Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία η Ρωσία έχει χρησιμοποιήσει επανειλημμένως πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς. Το Κίεβο δεν είναι σε θέση να αντιδράσει αναλόγως, καθώς δεν διαθέτει οπλοστάσιο δικής του παραγωγής. Για τους πυραύλους που προμηθεύεται η χώρα ισχύουν επίσης ορισμένοι περιορισμοί, όσον αφορά για παράδειγμα την εμβέλειά τους αλλά και τη δυνατότητα χρήσης τους στη ρωσική επικράτεια.

Για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα αυτά, η Ουκρανία σχεδιάζει τώρα ένα δικό της πρόγραμμα παραγωγής πυραύλων.

Το drone “Paljanytsja”

«Οι Ρώσοι θα δυσκολευτούν ακόμη και να προφέρουν το όνομα αυτού του drone – όπως και να αμυνθούν εναντίον του», δήλωσε προσφάτως ο πρόεδρος Ζελένσκι για το νέο μαχητικό drone "Paljanytsja” ("Paljanytsja” στα ουκρανικά σημαίνει «ψωμί», μία λέξη που επέλεξαν οι Ουκρανοί ακριβώς επειδή δυσκολεύει τους Ρώσους στην προφορά).

Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό για τις Στρατηγικές Βιομηχανίες, Ολεξάντρ Καμίσιν, το “Paljanytsja” σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε εξ ολοκλήρου στην Ουκρανία – ορισμένα μόνο εξαρτήματα ήρθαν απλώς από το εξωτερικό.

Η πλατφόρμα United24, η οποία έχει δημοσιεύσει βίντεο από την πρώτη επιχείρηση του “Paljanytsja”, επισημαίνει πως το drone αναπτύχθηκε μέσα σε μόλις ενάμιση χρόνο από Ουκρανούς ειδικούς. Εξοπλισμένο με κινητήρα turbojet το συγκεκριμένο drone μπορεί να αναπτύξει πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα από άλλα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που έχουν κινητήρα καύσης.

Βασικοί στόχοι του “Paljanytsja” θα είναι ιδίως 20 περίπου ρωσικά στρατιωτικά αεροδρόμια, απ’ όπου η Ρωσία διεξάγει εναέριες επιθέσεις εναντίον της Ουκρανίας – ορισμένα από αυτά βρίσκονται ακόμη και 600 με 700 χιλιόμετρα μακριά από τα σύνορα. Σύμφωνα πάντα με το United24 το κόστος για το drone είναι «πολύ χαμηλότερο σε σχέση με άλλα αεροσκάφη», ενώ η τιμή αναμένεται να πέσει κι άλλο, όπως και η παραγωγή να επεκταθεί. Αυτές είναι και οι μόνες γνωστές πληροφορίες σχετικά με το drone – εξ ου και είναι δύσκολο να αξιολογήσει κανείς με τρόπο εμπεριστατωμένο το αεροσκάφος.

Η νέα έκδοση του πυραύλου “Neptune”

Μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του ουκρανικού πυραυλικού προγράμματος των τελευταίων ετών ήταν και οι πύραυλοι R-360 "Neptune”, οι οποίοι χρησιμοποιούνται συχνά από τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις και έβαλαν κατά θαλάσσιων στόχων. Ένας πύραυλος “Neptune” έχει μία κεφαλή βάρους 150 κιλών και εμβέλεια έως και 300 χιλιομέτρων.

Το 2023 έγινε γνωστό πως σχεδιάζονται ορισμένες τροποποιήσεις για τους πυραύλους “Neptune”, προκειμένου να μην μπορούν να πλήξουν μονάχα πλοία, αλλά και χερσαίους στόχους. Η τροποποιημένη έκδοση των “Neptune” έχει σήμερα εμβέλεια περίπου 400 χιλιομέτρων και μία κεφαλή βάρους 350 κιλών – δηλαδή υπερδιπλάσιου βάρους συγκριτικά με την προηγούμενη έκδοση.

Τι νέο υπάρχει στο ουκρανικό πυραυλικό πρόγραμμα;

Προκειμένου να πλήξει στόχους βαθιά μέσα στη ρωσική επικράτεια, η Ουκρανία φέρεται να χρησιμοποίησε πέρυσι πυραύλους του συστήματος αεράμυνας S-200 σύμφωνα με αναφορές των μέσων ενημέρωσης. Κατόπιν ορισμένων τροποποιήσεων οι πύραυλοι διαμορφώθηκαν έτσι, ώστε να μπορούν να χτυπήσουν και στόχους στο έδαφος. Το Κίεβο βέβαια δεν έχει προβεί σε κάποια επίσημη σχετική επιβεβαίωση, ένας κυβερνητικός εκπρόσωπος όμως είχε παραδεχτεί στο BBC Ukraine πως «στις παρούσες συνθήκες έπρεπε να βρούμε μία διέξοδο. Και βρήκαμε τη λύση με τα συστήματα S-200 και φαίνεται να λειτουργούν καλά».

Οι πρώτοι “made in Ukraine” βαλλιστικοί πύραυλοι

Στα τέλη Αυγούστου ο πρόεδρος Ζελένσκι ανακοίνωσε την πρώτη επιτυχημένη δοκιμαστική ρίψη βαλλιστικών πυραύλων εγχώριας παραγωγής. «Η Ουκρανία θα επιτύχει τη μεγαλύτερη δυνατή ανεξαρτησία στον τομέα της άμυνας», τόνισε ο Ζελένσκι τον Ιούλιο. Ωστόσο ο Ουκρανός πρόεδρος απέφυγε να αναφέρει για τι είδος πυραύλου πρόκειται. Σε σχετικό ερώτημα της DW το ουκρανικό Υπουργείο Άμυνας επικαλέστηκε το απόρρητο των σχετικών πληροφοριών και απέφυγε να προβεί σε οποιοδήποτε σχόλιο.

Γνωστό είναι πάντως ότι η ουκρανική στρατιωτική βιομηχανία έχει αναπτύξει ένα είδος βαλλιστικού πυραύλου ήδη από το 2006. Πρόκειται για τον “Sapsan”, έναν πύραυλο μικρού βεληνεκούς με διάμετρο 0,9 μέτρων και εμβέλεια 500 χιλιομέτρων – μία διαφορετική εκδοχή του πυραύλου, με μικρότερη εμβέλεια και διάμετρο, είχε προμηθευτεί και η Σαουδική Αραβία από την Ουκρανία. Αν και από την έναρξη του πολέμου δεν υπάρχουν νέα στοιχεία σχετικά με την παραγωγή τέτοιων πυραύλων, η Ρωσία έχει ισχυριστεί πολλές φορές πως κατέρριψε πυραύλους αυτού του είδους.

Σύμφωνα με τον Φρανκ Λέντγουιτζ, πρώην αξιωματούχο των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών και στρατιωτικού εμπειρογνώμονα, η Ουκρανία είναι σε θέση να παράξει αρκετούς πυραύλους για τη μάχη της ενάντια στη Ρωσία. «Στην τεχνολογία δεν πρέπει κανείς να υποτιμά τους Ουκρανούς. Πριν την έναρξη του πολέμου η Ουκρανία συγκαταλεγόταν εξάλλου στις 10 κορυφαίες χώρες του κόσμου όσον αφορά τις τεχνολογίες διαστήματος. Και φυσικά έχουν και την τεχνογνωσία για να κατασκευάζουν τους δικούς τους πυραύλους».

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς