Η Νέα Ζηλανδία αποκτά την πιο αυστηρή αντικαπνιστική νομοθεσία σε όλον τον κόσμο μετά το Μπουτάν. Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, απαγορεύεται η πώληση καπνού σε όλους όσους γεννήθηκαν μετά το 2008. Αυτό σημαίνει ότι, σταδιακά, καθώς θα εκλείπουν οι μεγαλύτερες ηλικίες, το κάπνισμα θα εξαφανιστεί σε όλη τη χώρα. Ήδη σήμερα το ποσοστό των καπνιζόντων στη Νέα Ζηλανδία δεν ξεπερνά το 9% και η κυβέρνηση της χώρας θέλει να το μειώσει στο 5% μέχρι το 2025.

Η αναπληρώτρια πρόεδρος της Βουλής, Ζάκι Ντιν, ανακοινώνει το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, εν μέσω χειροκροτημάτων: 76 «ΝΑΙ» και 43 «ΟΧΙ» για τη νέα νομοθεσία. Δεν απαγορεύονται το άτμισμα, όπως και κάποια υποκατάστατα του καπνού. Ωστόσο, περιορίζεται σημαντικά η περιεκτικότητα σε νικοτίνη για τα προϊόντα αυτά. Συγκεκριμένα, η καπνοβιομηχανία καλείται να μειώσει την ποσότητα νικοτίνης από 15 μικρογραμμάρια ανά γραμμάριο καπνού σε 0,8 μικρογραμμάρια. Επιπλέον, μειώνεται κατά 90% ο αριθμός των σημείων πώλησης για τσιγάρα και προϊόντα καπνού σε όλη τη χώρα μέχρι τα τέλη του 2023.

Μία «πρόκληση» για τη νέα γενιά

Για ένα «μεγάλο βήμα» κάνει λόγο η υπουργός Υγείας, ιατρός στο επάγγελμα, Έiσα Βάρολ. «Δεν υπάρχει λόγος να επιτρέπουμε την πώληση ενός προϊόντος για το οποίο γνωρίζουμε ότι σκοτώνει τον έναν στους δύο από εκείνους που το καταναλώνουν», δηλώνει η υπουργός. «Αυτό θα σταματήσει στο μέλλον ως αποτέλεσμα της νέας νομοθεσίας, η οποία θα αποτελέσει μία πρόκληση για τη νέα γενιά, θα μειώσει τα περιστατικά νοσηλείας, θα σώσει χιλιάδες ζωές, αλλά και θα εξοικονομήσει δισεκατομμύρια για το σύστημα υγείας».

Το υπουργείο Υγείας εκτιμά ότι σήμερα πεθαίνουν κάθε χρόνο στη Νέα Ζηλανδία 5.000 άνθρωποι από το κάπνισμα και τις συνέπειές του. Ιδιαίτερα υψηλό, υπερτριπλάσιο του εθνικού μέσου όρου, είναι το ποσοστό καπνιζόντων μεταξύ των ιθαγενών Μαορί στη Νέα Ζηλανδία. Στις γυναίκες Μαορί ο καρκίνος του πνεύμονα θεωρείται η πιο συχνή αιτία θανάτου, ενώ εκτιμάται ότι ένας νεαρός Μαορί έχει τριπλάσιες πιθανότητες να αρχίσει το κάπνισμα σε σύγκριση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. 

«Είναι θέμα ελεύθερης επιλογής»

Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις οι περισσότεροι Νεοζηλανδοί, ακόμη και ο ένας στους δύο καπνιστές, στηρίζουν τη νέα νομοθεσία. Η κριτική προέρχεται από το φιλελεύθερο κόμμα ACT, που επισημαίνει ότι πολλοί μικροεπιχειρηματίες οδηγούνται σε χρεοκοπία, ενώ παράλληλα προειδοποιεί για τον κίνδυνο να «ανθήσει» η μαύρη αγορά. Ήδη σήμερα οι τιμές των προϊόντων καπνού στη Νέα Ζηλανδία είναι από τις υψηλότερες σε όλον τον κόσμο. Ένα πακέτο τσιγάρα στοιχίζει περίπου 23 ευρώ. Από το 2010 η φορολογία έχει αυξηθεί κατά 165%.

Ένας ιδιοκτήτης καταστήματος ψιλικών, καπνιστής ο ίδιος, δηλώνει στη γερμανική τηλεόραση (ARD) ότι κρύβει τα προϊόντα καπνού σε ειδικό, ενισχυμένο ράφι με πολλές κλειδαριές, γιατί ήδη έχουν γίνει πολλές κλοπές στο κατάστημά του. Όσο για τη νέα νομοθεσία, δηλώνει αντίθετος: «Δεν μπορεί να μου λένε τι θα κάνω και τι δεν θα κάνω. Είναι δικαίωμά μου να κάνω ό,τι θέλω, εφόσον δεν αντιβαίνει στον νόμο. Είναι θέμα της δικής μου, ελεύθερης επιλογής», επισημαίνει.

Γιάννης Παπαδημητρίου (ARD, DPA, AP)