Αυτό τουλάχιστον ανακοίνωσε εκπρόσωπος της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, επικαλούμενη τις μαρτυρίες επιζώντων. Σύμφωνα με αυτές, το Σάββατο φέρονται να ξεκίνησαν από τις λιβυκές αρχές με κατεύθυνση την Ιταλία συνολικά τρία φουσκωτά. Το ένα βρέθηκε στις αρχές της εβδομάδας από την ιταλική ακτοφυλακή. Κατά την επιχείρηση διασώθηκαν συνολικά 76 άνθρωποι ωστόσο άλλοι 29 πέθαναν από υποθερμία. Για μια εξαιρετικά δύσκολη επιχείρηση είχε κάνει λόγο ο εκπρόσωπος της ιταλικής ακτοφυλακής Φίλιπο Μαρίνι: «Κύματα ύψους 8-9 μέτρων, ισχυροί άνεμοι. Τα πλοία που έφυγαν από τη Λαμπεντούζα έπρεπε να αντέξουν αυτές τις συνθήκες πριν μπορέσουν να ανταποκριθούν στην έκκληση βοήθειας των 105 προσφύγων, οι οποίοι βρίσκονταν ελάχιστα μίλια από τις λιβυκές ακτές».

«Τους κατάπιε η θάλασσα»

Σήμερα ωστόσο αποκαλύφθηκε ότι δεν επρόκειτο για το μοναδικό φουσκωτό που εγκατέλειψε το Σαββατοκύριακο τις ακτές της Λιβύης. Σε άλλα δυο φουσκωτά επέβαιναν περισσότεροι από 210 άνθρωποι. «Από αυτούς επιβίωσαν μόλις εννέα, τους υπόλοιπους 203 τους κατάπιε η θάλασσα. Πρόκειται για μια φρικτή τραγωδία», είπε σήμερα η εκπρόσωπος της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, Καρλότα Σάμι.

Μετά τις δυο τραγωδίες τον Οκτώβριο του 2013 με περισσότερους από 350 νεκρούς, αποδόθηκε στη Λαμπεντούζα ο θλιβερός χαρακτηρισμός του «νεκροταφείου της Ευρώπης». Λίγο αργότερα η Ιταλία ξεκίνησε την επιχείρηση Mare Nostrum, η οποία κατάφερε να σώσει τις ζωές 100.000 και πλέον ανθρώπων. Το υπέρογκο κόστος της επιχείρησης όμως -περίπου 10 εκατομμύρια ευρώ το μήνα- καθώς και το επιχείρημα ότι πρόκειται για ευρωπαϊκή και όχι ιταλική υπόθεση, οδήγησε το 2014 στη διακοπή της και στην αντικατάστασή της από την ευρωπαϊκή επιχείρηση «Τρίτων». Στόχος της τελευταίας ωστόσο δεν είναι τόσο η διάσωση προσφύγων όσο η φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων.

Κίνδυνος και νέων τραγωδιών

Όπως λέει η δήμαρχος της Λαμπεντούζα Τζούσι Νικολίνι: «Μετά την Mare Nostrum δεν υπάρχει εναλλακτική. Η Τρίτων δεν είναι ανθρωπιστική επιχείρηση. Είναι η Frontex, το ζητούμενο είναι η φύλαξη των συνόρων. (…) Αισθανόμαστε παραμελημένοι από την Ευρώπη. Οι άνθρωποι αυτοί που πέθαναν από υποθερμία αφού διασώθηκαν, θα ζούσαν ακόμη εάν είχαν μεταφερθεί σε πλοία της Mare Nostrum. Εάν ο στόχος ήταν να έχουμε περισσότερους νεκρούς και λιγότερους επιζώντες, τότε τα κατάφεραν».

Οργανώσεις αρωγής προειδοποιούν για τον κίνδυνο και νέων μεγάλων τραγωδιών στη Μεσόγειο. Σύμφωνα με εκτιμήσεις μόνο τον Ιανουάριο περίπου 3.700 πρόσφυγες διέσχισαν τη Μεσόγειο και έφτασαν στις ιταλικές ακτές, και αυτό παρά τις πολύ κακές καιρικές συνθήκες.

Κώστας Συμεωνίδης / Sabrina Pabst