Καζάνι που βράζει για άλλη μια φορά η Εγγύς Ανατολή. Τι πυροδότησε όμως τη νέα ένταση στη Λωρίδα της Γάζας στην παρούσα φάση; Οι απόψεις των ειδικών διίστανται. Ο Οράιμπ αλ Ραντάουι, για παράδειγμα, από το Κέντρο Πολιτικών Σπουδών του Αμάν, θεωρεί υπεύθυνο τον «προεκλογικό» Νετανιάχου: «Πιστεύω ότι (ενόψει των εκλογών) θέλει να αυξήσει τη δημοτικότητα και την επιρροή του και δυστυχώς η επίθεση στη Γάζα είναι ο μοναδικός τρόπος για να το επιτύχει».

Διαφορετικά βλέπει τα πράγματα ο γερμανοϊσραηλινός ειδικός Γκιλ Γιαρόν που εκτιμά ότι ο ισραηλινός πρωθυπουργός απλά άγεται και φέρεται: «Στον αντίποδα πολλοί Ισραηλινοί διερωτώνται γιατί η απάντηση έρχεται τόσο αργά; Από τις αρχές του χρόνου περισσότερες από 1.000 ρουκέτες και χειροβομβίδες έπληξαν τα ισραηλινά εδάφη. Πολλοί Ισραηλινοί στα νότια της χώρας αισθάνονταν παραμελημένοι από την κυβέρνησή τους και ρωτούσαν πώς είναι δυνατόν να μην αντιδρά». Δυο μήνες πριν από τις εκλογές, σύμφωνα με τον ειδικό, ο Νετανιάχου δεν θέλει να κατηγορηθεί ότι αδιαφορεί για την ασφάλεια των συμπολιτών του.

Φατάχ και Χαμάς

Εσωτερικές διαμάχες καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό και τη στάση της Χαμάς που την τελευταία εξαετία δίνει μάχες με την Φατάχ του προέδρου Αμπάς για την εξουσία. Η Φατάχ που αναγνωρίζεται στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ ποντάρει στη διπλωματία. Το στρατόπεδο της Χαμάς από την άλλη, στη Λωρίδα της Γάζας, δεν έχει εγκαταλείψει ποτέ τον ένοπλο αγώνα. Και οι δυο πλευρές καλούνται να αποδείξουν εάν και σε ποιο βαθμό έχει καρποφορήσει η τακτική που ακολουθούν.

Γεγονός είναι ότι η νέα ένταση υποσκάπτει τις προσπάθειες που καταβάλει ο Μαχμούντ Αμπάς για αναγνώριση ενός Παλαιστινιακού κράτους από τον ΟΗΕ. Η κυβέρνηση της Φατάχ βρίσκεται μεταξύ σφύρας και άκμονος, εκτιμά ο ειδικός Γιαρόν: από τη μία κατηγορεί το Ισραήλ ότι προσπαθεί να αποτρέψει την αναγνώριση μέσω των ΗΕ, από την άλλη πλευρά επιρρίπτει στη Χαμάς ότι τορπιλίζει τις προσπάθειες για ειρηνική διευθέτηση του ζητήματος.

Ο ρόλος του Καΐρου

Οι τελευταίες εξελίξεις όμως επαναφέρουν στο προσκήνιο και το ρόλο της νέας αιγυπτιακής κυβέρνησης. Μετά την εκλογική νίκη των Αδελφών Μουσουλμάνων που έφερε μια νέα αυτοπεποίθηση στη χώρα, η Αίγυπτος προσπαθεί να αναλάβει και πάλι ηγετικό ρόλο στην Εγγύς Ανατολή. Μπορεί οι κυβερνήσεις σε Κάιρο και Γάζα να μην συμφωνούν σε όλα, ωστόσο βρίσκονται πολιτικά κοντά η μια στην άλλη. Η Χαμάς περιμένει τη στήριξη των Αιγυπτίων, εκτιμά ο Γιαρόν: «Πιστεύουν ότι οι Ισραηλινοί δεν θα τολμήσουν να αναλάβουν μεγάλη στρατιωτική δράση επειδή τελούν υπό την προστασία της Αιγύπτου. Και οι Ισραηλινοί δεν θέλουν να θέσουν σε κίνδυνο τις σχέσεις τους με την Αίγυπτο».

Ο ειδικός εμφανίζεται βέβαιος ότι το Ισραήλ δεν επιθυμεί έναν πόλεμο με χερσαίες δυνάμεις, δεν μπορεί όμως να αποκλείσει το ενδεχόμενο κλιμάκωσης της κρίσης. «Εάν – Θεός φυλάξοι- χτυπηθεί με ρουκέτα ένα νηπιαγωγείο ή ένα σχολείο, τότε ο Νετανιάχου θα αναγκαστεί να επιτεθεί στη Γάζα, πόσο μάλλον εάν πληγεί το Τελ Αβίβ». Οι συνέπειες θα ήταν απρόβλεπτες για όλη την περιοχή, λέει ο ειδικός.


Andreas Gorzewski / Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου