Σε συνέντευξή του προς το τηλεοπτικό δίκτυο της DW, o Ζακ Ντελόρ απαντά κατ΄ αρχήν στην ερώτηση, εάν λείπει η αλληλεγγύη των Ευρωπαίων στην Ελλάδα.

"Όχι, είναι μάλλον κανονική η αντιμετώπιση», λέει ο Ζακ Ντελόρ. «Όταν δημιουργήσαμε την οικονομική και νομισματική ένωση - είχαμε συντάξει τότε στην επιτροπή Ντελόρ το βασικό σχέδιο - ήταν σαφές ότι δεν υπάρχει bail-out. Δηλαδή είπαμε πως επειδή είμαστε στην Ένωση δεν σημαίνει ότι θα έχουμε και υποχρέωση ανάληψης χρέους. Ήταν φυσιολογικό να το αποφασίσουμε τότε. Ταυτόχρονα είχα πει ότι με τις συμφωνίες για το ευρώ το 1997 έχουμε ένα νομισματικό σκέλος, αλλά δεν έχουμε ένα σκέλος οικονομικής πολιτικής.

Σήμερα το πρόβλημα δεν είναι πρόβλημα της Ελλάδας, αλλά η ευθύνη των 16 χωρών, που συμμετέχουν στο συμβούλιο υπουργών και από το 2005, 2006, δεν είδαν τίποτα ή δεν θέλησαν να δουν τίποτα. Δεν ήθελαν να δουν που οδηγούμαστε. Ακριβώς αυτό είναι το πρόβλημα. Είναι μια συλλογική ευθύνη της ΕΕ - πέρα και ανεξάρτητα από όλα τα λάθη τα οποία έκανε η Ελλάδα ή άλλες χώρες."

Μπορούσατε να φανταστείτε τότε, όταν ιδρυόταν η Ένωση ότι θα είχαμε τη σημερινή κρίση;

"Ναι, το είχα σκεφτεί. Διότι παραλείψαμε να συνδέσουμε πολιτικά το νόμισμα με την οικονομία. Βέβαια, όχι με τον τρόπο που γράφεται στον αγγλοσαξονικό τύπο. Αυτοί λένε: το ευρώ δεν μπορεί να λειτουργήσει επειδή δεν υπάρχει η πολιτική ένωση της Ευρώπης. Όχι, η πολιτική Ένωση δεν ήταν εφικτή. Πρόκειται για την απώλεια κυριαρχίας σε επιλεγμένους τομείς για να διασφαλίσουμε την οικονομική πολυμορφία και τη νομισματική σταθερότητα. Το πρόβλημα είναι ότι ακριβώς αυτό δεν έγινε. Κατά συνέπεια το πρόβλημα είναι η αποτυχία των θεσμών που δημιουργήθηκαν. Και μάλιστα ακριβώς επειδή δεν τους δόθηκε η απαιτούμενη δύναμη και δεν είχαν την εντολή, για αυτό και βρισκόμαστε στη σημερινή κατάσταση."

Για ποιό λόγο δεν έγινε τότε αυτό, ποιοί ήταν αντίθετοι σε κάτι τέτοιο;

"Τότε, το 1997 αμφιταλαντεύονταν ακόμα έντονα η Γερμανία, εάν θα πρέπει να αποδεχτεί τις χώρες της νότιας Ευρώπης: Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία. Ήδη τότε ήταν πρόβλημα. Η Γερμανία ήταν προσηλωμένη στη διαφύλαξη μίας ορθόδοξης δημοσιονομικής πολιτικής που την τοποθετούμε στο κεφάλαιο της φιλελεύθερης πολιτικής. Για αυτό και ήταν ικανοποιημένοι οι Γερμανοί, έχοντας μόνο το Σύμφωνο Σταθερότητας. Ήμουν πεπεισμένος ότι αυτό δεν αρκεί, και ότι πρέπει να οδηγηθούμε σε μία ισορροπία ανάμεσα στο νόμισμα και την πολιτική. Δεν ήμουν αντίθετος με το Σύμφωνο Σταθερότητας, αλλά απαιτείται ένας συντονισμός στις οικονομικές πολιτικές. Αυτό ακριβώς δεν έγινε. Και για αυτό βιώνουμε σήμερα αυτή τη μεγάλη κρίση, η οποία -σημειωτέον- δεν είναι μόνο δημοσιονομική κρίση, αλλά και μία πολιτική της οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης."

Τι πρέπει να κάνουν τώρα οι χώρες της ευρωζώνης;

Πρέπει να αποτρέψουν μια αποτυχία της Ελλάδας, αλλά να φροντίσουν ώστε το να μην αποδυναμωθεί περισσότερο και χάσει την αξία του το ευρώ και μαζί του η Οικονομική και Νομισματική Ένωση. Και αυτό θα γίνει μόνον εάν αποκατασταθεί και πάλι η ισορροπία μεταξύ της πραγματικής οικονομίας και του νομίσματος αποδεχόμενοι ότι είναι σημαντικά όλα τα στοιχεία που επηρεάζουν την οικονομική και κοινωνική εξέλιξη".

Ποιά είναι η γνώμη του Ζακ Ντελόρ για τις φωνές που ζητούν έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη;

"Ούτε σκέψη για κάτι τέτοιο. Εάν δεν θέλουμε να θέσουμε σε κίνδυνο όλο το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Δεν πρόκειται απλά μόνο για την Ελλάδα. Δεν θέλω εδώ να υπερασπιστώ την Ελλάδα. Δεν δείχνω καμία κατανόηση, για τον τρόπο με τον οποίο η ηγεσία της Ελλάδας κινήθηκε τα περασμένα χρόνια. Αλλά προσοχή: Όταν διακυβεύεται το μέλλον της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και όταν οι 16 χώρες της ευρωζώνης δεν προέβλεψαν αυτή την εξέλιξη τότε έχουν όλοι ευθύνη. Εκείνο που διακυβεύεται εδώ είναι η αξιοπιστία της ΕΕ."

Frank Hofmann / Γιώργος Παππάς

Υπεύθ. σύνταξης: Σταμάτης Ασημένιος