Η ζωή δεν ήταν ποτέ εύκολη για τους χριστιανούς Κόπτες της Αιγύπτου. Όμως αυτό που ακολούθησε την πτώση του πρώην προέδρου Μοχάμεντ Μούρσι δεν έχει προηγούμενο στη χώρα του Νείλου. Μόνο από το μακελειό εναντίον ισλαμιστών διαδηλωτών στις 14 Αυγούστου σημειώθηκαν 44 επιθέσεις σε εκκλησίες, λέει ο Ισάκ Ιμπραχίμ, από την Αιγυπτιακή Πρωτοβουλία για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (EIPR). Ο αριθμός περιλαμβάνει περιπτώσεις επιθέσεων που προκάλεσαν μόνο μεγάλη ζημιές.

«Υποκινούν τους μουσουλμάνους»

Η κατάσταση έχει χειροτερεύσει γενικά από τις 3 Ιουλίου, μέρα καθαίρεσης του Μούρσι. Για τον Ισάκ Ιμπραχίμ υπάρχει μια βασική αιτία.
«Παρατηρούμε πως καθοδηγητές από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους ξεσηκώνουν τον κόσμο εναντίον των Κοπτών», λέει. «Δημιουργούν στους οπαδούς τους την εντύπωση ότι οι Κόπτες μαζί με τον στρατό εκδιώκουν τον Μούρσι από την εξουσία για να βάλουν τέλος στην ισλαμική κυριαρχία».

Υψηλόβαθμα στελέχη των Αδελφών Μουσουλμάνων ισχυρίζονται ότι οι χριστιανοί Κόπτες είναι εναντίον της Σαρίας και του Ισλάμ στην Αίγυπτο. Βέβαια ακόμη κι αν επίσημα οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι τονίζουν ότι δεν έχουν τίποτα εναντίον των Χριστιανών, στην ιστοσελίδα τους άλλα γράφουν. Για παράδειγμα στην περιφερειακή σελίδα στο facebook του κόμματος Ελευθερία και Δικαιοσύνη των Αδελφών Μουσουλμάνων στην πόλη Χελγουάν υπονοήθηκε ότι ο Κόπτης Πάπας στηρίζει ομάδες που επιτίθενται σε τζαμιά και προκαλούν χάος στους δρόμους. Τέτοιες ιστοσελίδες είναι πλαστές και στοχεύουν στην κατασυκοφάντηση των Ισλαμιστών, αντιτείνουν οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι. Όμως η εμπρηστική ρητορική τους αφήνει να εννοηθεί ότι οι επιθέσεις εναντίων εκκλησιών προκαλούνται από τους ίδιους. Μια από αυτές συνέβη αρχές Αυγούστου στο χωριό Μπάνι Αχμέντ της επαρχίας Σαρκία.

«Συναντήσεις συμφιλίωσης»

Την αφορμή έδωσε διαφωνία ανάμεσα σε έναν χριστιανό, που γιόρταζε την καθαίρεση Μούρσι και έναν μουσουλμάνο που υποστήριζε τον πρώην πρόεδρο. Ο Ισάκ Ιμπραχίμ συνοψίζει αυτό που ακολούθησε. «Εκατοντάδες μουσουλμάνοι από τα διπλανά χωριά επιτέθηκαν στα σπίτια των χριστιανών και στις εκκλησιές τους. Οι χριστιανοί προσπαθούσαν να προστατέψουν τα σπίτια τους. Τελικά όμως κάηκαν και καταληστεύτηκαν 43».

Το χειρότερο ωστόσο είναι το αποτέλεσμα των λεγόμενων «συναντήσεων συμφιλίωσης» μεταξύ εκπροσώπων της χριστιανικής και μουσουλμανικής κοινότητας μιας περιοχής. Κατάληξή τους είναι συνήθως εξωδικαστική συμφωνία, στην οποία πιέζουν οι τοπικές αρχές. Με αυτόν τον τρόπο παρακάμπτεται το σύστημα απονομής δικαιοσύνης και οι δράστες δεν λογοδοτούν. Σε περιπτώσεις επιθέσεων όπως στο Μπάνι Αχμέντ, οι χριστιανοί καταθέτουν μηνύσεις στα αστυνομικά τμήματα και η υπόθεση καταλήγει σε επταμελή επιτροπή δικαστών. Όλοι τους είναι μουσουλμάνοι, οι πέντε εξ αυτών μέλη των Αδελφών Μουσουλμάνων. Ο Ισάκ Ιμπραχίμ περιγράφει το αποτέλεσμα των «συνεδριάσεων συμφιλίωσης» ως εξής: «Οι χριστιανοί αναγκάζονταν να αποσύρουν τις μηνύσεις από τα αστυνομικά τμήματα και τα θύματα δεν παίρνουν χρηματικές αποζημιώσεις».

Το αποτέλεσμα των «συνεδριάσεων συμφιλίωσης» δείχνει πάντως ότι το πρόβλημα δεν μόνο οι Ισλαμιστές, αλλά και το κρατικό σύστημα απονομής δικαιοσύνης που έχει αποτύχει εντελώς, όπως υποστηρίζουν δεκάδες οργανώσεις προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το φαινόμενο δεν είναι νέο, υπάρχει από την εποχή του Χόσνι Μουμπάρακ και του Μοχάμεντ Μούρσι. Απλά μετά την αύξηση των συγκρούσεων που ακολούθησε την καθαίρεση του Μούρσι, το πρόβλημα απέκτησε μια νέα δυναμική.

Matthias Sailer/Ειρήνη Αναστασοπούλου
Υπεύθ. Σύνταξης: Στέφανος Γεωργακόπουλος