Ένα τεράστιο πεπόνι στην παραλία ή υπερμεγέθεις αναπαραγωγές πινάκων. Το Βέλγιο τιμά με δυο εκθέσεις τη μνήμη του διάσημου τέκνου της, ζωγράφου Ρενέ Μαγκρίτ. Φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από το θάνατό του. Η μια έκθεση έχει τον τίτλο «Μαγκρίτ, το Atomium συναντά τον σουρεαλισμό» (η έκθεση διαρκεί μέχρι τις 10.09.2018) και η άλλη έκθεση έχει τον τίτλο «Μαγκρίτ, Μπρούντχερς  και η σύγχρονη τέχνη» (η έκθεση διαρκεί μέχρι τις 18.02.2018).

Η δεύτερη έκθεση παρουσιάζεται στο Βασιλικό Μουσείο Καλών Τεχνών και ασχολείται με την καλλιτεχνική κληρονομιά του σουρεαλισμού. Παρουσιάζονται 150 έργα, ανάμεσα τους και το περίφημο «Η προδοσία των εικόνων».

«Δεν υπάρχει κάποια σχολή ή καλλιτεχνική ομάδα η οποία να πήρε το όνομά του, ωστόσο επηρέασε πάρα πολλούς ζωγράφους» λέει για τον Μαγκρίτ ο Μισέλ Ντραγκέ, διευθυντής του Βασιλικού Μουσείου Καλών Τεχνών. Τα δυο τρίτα των εκθεμάτων είναι έργα των Μαρσέλ Μπρούντχερς, Άντι Γουόρχολ, Τζάσπερ Τζόουνς, Ρόμπερτ Ράουσενμπεργκ και Γκάβιν Τερκ.

Διαρκής αμφισβήτηση του αντικειμένου και της αναπαράστασής του

50 έργα προέρχονται από τον σουρεαλιστή ποιητή και ζωγράφο Μαρσέλ Μπρούντχερς, ο οποίος υπήρξε στενός φίλος του Μαγκρίτ μέχρι το θάνατο του τελευταίου στις 15 Αυγούστου 1967.

Ο Ρενέ Μαγκρίτ ανήκει στους πιο διάσημους καλλιτέχνες του Βελγίου. Προς τιμήν του εγκαινιάστηκε το 2009 στις Βρυξέλλες το μουσείο Μαγκρίτ, το οποίο με 230 έργα και ντοκουμέντα διαθέτει την πληρέστερη συλλογή έργων του διάσημου ζωγράφου. Αυτός ήταν και ο λόγος που οι αρμόδιοι επιμελητές στο Βέλγιο δεν θέλησαν να τον τιμήσουν με μια μεγάλη αναδρομική. Εκτός αυτού είχαν προηγηθεί δυο εκθέσεις με σπουδαία έργα του στο Παρίσι και στη Φρανκφούρτη.

Ο Μακρίτ έθετε διαρκώς υπό αμφισβήτηση το αντικείμενο και τον τρόπο παρουσίασής του. Στα διασημότερα έργα του ανήκουν τα «Απαγορεύεται η αναπαραγωγή» και «Η προδοσία των εικόνων». Το δεύτερο παρουσιάζει μια πίπα για κάπνισμα και από κάτω αναγράφεται η φράση: «Αυτή δεν είναι μια πίπα για κάπνισμα». Το έργο παρουσιάζεται και πάλι στο Βέλγιο μετά από 45 χρόνια.

Μια μπύρα προς τιμήν του Μαγκρίτ

Ο Μαγκρίτ ζωγράφισε τον πίνακα το 1929, όταν ακόμα ζούσε στο Παρίσι και πριν έρθει σε ρήξη με τον Αντρέ Μπρετόν , τον σημαντικότερο θεωρητικό του υπερρεαλισμού, και επιστρέψει οριστικά στο Βέλγιο.

Ο Μαγκρίτ γνώρισε μεγάλη επιτυχία και στις ΗΠΑ, κυρίως τη δεκαετία του 1960. Ήταν ο γκαλερίστας του Αλέξανδρος Ιόλας, ο οποίος συνέβαλε σημαντικά σε αυτή του την επιτυχία. Το 1947 διοργανώθηκε η πρώτη του έκθεση στην Νέα Υόρκη. Ο Μαγκρίτ επηρέασε πολλούς καλλιτέχνες της Pop Art.

Τον Μαγκρίτ απασχολούσε επίσης το μέγεθος των πραγμάτων. Αυτός είναι και ο λόγος που αναπαρήχθησαν δέκα από τα σημαντικότερα έργα του, τα οποία παρουσιάζονται τώρα στο Atomium, χώρο-σύμβολο των Βρυξελλών, ένα κτίσμα που αναπαριστά σε τεράστια μεγέθυνση την κυψελίδα ενός κρυστάλλου σιδήρου και κατασκευάστηκε το 1958 για την Παγκόσμια Έκθεση (Expo 1958).

Πόρτες, μήλα, κεριά και πεπόνια, γνωστές εικόνες του Μαγκρίτ μεταφέρονται και πάλι στους επισκέπτες. Κάτω από ένα τεράστιο καπέλο στην παραλία της βελγικής πόλης Κνόκε Χάιστ διοργανώθηκε επίσης μια από τις πρώτες επετειακές εκθέσεις της χρονιάς, Εν τω μεταξύ από τον Οκτώβριο κυκλοφορεί προς τιμήν του και μια «ξανθιά» μπύρα, η οποία είναι φυσικά «μαύρη».

Ζαμπίνε Κλάουμπνιτζ  (DPA) / Μαρία Ρηγούτσου