Ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας βρίσκεται στη Νέα Υόρκη για μία σειρά χρήσιμων επαφών στο πλαίσιο ή και στο περιθώριο της 76ης Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών. Μεταξύ άλλων συμμετέχει στη συνάντηση της ‘Διεθνούς Συμμαχίας για την πολυμερή διπλωματία' που είχαν συστήσει από κοινού Γερμανία και Γαλλία. Στις συναντήσεις του ο Χάικο Μάας διαβεβαιώνει τους συνομιλητές του ότι η γερμανική εξωτερική πολιτική θα χαρακτηρίζεται από «συνέχεια και συνέπεια» ακόμη και μετά την αποχώρηση της Άνγκελα Μέρκελ από την καγκελαρία. Τι γίνεται όμως με το ζήτημα του Συμφώνου Ασφαλείας που συνυπέγραψαν ΗΠΑ, Μ.Βρετανία και Αυστραλία, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στην Ευρώπη και κυρίως στη Γαλλία;

Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα της DW ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών επισημαίνει: «Οι αρχικές αποφάσεις είχαν προκαλέσει κάποια σύγχυση. Νομίζω ότι είναι σημαντικό να διαμορφώσουμε μία κοινή στρατηγική για τον Ινδικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό στην ΕΕ μαζί με τους Αμερικανούς εταίρους μας και να μην λαμβάνονται αποφάσεις που αμφισβητούν αυτή την ανάγκη ή έστω δημιουργούν την εντύπωση ότι αμφισβητούν αυτή την ανάγκη. Είναι σημαντικό λοιπόν το ότι επικοινώνησαν και πάλι ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν με τον Γάλλο ομόλογό του Μακρόν. Το ίδιο θέμα έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις εδώ, στη Νέα Υόρκη, και πιστεύω ότι πολύ σύντομα θα το διευθετήσουμε και θα δούμε την Ευρώπη και τις ΗΠΑ να συντονίζονται πολύ καλύτερα, άλλωστε κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο…»

Διακριτική κριτική προς τις ΗΠΑ

Σε μία πρώτη αντίδραση ο Χάικο Μάας είχε δηλώσει ότι η αιφνιδιαστική ανακοίνωση του Συμφώνου ήταν μία απόφαση που «προσγειώνει πολλούς, όχι μόνο τους Γάλλους». Τι ακριβώς εννοούσε; «Σίγουρα μας προσγειώνει ο τρόπος που ελήφθη αυτή η απόφαση, χωρίς καν να προηγηθεί μία συνεννόηση με εκείνους, οι οποίοι κατ' εξοχήν επηρεάζονται από την απόφαση αυτή» εξηγεί ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας. «Εκεί προκλήθηκε σύγχυση, γι αυτό είναι πολύ σημαντικό το ότι οι ΗΠΑ και η Γαλλία συνομιλούν μεταξύ τους και προσπαθούν να ξεπεράσουν το πρόβλημα». Στο ερώτημα, εάν υπάρχει κάποιο δίδαγμα που θα έπρεπε να αντλήσουν οι Αμερικανοί από αυτή την εξέλιξη, ο Χάικο Μάας απαντά: ««Ότι σε τόσο σημαντικές στρατηγικές αποφάσεις χρειάζεται συντονισμός. Δεν μπορείς απλώς να δημιουργείς τετελεσμένα…»

Το Σύμφωνο Ασφάλειας ήταν όμως και μία σαφής ένδειξη ότι οι ΗΠΑ αναθεωρούν προτεραιότητες και εστιάζουν όλο και περισσότερο στον χώρο που θεωρούν «γειτονιά» τους, στον Ειρηνικό, αλλά και στον Ινδικό Ωκεανό. Τι σημαίνει αυτό για το ζήτημα του ευρω-στρατού, που όλο και πιο έντονα συζητείται στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες; «Πράγματι, υπάρχει αυτή η συζήτηση», λέει ο Χάικο Μάας. «Στη Γαλλία διεξάγεται με κριτήρια ‘στρατηγικής αυτονομίας', στη Γερμανία με κριτήρια ‘ευρωπαϊκής αυτάρκειας'. Σε κάθε περίπτωση είναι μία σημαντική συζήτηση, γιατί βλέπουμε ότι οι ΗΠΑ εστιάζουν πλέον στον Ινδικό και Ειρηνικό Ωκεανό, όχι τόσο σε άλλες περιοχές του πλανήτη. Για τους Ευρωπαίους τίθεται το ερώτημα πώς θα ανταποκριθούν κι εκείνοι στις προκλήσεις, τουλάχιστον σε εκείνες που εκδηλώνονται στη γειτονιά τους. Εδώ είναι απαραίτητο να καταλήξουμε σε μία κοινή ευρωπαϊκή γραμμή».

Θετικός απολογισμός στην εξωτερική πολιτική

Λίγες μέρες πριν από τις κρίσιμες βουλευτικές εκλογές στη Γερμανία ο Χάικο Μάας καλείται να απαντήσει και στο ερώτημα για τον δικό του απολογισμό. Ποια είναι κατά τη γνώμη του τα θετικά στοιχεία; «Είναι ευχάριστο το γεγονός ότι καταφέραμε να εντάξουμε περισσότερες από 60 χώρες στην αποκαλούμενη ‘Συμμαχία για την πολυμερή διπλωματία' και μάλιστα σε μία εποχή που πολλοί περιφρονούσαν την πολυμερή διπλωματία» τονίζει ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών. «Βέβαια η κατάσταση έχει αλλάξει και πάλι, καθώς έχουμε στις ΗΠΑ έναν πρόεδρο, ο οποίος στηρίζει την πολυμερή διπλωματία. Επίσης είμαι ευτυχής, γιατί καταφέραμε να βρούμε μία λύση για τη Λιβύη.Ο εμφύλιος πόλεμος έχει τελειώσει, η εκεχειρία τηρείται και στις 24 Δεκεμβρίου γίνονται εκλογές. Κι έτσι οι ίδιοι οι πολίτες της Λιβύης παίρνουν το μέλλον τους στα χέρια τους, κάτι που θα ήταν αδιανόητο πριν από δύο χρόνια. Είναι μία πολύ θετική εξέλιξη ότι το έχουμε επιτύχει αυτό, μαζί φυσικά με όλες τις άλλες χώρες που συμμετέχουν στη Διαδικασία του Βερολίνου».

Ρίτσαρντ Γουώκερ

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου