Τον περασμένο Ιανουάριο η UNESCO ανακήρυξε το ιστορικό κέντρο της Οδησσού Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και παράλληλα το προσέθεσε στον κατάλογο της απειλούμενης ανθρώπινης κληρονομιάς με στόχο να σωθεί από την καταστροφή κατά τη διάρκεια του πολέμου. Η νέα ρωσική επίθεση στην πόλη έχει προκαλέσει τώρα μεγάλη οργή στην UNESCO. Σε συνέντευξή του στην DW, ο Λουτς Μέλερ, αναπληρωτής γενικός γραμματέας της γερμανικής επιτροπής της UNESCO, τονίζει ότι πρόκειται για έναν χώρο παγκόσμιας σημασίας.

Στη νεκρή ζώνη στην παλιά πόλη, η οποία υποτίθεται ότι προστατεύεται, πολλά μουσεία δέχθηκαν επίθεση και υπέστησαν ζημιές. Ιδιαίτερα επλήγησαν το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Ναυτικό Μουσείο και το Λογοτεχνικό Μουσείο. «Το Αρχαιολογικό Μουσείο και το Λογοτεχνικό Μουσείο βρίσκονται ακριβώς το ένα δίπλα στο άλλο, το Ναυτικό Μουσείο βρίσκεται στο λιμάνι», λέει ο Μέλερ. Καταγράφηκαν ζημιές και στα τρία κτίρια, δήλωσε και συμπλήρωσε πως: «Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε εάν τμήματα της συλλογής χάθηκαν για πάντα, καθώς η απογραφή δεν έχει ακόμη τελειώσει»..

Θύμα και ο καθεδρικός ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος

Και άλλα μνημεία πάντως στα περίχωρα της παλιάς πόλης, όπως ο καθεδρικός ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος που χτίστηκε το 1794, επλήγησαν επίσης σοβαρά. Στο διαδίκτυο κυκλοφορούν εικόνες από τον θόλο και τη στέγη που έχουν καταρρεύσει καθώς και από μια κατεστραμμένη Αγία Τράπεζα. «Δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός για να δεις ότι η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία έχει πληγεί σοβαρά», δήλωσε ο Μέλερ. Ο καθεδρικός ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος είχε ήδη καταστραφεί το 1936 με εντολή του Ιωσήφ Στάλιν και ξαναχτίστηκε το 1999 ως πιστό αντίγραφο.

Η Οδησσός είναι η δεύτερη πόλη-μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς που βομβαρδίζεται κατά τη διάρκεια του πολέμου. Πριν από δύο εβδομάδες, το Λβιβ χτυπήθηκε από πυραύλους.

«Η UNESCO προστατεύει αυτούς τους χώρους όχι μόνο λόγω της σημασίας τους για την εθνική ταυτότητα της Ουκρανίας, οι χώροι αυτοί δεν είναι σημαντικοί μόνο για ένα κράτος», τονίζει ο Μέλερ στη συνέντευξή του στην DW.

Η Γερμανία στο πλευρό της Ουκρανίας

Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στις 24 Φεβρουαρίου 2022 έχουν καταγραφεί 270 ζημιές σε ουκρανικούς πολιτιστικούς χώρους και  3.500 εκπαιδευτικά ιδρύματα, όπως σχολεία ή βιβλιοθήκες.

Η UNESCO έχει υποσχεθεί υποστήριξη με τη μορφή προσωπικού ή οικονομικής βοήθειας για την ανοικοδόμηση. Η πρόσφατη επίθεση στην Οδησσό συμπίπτει επίσης με την καταστροφή του Πολιτιστικού Κέντρου Λαϊκής Τέχνης και Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης στην πόλη Μικολάγιεβ, 100 χιλιόμετρα μακριά.

Η Γερμανίδα υφυπουργός Πολιτισμού Κλαούντια Ροτ δήλωσε πως «οι στοχευμένες επιθέσεις της Ρωσίας στα μουσεία της Οδησσού δείχνουν για άλλη μια φορά ότι αυτός ο πόλεμος είναι μια επίθεση σε όλους τους τομείς της ουκρανικής κοινωνίας και της δημοκρατίας». Στρέφεται επίσης, συμπλήρωσε, σε ένα σημαντικό κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας, καταλήγοντας πως η γερμανική κυβέρνηση θα συνεχίσει να βρίσκεται στο πλευρό του ουκρανικού λαού και του πολιτισμού του.

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου