Περίπου 12.000 χάκερ, ειδικοί της πληροφορικής και ακτιβιστές του διαδικτύου έσπευσαν την Κυριακή στο Αμβούργο με αφορμή το 32ο συνέδριο της γερμανικής λέσχης Chaos Computer Club (CCC). Οι αντισυμβατικοί σύνεδροι δεν είναι διατεθειμένoι να δεχθούν αδιαμαρτύρητα την ολοένα αυξανόμενη επιρροή λογισμικών στην καθημερινότητά μας και μάλιστα με τρόπο που δεν γίνεται συχνά αντιληπτός.

Στο στόχαστρο του φετινού συνεδρίου, που θα διαρκέσει συνολικά τέσσερις ημέρες, βρίσκονται οι λεγόμενες gated communities ή αλλιώς φρουρούμενες, κλειστές κοινότητες. Πρόκειται για χώρους, όπως το λειτουργικό σύστημα ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή, στους οποίους δεν επιτρέπεται η πρόσβαση. Όπως δήλωσε στην DW ο Φρανκ Ρίγκερ, εκπρόσωπος του CCC, «στο ίντερνετ παρατηρούμε ολοένα περισσότερες gated communities.

Με αυτές οι κατασκευαστές επιχειρούν να περιορίσουν τις τεχνικές δυνατότητες με τρόπο ώστε να αποκομίσουν περισσότερα χρήματα. Για παράδειγμα, στις συσκευές της Apple μπορεί να λειτουργήσει μόνο λογισμικό που φέρει τη σφραγίδα της εταιρείας. Επίσης σε συσκευές android δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν Adblocker (σ.σ. προγράμματα φραγμού των διαφημιστικών), επειδή δεν το θέλει η google, η οποία κερδίζει χρήματα μέσω διαφημίσεων. Αυτές είναι τάσεις αποκλεισμού που αδικούν τους χρήστες και του στερούν ελευθερίες».

Στο στόχαστρο και η αυτοκινητοβιομηχανία

Η διαμαρτυρία ενάντια σε τέτοιου είδους λογικές έγινε αισθητή από την πρώτη κιόλας ημέρα του συνεδρίου, όπου ένας χάκερ «έκανε βίδες» το λογισμικό ελέγχου ενός πετρελαιοκίνητου κινητήρα της VW. Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία μπήκε στο στόχαστρο με αφορμή την παραποίηση στις τιμές εκπομπής επικίνδυνων αερίων με τη βοήθεια παράτυπου λογισμικού που είχε ενσωματωθεί στους κινητήρες εκατομμυρίων οχημάτων της. «Είμαστε χάκερ, γνωρίζουμε τον κώδικα και στον κώδικα βρίσκεται η αλήθεια», τόνισε με νόημα ο Φέλιξ Ντόμκε κατά τη διάρκεια της παρουσίασής του στο συνεδριακό κέντρο του Αμβούργου. Στο πλευρό του είχε και τον Ντάνιελ Λάνγκε, πρώην κορυφαίο στέλεχος του τμήματος IT στη ΒΜW. Όπως επισήμανε, ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας χρησιμοποιεί επί μακρόν εξαιρετικά αμφιλεγόμενες μεθόδους μέτρησης για τις τιμές των εκπομπών. «Τα δεδομένα που μετρώνται στις δοκιμές δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα», τόνισε.

Οι χάκερ, στην προσπάθειά τους να αποκαλύψουν και να εξηγήσουν τέτοιου είδους πρακτικές, δεν διστάζουν να θίξουν λεπτά ζητήματα, φωτίζοντας αφανείς πτυχές της σχέσης τεχνολογίας, οικονομίας και πολιτικής. Το φετινό συνέδριο του CCC είναι ακόμη πιο πολιτικοποιημένο από τα προηγούμενα. «Βρισκόμαστε στο σημείο που πρέπει να σκεφθούμε κατά πόσο οι κυβερνήσεις μπορούν να επέμβουν ρυθμιστικά», επισήμανε ο Φρανκ Ρίγκερ σχολιάζοντας την ισχύ που έχουν αποκτήσει μεμονωμένες εταιρείες στο διαδίκτυο.

Οι διατάξεις ασφαλείας δεν είναι πανάκεια

Στο βήμα του συνεδρίου στο Αμβούργο ανέβηκε και η 26χρονη Σομαλή Φατούμα Μούσα Αφρά. «Δεν ξέρω τι σημαίνει χάκερ», είπε ενώπιον χιλιάδων χάκερ που την παρακολουθούσαν από κάτω. Ωστόσο, η ίδια κατάλαβε τι σημαίνει κλειστή κοινότητα από την εμπειρία της σε καταλύματα προσφύγων, όπου έφτασε πριν από 1,5 χρόνο ως πρόσφυγας στο Βρανδεμβούργο. Στην ομιλία της ζήτησε τον σεβασμό των παρευρισκομένων, καλώντας τους να μην «με λέτε πρόσφυγα. Να με αποκαλείτε με το όνομά μου. Και αν δεν φτάνει αυτό, τότε να με πείτε νεοεισερχόμενη».

Η συμβίωση σε κλίμα εμπιστοσύνης και ασφάλειας αποτελεί ζητούμενο για πολλούς από τους συμμετέχοντες στο συνέδριο του CCC. «Εμπιστευόμαστε το ίντερνετ, παρότι θα είχαμε πολλούς λόγους να είμαστε δύσπιστοι», σχολίασε η Έμα Λίλιεσταμ. Η Σουηδή ειδικός στον τομέα της ασφάλειας στο διαδίκτυο τόνισε πόσο τρομακτικά εύκολα μπορεί να εκμεταλλευθεί κανείς τα κενά ασφαλείας. Για παράδειγμα υπάρχουν κωδικοί που μπορούν να παραβιαστούν πολύ εύκολα κατά τη μεταφορά δεδομένων, τα οποία υποτίθεται ότι είναι κρυπτογραφημένα.

Ο Φρανκ Ρίγκερ προέβλεψε πάντως ότι η μάχη για περισσότερη ελευθερία στο διαδίκτυο «θα είναι μια εξαιρετικά χρονοβόρα υπόθεση», που απαιτεί όχι μόνο «την αντιστροφή νόμων και ρυθμίσεων» που την περιορίζουν, αλλά και «τη μετάδοση στους πολίτες της συνείδησης ότι περισσότερες διατάξεις ασφαλείας δεν οδηγούν αυτόματα σε περισσότερη ασφάλεια».

Άρης Καλτιριμτζής (dw, dpa)