Η Κίνα δεν έχει παραδεχθεί ποτέ μέχρι τώρα ότι η πόλη Γουχάν είναι ο τόπος, από όπου ξεκίνησε να κάνει τον κύκλο του ανά τον κόσμο. Τελευταία μάλιστα το όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας  «Λαϊκή Εφημερίδα» έγραψε και πάλι ότι «ο Covid-19 δεν ξεκίνησε στη Γουχάν». Η επιστήμη ωστόσο δεν ικανοποιείται με λεκτικές διαπιστώσεις. Έτσι, μετά από καθυστερήσεις μηνών, ομάδα επιστημόνων υπό την αιγίδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, θα ταξιδέψει αρχές Ιανουαρίου στην πόλη αυτή για να ερευνήσει την προέλευση του κορωνοιού.

Δύσκολη – και πολιτικά – αποστολή

Δεν είναι μια εύκολη υπόθεση, γιατί η κινεζική ηγεσία κάνει το παν για να μην εμφανιστεί παγκοσμίως ως η υπεύθυνη χώρα της πανδημίας. Στην αποστολή συμμετέχουν δέκα επιστήμονες από όλον τον κόσμο, μεταξύ αυτών και ο Φάμπιαν Λέντερτς, επιδημιολόγος από το γερμανικό Ινστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ. Κατά την άποψή του ο δρόμος της επιστημονικής αναζήτησης των απαρχών του νέου ιού περνά από τη Γουχάν, γιατί τα πιο αξιόπιστα στοιχεία που διαθέτει η επιστήμη μέχρι τώρα περιγράφουν με ακρίβεια τα πρώτα κρούσματα που καταγράφηκαν σε ανθρώπους στην κινεζική πόλη. Έτσι, από τον Ιανουάριο, η διεθνής ομάδα επιστημόνων θα ξεκινήσει την αποστολή της εκεί που ο ιός πρωτοεμφανίστηκε, σε στενή συνεννόηση με κινέζους επιστήμονες. Οι διαπραγματεύσεις για την αποστολή είχαν μεγάλη διάρκεια.

Οι επιστήμονες χρειάζονται στοιχεία από τα πρώτα κρούσματα για να μπορέσουν να ερευνήσουν, γυρνώντας πίσω στο χρόνο, πώς ξέσπασε η πανδημία. Η αποστολή γίνεται ακόμη πιο δύσκολη, διότι επισκιάζεται από την πολεμική ανάμεσα στο Πεκίνο και την Ουάσιγκτον και τις κατηγορίες του Ντόναλντ Τραμπ για ευθύνες της κινεζικής ηγεσίας. «Για μένα προσωπικά είναι η πρώτη φορά που έρχομαι αντιμέτωπος με αυτήν την προβληματική» λέει ο Γερμανός επιστήμων. «Ερεύνησα την προέλευση της νόσου Έμπολα στη δυτική Αφρική, αλλά πρώτη φορά αντιμετωπίζουμε μία πολιτική διάσταση στην έρευνά μας. Νομίζω ότι έτσι θα χαθούν πολλές ευκαιρίες».

«Πηγαίνουμε με ανοιχτή ματιά»

Η δουλειά των επιστημόνων δεν είναι εύκολη, γιατί τα δεδομένα για την προέλευση της λοίμωξης είναι λίγα. Οι εμπειρογνώμονες υποθέτουν ότι ο ιός προέρχεται από νυχτερίδα, πιθανότατα στη νότια Κίνα, και μεταδόθηκε μέσω ξενιστή στον άνθρωπο. Αλλά πότε και πώς παραμένει άγνωστο. «Πηγαίνουμε στην Κίνα με ανοιχτή ματιά» λέει ο Φάμπιαν Λέντερτς. «Αυτό σημαίνει, ότι θα δούμε προς τα πού μας οδηγούν τα ίχνη. Εάν μας οδηγούν μέσα στην Κίνα, θα συνεχίσουμε τις έρευνες. Εάν μας οδηγούν σε γειτονική χώρα ή ας πούμε στην αφρικανική ζούγκλα, τότε εκεί θα είναι ο επόμενος σταθμός των ερευνών μας». 

Ο Γερμανός επιδημιολόγος θέλει να πάει οπωσδήποτε στην περιβόητη αγορά κρέας και ψαριών της Γουχάν. Βέβαια η αγορά έχει κλείσει προ πολλού, αλλά εκείνος θέλει να διαμορφώσει ίδια εικόνα.  «Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν σε αυτήν την αγορά μεταδόθηκε ο κορωνοϊός από ζώο σε άνθρωπο» λέει. Για τον Φάμπιαν Λέντερτς «η πιο πιθανή υπόθεση είναι ότι η αγορά μολύνθηκε από ασυμπτωματικούς ανθρώπους και ότι ήταν ένας από τους τόπους υπερμετάδοσης». Γρήγορα αποτελέσματα δεν αναμένονται από την αποστολή. Η αναζήτηση μπορεί να διαρκέσει και χρόνια. Παρόλα αυτά για την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας είναι πολύ σημαντική. Όχι για να  υποδείξει τον «ένοχο» της πανδημίας, αλλά για να μειωθεί μελλοντικά ο κίνδυνος παρόμοιας εξάπλωσης άλλων ιών.

Ρουτ Κίρχνερ/RBB

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου