Παγωμένος άερας διαπερνά την περιοχή κοντά στο Ντονέτσκ. Το θερμόμετρο δείχνει μείον 17 βαθμούς και το μέτωπο, όπου γίνονται μάχες στις πόλεις Μπαχμούτ και Σολεντάρ, απέχει μόλις λίγα χιλιόμετρα. Στη μέση της απόστασης στρατιώτες από μια ουκρανική ταξιαρχία τεθωρακισμένων κάνουν ασκήσεις. Πριν από λίγες ημέρες αποσύρθηκαν από τις μάχες κοντά στο Μπαχμούτ για ένα σύντομο διάλειμμα. Για να φτάσει κανείς στους στρατιώτες, πρέπει να περπατήσει αρκετά χιλιόμετρα μέσα από ανώμαλο δρόμο.

"Λοιπόν;" ρωτά ο Ιχόρ, ένας αξιωματικός της ταξιαρχίας, "είναι δύσκολο να περπατάς με αλεξίσφαιρο γιλέκο; Έχουν παγώσει τα χέρια και τα πόδια σας; Μπορείτε να φανταστείτε τα παιδιά που βρίσκονται σε παγωμένα χαρακώματα, όπου δεν μπορούν να ανάψουν σόμπες για να μην προδώσουν τις θέσεις όπου βρίσκονται".  Στο διάλειμμα οι στρατιώτες μιλούν με την ανταποκρίτρια της DW. Δεν δίνουν ονόματα, δεν θέλουν όλοι φωτογραφίες,. Ορισμένοι έχουν συγγενείς στα εδάφη που έχουν καταλάβει οι Ρώσοι, οι οικογένειες άλλων δεν γνωρίζουν καν ότι βρίσκονται στο μέτωπο. 

„Στα όρια της ανθρώπινης αντοχής"

Σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματικούς της ταξιαρχίας τεθωρακισμένων, η ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή είναι σήμερα περίπου δέκα Ρώσοι στρατιώτες προς έναν Ουκρανό. Σε αυτό το κομμάτι του μετώπου, οι Ουκρανοί αντιμετωπίζουν κυρίως τον ρωσικό ιδιωτικό στρατό "Wagner", που στρατολογεί κρατούμενους από ρωσικές φυλακές. "Στο Μπαχμούτ και στο Σολεντάρ οι θέσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές είναι πολύ κοντά μεταξύ τους", λέει ο Ολέχ, ένας από τους διοικητές της ταξιαρχίας. „Κάθε τόσο οι στρατιώτες εμπλέκονται σε μάχες εκ του σύνεγγυς", λέει. „Μπορούμε μάλιστα να ακούσουμε ακόμη και τις διαταγές των διοικητών του εχθρού". Η κούραση είναι ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του, όπως και σε όλων. „Ο ουκρανικός στρατός πολεμά στα όρια της ανθρώπινης αντοχής", λέει. "Δεν έχουμε καμία δυνατότητα να κοιμηθούμε".

Μερόνυχτα δέχονται πυρά. Επανειλημμένα το ρωσικό πεζικό τούς επιτίθεται. Ένας αξιωματικός που λέγεται επίσης Ιχόρ λέει ότι μικρές ρωσικές ομάδες δέκα έως δεκαπέντε ανδρών κινούνται "κατά κύματα" προς τις δικές τους θέσεις ανάμεσα στα διασταυρούμενα πυρά από τα ουκρανικά χαρακώματα. "Πυροβολούμε, πεθαίνουν, υπάρχουν σωροί από πτώματα. Μετά έρχεται η επόμενη ομάδα. Δεν βοηθούν καν τους τραυματίες τους, απλά συνεχίζουν να κινούνται προς το μέρος μας", λέει ο Ιχόρ. "Έχουμε κι εμείς ανθρώπινες απώλειες. Αλλά δεν καταλαβαίνω πώς έχουν τόσο μεγάλες απώλειες. Μα καλά, δεν κοιτάζει κανείς από αυτούς την κατάσταση;" αναρωτιέται ο Ιχόρ. Ο συμπολεμιστής του Ντμίτρο λέει ότι είναι δύσκολο να τα αντέξει όλα αυτά. „Αλλά δεν έχουμε άλλη επιλογή. Θέλω και πρέπει να υπερασπιστώ τη χώρα μου, την οικογένειά μου, για να έχουμε μέλλον".

Για να συνεχίσουν την αντεπίθεση και να απελευθερώσουν περισσότερα κατεχόμενα εδάφη οι ουκρανικές δυνάμεις χρειάζονται περισσότερο εξοπλισμό και όπλα, κατά προτίμηση όχι σοβιετικού τύπου, λένε οι διοικητές της ταξιαρχίας τεθωρακισμένων. Οι μηχανικοί τους μάς οδηγούν σε μερικά σοβιετικά άρματα T-72 που πρέπει να επισκευάσουν μετά τις μάχες στη μέση του χωραφιού. Στο χώμα υπάρχουν κιβώτια με εργαλεία και γεννήτριες. Ένα φορτηγό με γερανό βγάζει τον κινητήρα από ένα άρμα T-72. Ο μηχανικός Άντριγ μας λέει ότι ο κινητήρας σταμάτησε μια φορά στη μέση της μάχης, αλλά από θαύμα άρχισε και πάλι να λειτουργεί και το πλήρωμα μπόρεσε να σωθεί. „Βλέπεις αυτή την τρύπα στη μηχανή; Είναι από πυροοβλισμό", λέει. Οι μηχανικοί αντικαθιστούν το παλιό με έναν νέο κινητήρα. Νέος κατ' ευφημισμό. Όλα τα ανταλλακτικά για το T-72 κατασκευάζονται στη Ρωσία και η Ουκρανία δεν τα αγοράζει εδώ και πολύ καιρό. „Έχουμε ακόμα ανταλλακτικά σε απόθεμα. Αλλά κάποια πράγματα μας λείπουν. Τα παίρνουμε από τα κατεστραμμένα ή αιχμαλωτισμένα ρωσικά άρματα μάχης", λέει ο Άντριγ.

"Χρειαζόμαστε δυτικά όπλα"

Εκείνο που θέλει να πει κυρίως περιγράφοντας την κατάσταση είναι ότι ο ουκρανικός στρατός θα πρέπει να απαλλαγεί από τη "σοβιετική κληρονομιά αρμάτων μάχης" και από όλο τον σοβιετικό εξοπλισμό. Απλά γιατί δεν αντέχει τη σύγκριση με τον σύγχρονο και άρα δύσκολα μπορεί να προστατεύσει τους στρατιώτες. Ο αναπληρωτής διοικητής του Κόνσταντιν συμφωνεί απολύτως. „Για να έχει μεγαλύτερο πλεονέκτημα στο μέτωπο ο ουκρανικός στρατός χρειάζεται δυτικά όπλα και εξοπλισμό. Μόνο με τη σύγχρονη τεχνολογία μπορεί να νικηθεί ο ρωσικός στρατός" υπογραμμίζει.Οι διοικητές του ουκρανικού τάγματος δηλώνουν στη DW ότι οι στρατιώτες τους θα ήθελαν να αποκτήσουν νέα άρματα μάχης το συντομότερο δυνατό, επειδή "θέλουν να ολοκληρώσουν την απελευθέρωση του ουκρανικού εδάφους όσο γίνεται πιο γρήγορα". Στις τάξεις του στρατεύματος γίνεται πολύς λόγος για τις δυνατότητες των γερμανικών αρμάτων Leopard, αλλά και για το πώς γίνεται η συζήτηση στη Γερμανία για την παράδοση τέτοιων αρμάτων στην Ουκρανία. Γίνεται επίσης λόγος για τα οχήματα μάχης πεζικού που υποσχέθηκαν οι δυτικοί εταίροι. Πρόκειται για το γερμανικό Marder και το αμερικανικό Bradley. Σε σχέση όμως με τα άλλα το Leopard είναι υπερόπλο.

„Το Leopard είναι αυτό που χρειαζόμαστε τώρα. Το σύστημα νυχτερινής όρασης που διαθέτει και τα σκοπευτικά υψηλής ακρίβειας λειτουργούν κάτω από οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες" εξηγεί ο αξιωματικός Κόνσταντιν.Την ίδια ώρα ο μηχανικός Σέργι προσπαθεί να συγκολλήσει ένα ψυκτικό μηχάνημα, είναι πάνω από 50 ετών. Ο Σέργι είναι στο στρατό από το 2014, τα χέρια του είναι σχισμένα από τα μερεμέτια. "Οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις χρειάζονται δυτικό εξοπλισμό, κατά προτίμηση με ανταλλακτικά και υλικοτεχνική υποδομή για επισκευές", λέει. Λέει επίσης ότι είναι σε θέση να επισκευάσει στρατιωτικό εξοπλισμό δυτικού τύπου. "Δεν υπάρχουν μεγάλες διαφορές στους κινητήρες", πιστεύει. "Το κυριότερο είναι ότι ξέρω πώς να επαναφέρω τα πάντα σε λειτουργία". Υπό την πίεση του χρόνου, ο ίδιος και οι σύντροφοί του επισκευάζουν πολλά άρματα μάχης, τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και φορτηγά. Οι μάχες στο Μπαχμούτ και το Σολεντάρ γίνονται όλο και πιο σφοδρές. Ακόμη και οι μηχανικοί του τάγματος αρμάτων δεν κοιμούνται σχεδόν καθόλου. Λένε ότι πρέπει να „αντέξουν". Ο αξιωματικός Ιχόρ επίσης δεν βλέπει άλλη δυνατότητα. "Αυτός ο πόλεμος είναι φρικτός", λέει. "Αλλά πρέπει να νικήσουμε για να συνεχίσουμε να ζούμε ελεύθεροι".

Αλεξάντρα Ιντούκοβα

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου