«Ευτυχώς δεν χρειάστηκε ποτέ να ζήσω γενικά πόλεμο ή εμφύλιο! Είναι το πιο θλιβερό πράγμα που μπορεί να συμβεί σε μια χώρα. Είναι φοβερό όταν οι γείτονες και οι φίλοι σου γίνονται ξαφνικά εχθροί. Σε αυτή την περίπτωση το μόνο πράγμα που μπορεί να σου δώσει ελπίδα είναι η αγάπη».

Αυτά λέει η Ελβίρα Σάστρε, η οποία είναι 29 χρονών, ποιήτρια και φεμινίστρια. Είναι η νέα λογοτεχνική φωνή της Ισπανίας, όπως λένε οι ειδικοί. Το θέμα του πρώτου της μυθιστορήματος είναι ο εμφύλιος πόλεμος που βίωσαν οι παππούδες της πριν από περισσότερα από 80 χρόνια. Όπως πολλοί νέοι συγγραφείς στην Ισπανία, θέλει και εκείνη να γράψει για αυτό το καλά κρυμμένο τραύμα.

«Η ιστορία της χώρας μου είναι σημαντική για μένα διότι ο Εμφύλιος δεν ήταν πολύ παλιά και εξακολουθεί να διαμορφώνει την κοινωνία μας μέχρι σήμερα. Η γιαγιά μου ζει και υπέφερε πολύ, επειδή ίσως και πολλά καταπιέστηκαν ή ξεχάστηκαν. Είναι μια πληγή που δεν έχει επουλωθεί».

Η Ντόρα, ο Γκαέλ και ο Φράνκο

Η Ελβίρα Σάστρε αφηγείται στο βίβλίο της «Οι μέρες χωρίς εσένα» μια μεγάλη αγάπη μέσα από τη ματιά και τις μνήμες μιας ηλικιωμένης γυναίκας. Η Ντόρα είναι δασκάλα στην Ισπανία του Φράνκο. Ο Γκαέλ είναι ένας από τους μαθητές της και, όπως κι εκείνη, είναι παθιασμένος με τη δημοκρατία!

1936-39, Ισπανικός Εμφύλιος Πόλεμος. Ο φασίστας στρατηγός Φράνκο ανέτρεψε τη δημοκρατική κυβέρνηση και κατέλαβε την εξουσία για δεκαετίες. Μια σκληρή δικτατορία βάναυσης καταστολής αντιφρονούντων.

Η Ντόρα και ο Γκαέλ βρίσκουν καταφύγιο στον έρωτά τους και χτίζουν ένα συναισθηματικό φρούριο απέναντι στη χούντα του Φράνκο. Το 1940 όμως ο Γκαέλ εκτελέστηκε και θάφτηκε σε έναν ομαδικό τάφο. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι «εξαφανίστηκαν» με αυτόν τον τρόπο. Μετά το τέλος της δικτατορίας το 1975, δεν υπήρξε συμφιλίωση, μόνο σιωπή. Μέχρι σήμερα οι συγγενείς αναζητούν αυτούς τους νεκρούς.

«Είναι τόσο σημαντικό να βλέπεις αυτούς τους ηλικιωμένους, να φανταστείς τι πέρασαν. Αυτό με συγκινεί. Έζησαν αυτόν τον πόλεμο ως μικρά παιδιά και μέχρι σήμερα υπάρχει μόνο σιωπή. Πεθαίνουν με τον πόνο ότι δεν βρήκαν ποτέ τα λείψανα των συζύγων ή των πατέρων τους. Πόσο θλιβερό!», λέει η νεαρή Ισπανίδα συγγραφέας.

Η τέχνη ... του να μιλάς...

Είναι η γενιά των εγγονιών τους που όπως και η Σάστρε, ψάχνουν έναν νέο τρόπο να  αντιμετωπίσουν το σκληρό αυτό θέμα μέσα από την τέχνη τους.

Η Σάστρε είναι γνωστή ποιήτρια και τις αναγνώσεις της, όπως πρόσφατα στη Μαδρίτη, τις παρακολουθούν χιλιάδες. Μισό εκατομμύριο άνθρωποι την ακολουθούν στο Instagram.

«Θυμάμαι μια ηλικιωμένη κυρία που ήρθε κοντά μου μετά από μια ανάγνωση στη Μαδρίτη και με ευχαρίστησε. Μέσα από αυτό το μυθιστόρημα είχε βρει επιτέλους έναν τρόπο να μιλήσει στον εγγονό της για τον Εμφύλιο… Ενώ δεν μπορούσε να μιλήσει προηγουμένως. Το βιβλίο κέντρισε το ενδιαφέρον του μικρού και επιτέλους κατάφεραν να μιλήσουν. Ήμουν τόσο χαρούμενη για αυτό!», λέει η Σάστρε, γεμάτη περηφάνεια. 

 

Μπριγκίτε Κλάινε (WDR)

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου