«Συνεργασία σε έναν κατακερματισμένο κόσμο» είναι το φετινό σύνθημα για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, που ανοίγει τις πύλες του σε γνώριμο έδαφος, στο Νταβός της Ελβετίας. Μπορεί να υποχωρεί σταδιακά η κρίση της πανδημίας, παραμένει όμως η δαμόκλειος σπάθη των πολλαπλών κρίσεων, που εκτιμάται ότι φέτος θα πυροδοτήσουν ύφεση στο ένα τρίτο της παγκόσμιας οικονομίας, όπως εκτιμά η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα.

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει και ο ιδρυτής του «Νταβός» Κλάους Σβαμπ. Στα 84 χρόνια του παραμένει στις επάλξεις ως εκτελεστικός πρόεδρος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, έχοντας παραδώσει τυπικά την προεδρία στον πρώην υπουργό Εξωτερικών της Νορβηγίας Μπόργκε Μπρέντε. Στο βιβλίο του «Η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση», το 2016, ο Σβαμπ έχει περιγράψει αναλυτικά τις μεγάλες αλλαγές που κυοφορεί η τεχνητή νοημοσύνη και η ψηφιοποίηση της οικονομίας. Σήμερα θεωρεί ότι «οικονομικές, περιβαλλοντικές, κοινωνικές και γεωπολιτικές κρίσεις συγκλίνουν και συμπτύσσονται, διαγράφοντας ένα αβέβαιο μέλλον. Η ετήσια συνάντηση στο Νταβός προσπαθεί να διασφαλίσει ότι οι ηγέτες δεν παγιδεύονται σε μία νοοτροπία κρίσης».

Έως 648.000 ευρώ η ετήσια συνδρομή

Μετά από ένα αναγκαστικό διάλειμμα λόγω πανδημίας το Νταβός επιστρέφει με ενδιαφέρουσες συζητήσεις και ευκαιρίες για παρασκηνιακές συναντήσεις, αλλά και λαμπερά πάρτυ σε παραδοσιακή «απρέ σκι» ατμόσφαιρα. Η παρουσία της παγκόσμιας επιχειρηματικής ελίτ είναι πιο έντονη από ποτέ. Για πρώτη φορά παίρνουν μέρος περίπου 1.500 επιχειρηματίες. Αλλά και οι μόνιμοι συνεργάτες του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ αυξάνονται και πληθύνονται. Όπως δηλώνει ο Σβαμπ στο τελευταίο τεύχος του ελβετικού οικονομικού περιοδικού BILANZ, «ενώ την 1η Ιανουαρίου 2020 είχαμε 630 επιχειρήσεις-μέλη, φέτος έχουμε 825. Και αυτό παρότι έχουμε χάσει 30 επιχειρήσεις από τη Ρωσία». Σημειώνεται ότι η ετήσια συνδρομή για επιχειρήσεις-μέλη, ανάλογα με την κατηγορία (απλό μέλος, indusrty partner κλπ) φτάνει τα 650.000 ελβετικά φράγκα ετησίως, ήτοι περίπου 648.000 ευρώ.

Ενδιαφέρουσες συζητήσεις αναμένονται εκεί που τέμνονται η οικονομική και η πολιτική ατζέντα. Ίσως γι' αυτό στο φετινό Νταβός συμμετέχουν 56 υπουργοί Οικονομικών- περισσότεροι από ποτέ. Μείζον ζήτημα είναι οι εξελίξεις στην Αφρική, όπως τονίζει ο πρόεδρος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ Μπόργκε Μπρέντε. «Το αποτύπωμα της Αφρικής είναι πολύ σημαντικό», επισημαίνει. «Οι συζητήσεις περιστρέφονται γύρω από την υπογραφή μίας Συνθήκης Ελεύθερου Εμπορίου στην αφρικανική ήπειρο. Εάν υλοποιηθεί με επιτυχία το εγχείρημα, θα δημιουργηθούν περισσότερες από 30 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας».

Σε δεύτερο πλάνο οι πολιτικοί

Μάλλον υποβαθμισμένη θα είναι φέτος η παρουσία των πολιτικών. Ο πρόεδρος της Κίνας ακύρωσε τη συμμετοχή του, συμμετοχές από τη Ρωσία δεν υπάρχουν για ευνόητους λόγους, ενώ οι ΗΠΑ θα εκπροσωπηθούν από τον εντεταλμένο του Λευκού Οίκου για την κλιματική αλλαγή Τζον Κέρυ. Τα πιο «ηχηρά» ονόματα από τον πολιτικό κόσμο θα είναι ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο Ισπανός πρωθυπουρός Πέδρο Σάντσεθ, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας Γιουν Σουκ Γεόλ, αλλά και ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης.

Στο παρελθόν το Νταβός έβγαζε και πολιτικές ειδήσεις, όπως είχε γίνει με την ελληνοτουρκική συμφωνία του 1988, μετά τη συνάντηση Παπανδρέου-Οζάλ. Αλλά η πολιτική διαμεσολάβηση δεν είναι στις προτεραιότητες του Φόρουμ. Απαντώντας σε ερώτηση του περιοδικού BILANZ, αν το Νταβός θα μπορούσε να φέρει στο ίδιο τραπέζι τους εμπλεκόμενους στο μέτωπο της Ουκρανίας, ο Κλάους Σβαμπ δηλώνει ότι «εμείς δεν έχουμε καμία ανάμειξη. Διαπραγματεύονται η Ρωσία, η Ουκρανία και το ΝΑΤΟ (...) Απαιτείται μία διαδικασία πολιτικής διαραγμάτευσης. Αλλά εμείς πρέπει να δρομολογήσουμε από τώρα την ανοικοδόμηση. Τον περασμένο Μάιο είμαστε οι πρώτοι που ζήτησαν ένα σχέδιο Μάρσαλ για την Ουκρανία...»

«Φορολογήστε τους πλούσιους»

Δεν λείπουν και οι κινητοποιήσεις από αντιπάλους της παγκοσμιοποίησης, ακτιβιστές για το κλίμα και άλλους. Περισσότεροι από 5.000 αστυνομικοί βρίσκονται σε επιφυλακή για το φετινό Φόρουμ. Όπως συνέβη και τα προηγούμενα χρόνια, το πιο πιθανό είναι ότι οι συμμετέχοντες θα απομονωθούν στο κέντρο του Νταβός, ενώ οι διαδηλωτές θα οδηγηθούν σε άλλον χώρο, ώστε να διαδηλώνουν χωρίς να ...ενοχλούν. Την Κυριακή πάντως εκατοντάδες ακτιβιστές συγκεντρώθηκαν στο κέντρο του Νταβός για μία εκδήλωση διαμαρτυρίας με σύνθημα «Φορολογήστε τους πλούσιους».

Όπως εξηγεί η επικεφαλής της Oxfam Γκαμπριέλα Μπούχερ «σε πρόσφατη έρευνά μας δείχνουμε ότι από το 2020 μέχρι σήμερα το πιο πλούσιο 1% του πληθυσμού κατέχει τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πλούτου. Μιλάμε για ένα ποσό σχεδόν διπλάσιο από τον νέο πλούτο που έχει παραχθεί στο διάστημα αυτό. Την ίδια στιγμή ο ένας στους δέκα συνανθρώπους μας πεινάει καθημερινά, ενώ ένα δισεκατομμύριο επτακόσιες χιλιάδες εργαζόμενοι ζουν σε συνθήκες, όπου ο πληθωρισμός αφανίζει το εισόδημά τους...» 

Γιάννης Παπαδημητρίου (AP, DPA, Bilanz)