Πάντα διπλωμάτης, ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πιέρ Μοσκοβισί λέει ότι «παροτρύνει τα κράτη-μέλη να γίνουν πιο αξιόπιστα». Με απλά λόγια, η Κομισιόν και το Ευρωκοινοβούλιο εξακολουθούν να πιέζουν για μεγαλύτερη φορολογική εναρμόνιση ανάμεσα στα κράτη-μέλη, αλλά πολλές κυβερνήσεις μπλοκάρουν. Άλλωστε η φορολογική πολιτική παραμένει εθνική αρμοδιότητα. «Μετά από όλα τα τελευταία σκάνδαλα δεν μπορούμε να λέμε πλέον ότι αισθανόμαστε έκπληκτοι. Αισθανόμαστε έκπληκτοι μόνο για ... όσους εξακολουθούν να αισθάνονται έκπληκτοι» σχολιάζει ο αντιπρόεδρος των ευρωπαίων σοσιαλιστών Ούντο Μπούλμαν.

Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος της εσθονικής προεδρίας δηλώνει ότι καταβάλλει «σκληρή προσπάθεια», καθώς υποχρεούται να λειτουργήσει «στα πλαίσια της ομόφωνης λήψης αποφάσεων» και ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα μπορούσαν να εγκριθούν σημαντικά νομοθετικά μέτρα, όπως μία λίστα «μη συνεργάσιμων χωρών», καθώς και ένα νέο νομικό πλαίσιο φορολόγησης της ψηφιακής οικονομίας. Άσκησε μάλιστα κριτική στους επικριτές του Συμβουλίου, λέγοντας ότι «έχουμε όλοι τον ίδιο στόχο και δεν μπορεί μερικοί να ισχυρίζονται ότι δεν θέλουν οι κυβερνήσεις να βελτιώσουν τα φορολογικά τους έσοδα, προκειμένου να ασκήσουν πολιτική».

Κρίσιμη χρονική συγκυρία

Μετά τις αποκαλύψεις των Paradise Papers επανέρχεται στην ατζέντα η συζήτηση για περί εξάλειψης των φορολογικών παραδείσων εντός και εκτός Ευρώπης. Η χρονική συγκυρία είναι ιδιαίτερα σημαντική για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί η εξεταστική επιτροπή του Κοινοβουλίου που εξετάζει την προηγούμενη πολύκροτη υπόθεση, εκείνη των Panama Papers, υποτίθεται ότι ολοκληρώνει την εργασία της με την έκδοση πορίσματος τον Δεκέμβριο- αλλά την ίδια στιγμή αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες, καθώς πολλοί από τους κληθέντες δεν συνδράμουν το έργο της, επικαλούμενοι αδυναμία ή ανειλλημμένες υποχρεώσεις.

Δεύτερον, γιατί το βράδυ της Τρίτης γίνεται η κρίσιμη διαβούλευση («τρίλογος») μεταξύ των εθνικών κυβερνήσεων και των αρμοδίων ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων στο τελικό στάδιο της οδηγίας «για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες». Ωστόσο η αποτυχία της διαβούλευσης φαινόταν προδιαγεγραμμένη μέχρι το απόγευμα της ίδιας ημέρας.

Η καλύτερη λύση, σύμφωνα με την Κομισιόν, θα ήταν η κατάργηση της ομοφωνίας σε αποφάσεις για φορολογικούς παραδείσους. Η οποία όμως προϋποθέτει και αυτή με τη σειρά της ομοφωνία. «Η προσπάθεια συνεχίζεται μέχρι την τελευταία μέρα της θητείας μας», δηλώνει στο Ευρωκοινοβούλιο ο Επίτροπος Μοσκοβισί.

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο