του Πάρσιφαλ θεωρείται το μεγαλύτερο πρότζεκτ επαυξημένης πραγματικότητας σε σκηνή γερμανικού θεάτρου, με την οποία υπογραμμίζεται ο υποδειγματικός ρόλος του Φεστιβάλ στα πολιτιστικά δρώμενα της Γερμανίας.

Στόχος της Κατερίνας Βάγκνερ, καλλιτεχνικής διευθύντριας και δισέγγονης του συνθέτη Ρίχαρντ Βάγκνερ, είναι εδώ και αρκετά χρόνια να ξεφύγει η κορυφαία μουσική διοργάνωση από τη διεθνή φήμη ενός ελιτίστικου φεστιβάλ για εύπορους. Για τον λόγο αυτό την παραμονή έναρξης του Φεστιβάλ δόθηκε μια συναυλία στο πάρκο, ενώ παράλληλα έχουν προγραμματιστεί και φέτος παραστάσεις όπερας ειδικά για παιδιά, καθώς και η πώληση φθηνότερων εισιτηρίων σε νέους στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Βάγκνερ για αρχάριους».

Μία εβδομάδα πριν από την έναρξη του Φεστιβάλ υπήρχαν ακόμη διαθέσιμα εισιτήρια για την τετραλογία του Δαχτυλιδιού. Και μόνο το γεγονός ότι υπήρχαν εισιτήρια για τις μεμονωμένες όπερες της τετραλογίας «Ο χρυσός του Ρήνου», «Βαλκυρία», «Ζίγκφριντ» και «Λυκόφως των Θεών»" αποτελεί πρωτιά για το Φεστιβάλ, αλλά και ένδειξη ότι αρκετά αλλάζουν και οφείλουν να αλλάξουν στον λεγόμενο «πράσινο λόφο».

Λιγοστεύουν οι παραδοσιακοί φίλοι του Βάγκνερ

Είναι γεγονός ότι εκείνοι, οι οποίοι επί δεκαετίες έρχονται κάθε χρόνο στο Μπαϊρόιτ σαν σε ιεροτελεστία για να απολαύσουν τη μουσική του διάσημου δημιουργού Ρίχαρντ Βάγκνερ (1813-1883), πρόθυμοι να πληρώσουν εκατοντάδες ευρώ για ένα εισιτήριο, λιγοστεύουν χρόνο μετά το χρόνο. Ίσως όμως αυτή να είναι μια ευκαιρία για το Φεστιβάλ να πραγματοποιήσει άνοιγμα στις νέες γενιές, οι οποίες αντιμετωπίζουν με δικαιολογημένη καχυποψία την «αποκλειστικότητα» δεκαετιών της μουσικής διοργάνωσης.

Υπάρχουν διάφορες απόπειρες να εξηγηθούν οι υποτονικές πωλήσεις: οι υψηλές τιμές των εισιτηρίων σε καιρούς οικονομικής κρίσης, οι αμφιλεγόμενες σκηνοθεσίες, αλλά και οι αμφιλεγόμενοι τραγουδιστές και τραγουδίστριες. Ο Ιόαν Χόλεντερ, πρώην διευθυντής της Κρατικής Όπερας Βιέννης, δηλώνει ότι πολλές φορές στο παρελθόν «το κοινό απέρριψε» παραγωγές ίσως και επειδή «οι όπερες του Βάγκνερ δεν λαμβάνουν χώρα στην εποχή μας». Και ο πρώην διευθυντής καταλήγει: «Το κοινό θέλει να ακούσει καλή μουσική και όχι να αντιπαρατεθεί με τον παρωχημένο εικονογραφημένο κόσμο ενός σκηνοθέτη».

Απούλητα εισιτήρια για πρώτη φορά φέτος

Αν πιστέψουμε την καλλιτεχνική διευθύντρια Καταρίνα Βάγκνερ, οι χαμηλές πωλήσεις φέτος αποτελούν εξαίρεση. Το δικαιολογεί με την παραδοσιακή πολιτική εισιτηρίων. Για μεγάλο διάστημα πριν αρχίσει το φεστιβάλ τα εισιτήρια κλείνονται μόνο με παραγγελία. Και εδώ υπάρχουν λίστες αναμονής. Επιπλέον ένα μεγάλο μέρος των εισιτηρίων κρατείται για τους χορηγούς. Επειδή όμως φέτος άργησε υπερβολικά το πράσινο φως του φεστιβάλ στους ενδιαφερόμενους, πολλοί φιλόμουσοι τα επέστρεψαν.

Σε συνέντευξη στην εφημερίδα Nordbayerischer Kurier, η Καταρίνα Βάγκνερ επέκρινε τις αυξήσεις των τιμών στα εισιτήρια: «Φέτος υπήρχε εντολή να μετακυλιστεί το πληθωριστικό κόστος στους πελάτες. Είχα προειδοποιήσει αρκετές φορές για αυτό». Πρόσθετε ωστόσο: «Εξακολουθούμε να έχουμε σχετικά υψηλό ποσοστό αυτοχρηματοδότησης και υπολογίζουμε σε sold-out παραστάσεις».

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος