Ο Ιούλιος του 2023 ήταν ο πιο θερμός μήνας που έχει καταγραφεί ποτέ. Αλλά αυτό δεν είναι το μοναδικό ρεκόρ θερμοκρασιών, που επιτείνει την ανησυχία των ειδικών για την ανθρωπογενή υπερθέρμανση του πλανήτη. Τους τελευταίους μήνες οι επιστήμονες καταγράφουν διαδοχικές θερμοκρασίες-ρεκόρ και το «σερί» συνεχίστηκε τον Μάρτιο του 2024. Ήταν ο θερμότερος Μάρτιος όλων των εποχών. Είχαν προηγηθεί βέβαια ο θερμότερος Φεβρουάριος, ο θερμότερος Ιανουάριος, ο θερμότερος Δεκέμβριος κ.ο.κ.

Όπως επισημαίνει η Σαμάνθα Μπέρτζες, υποδιευθύντρια της Υπηρεσίας για την Κλιματική Αλλαγή στο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Copernicus, «ο Μάρτιος ήταν ο δέκατος μήνας στη σειρά που σπάει ρεκόρ θερμοκρασιών. Ένα και μοναδικό ρεκόρ δεν θα σήμαινε πολλά πράγματα, καθώς το κλίμα είναι μία υπόθεση πολυδιάστατη και ευμετάβλητη. Αλλά αυτό που προκαλεί ανησυχία είναι ότι παρατηρούμε μία μακρά περίοδο με υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες».

«Η πιο θερμή περίοδος των τελευταίων 100.000 ετών»

Συγκεκριμένα, τον Μάρτιο του 2024 η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια της γης έφτασε τους 14,4 βαθμούς Κελσίου και ήταν υψηλότερη κατά 0,73 βαθμούς σε σχέση με τη συνήθη περίοδο αναφοράς (1991-2020), αλλά και κατά 0,10 βαθμούς σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2016, τον πιο «καυτό» Μάρτιο όλων των εποχών μέχρι πρότινος. Επιπλέον δε, η θερμοκρασία αυτή ήταν υψηλότερη κατά 1,68 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με οποιονδήποτε Μάρτιο της προβιομηχανικής εποχής (1850-1900).

«Μπορούμε να συνδυάσουμε τα σημερινά στοιχεία με εκείνα της προβιομηχανικής εποχής, αλλά και με στοιχεία που αφορούν τους παλαιοκλιματικούς δείκτες» αναφέρει η Σαμάνθα Μπέρτζες στο Reuters. «Η εγκυρότητα των στοιχείων ποικίλλει, ωστόσο μπορούμε πλέον να ισχυριζόμαστε με σχετική βεβαιότητα ότι η περίοδος που διανύουμε σήμερα είναι η θερμότερη που έχει ζήσει η ανθρωπότητα στα τελευταία 100.000 χρόνια ή έστω ένα παρεμφερές χρονικό διάστημα…».

Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η άνοδος της θερμοκρασίας των ωκεανών, που καλύπτουν περίπου το 70% της επιφάνειας της γης και θεωρούνται «ρυθμιστές» του κλίματος παγκοσμίως. Για τον Μάρτιο του 2024 το Παρατηρητήριο Copernicus καταγράφει μία άνοδο της θερμοκρασίας στην επιφάνεια των θαλασσών στους 21,07 βαθμούς Κελσίου. Η Σαμάνθα Μπέρτζες υπενθυμίζει ότι ήδη «οι ωκεανοί έχουν απορροφήσει το 90% της επιπλέον θερμότητας που προκαλεί η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή».

Επιταχύνεται η κλιματική αλλαγή;

Τα ρεκόρ θερμοκρασιών αναμένεται να συνεχιστούν, συν τοις άλλοις λόγω του «Ελ Νίνιο». Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) εκτιμά ότι το συγκεκριμένο μετεωρολογικό φαινόμενο, που εκδηλώνεται σε μεγάλο τμήμα του τροπικού Ειρηνικού Ωκεανού και επανέρχεται σε τακτά χρονικά διαστήματα, έφτασε την κορύφωσή του τον Δεκέμβριο του 2023 και θεωρητικά βρίσκεται σε αποδρομή. Ωστόσο, θα συνεχίσει να επηρεάζει τις θερμοκρασίες στην επιφάνεια της γης για τους προσεχείς μήνες.

Το ερώτημα που προκύπτει τώρα, ιδιαίτερα μετά τις νέες μετρήσεις του ανακοίνωσε το Παρατηρητήριο Copermicus, είναι μήπως αρχίζει να επιταχύνεται το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, σε σχέση με τις μέχρι τώρα εκτιμήσεις των ειδικών.

Σε αυτή την άποψη φαίνεται να συντείνει ο Γκάβιν Σμιτ, διευθυντής του Goddard Institute for Space Studies (GISS) της NASA. Mιλώντας στο BBC ο Βρετανός ειδικός επισημαίνει ότι «εάν συνεχίσουμε να καταγράφουμε θερμοκρασίες-ρεκόρ μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, αυτό σημαίνει ότι πραγματικά μπαίνουμε πλέον σε αχαρτογράφητα ύδατα…».