Η Σόφια είναι ο τελευταίος σταθμός της ευρωπαϊκής περιοδείας του αμερικανού προέδρου Μπους η οποία ολοκληρώνεται σήμερα. Τις τελευταίες ημέρες ο Τζορτζ Μπους επισκέφθηκε καταρχήν την Τσεχία, στη συνέχεια έλαβε μέρος στη Σύνοδο Κορυφής της G8 στο Heiligendamm της Γερμανίας, ακολούθησε η Πολωνία ενώ το Σαββατοκύριακο επισκέφθηκε την Ιταλία και την Αλβανία. Γιατί όμως αποτέλεσαν οι συγκεκριμένες χώρες σταθμούς της ευρωπαϊκής περιοδείας του αμερικανού προέδρου;

«Ο κ. Μπους προτίμησε να επισκεφθεί τις χώρες της «νέας Ευρώπης» στέλνοντας έτσι ένα σαφές μήνυμα στην «παλαιά Ευρώπη» θα έλεγε ίσως ο αμερικανός πρώην υπουργός Άμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ. Ωστόσο ανάμεσα σε όλα αυτά θα πρέπει να λάβει κανείς υπόψη ότι και οι σχέσεις των ΗΠΑ προς τις χώρες της «νέας Ευρώπης», δηλαδή των πρώην κομμουνιστικών, έχουν αλλάξει τους τελευταίους μήνες. Όπως υπογραμμίζει ο Στίβεν Χάντλεϊ, σύμβουλος ασφαλείας του Λευκού Οίκου, οι σχέσεις της Ουάσιγκτον με αυτές τις χώρες μπορεί να είναι καλές, ωστόσο «όταν ο πρόεδρος είπε ότι πρέπει να μπει τέλος στην τυραννία δεν εννοούσε ότι αυτό θα συμβεί αύριο. Είναι μία μάχη που θα δώσει μία ολόκληρη γενιά. Ο ίδιος θέλει να υπενθυμίσει στους ανθρώπους ότι ο αγώνας για την ελευθερία είναι δύσκολος, χρειάζεται χρόνος προκειμένου οι χώρες και οι λαοί τους να βρουν μόνοι τους το δρόμο προς την ελευθερία».

Ένας από τους σημαντικότερους λόγους που οι σχέσεις της Ουάσιγκτον έχουν ψυχρανθεί με πολλές χώρες είναι φυσικά ο πόλεμος του Ιράκ. Η Ιταλία, επί σειρά ετών μοναδικό ιδρυτικό μέλος της ΕΕ που στάθηκε στο πλευρό των Αμερικανών στο Ιράκ, έχει στο μεταξύ απομακρύνει τους στρατιώτες της από την πολύπαθη χώρα. Την ίδια ώρα γίνονται ολοένα και πιο δυνατές οι φωνές εκείνων που ζητούν την αποχώρηση των Ιταλών στρατιωτών και από το Αφγανιστάν. Οι σχέσεις ανάμεσα σε Ιταλία και ΗΠΑ διαταράχθηκαν περισσότερο με αφορμή το θάνατο του ιταλού πράκτορα Νικόλα Καλιπάρι, ο οποίος έπεσε νεκρός από τα πυρά αμερικανού στρατιώτη.

Δριμεία κριτική για την κατάσταση στο Ιράκ έχει ασκήσει επανειλημμένως και ο Πάπας Βενέδικτος ο 16ος. Στις ΗΠΑ ζουν σήμερα περίπου 65 εκατομμύρια Καθολικοί. Η επίσκεψη του κ. Μπους στο Βατικανό λοιπόν έχει και πολιτικό χαρακτήρα, θα πει ο Ντένις Μακντόνοχ, ειδικός σε ευρωπαϊκά ζητήματα από το Center for American Progress: «Είναι επίσης σημαντικό ότι ο Πάπας προέρχεται από τη Γερμανία και έτσι μπορούσε να τον συμβουλεύσει πώς μπορεί να βελτιώσει τις σχέσεις του με το Βερολίνο».

Οι λόγοι της επίσκεψής του σε Πολωνία και Τσεχία είναι σαφείς: είναι οι δύο χώρες όπου οι ΗΠΑ θέλουν να προχωρήσουν σε εγκατάσταση της νέας αντιπυραυλικής ασπίδας. Οι δύο χώρες βέβαια περιμένουν ανταλλάγματα, για παράδειγμα την κατάργηση της υποχρέωσης έκδοσης βίζας για όσους ταξιδεύουν προς τις ΗΠΑ.

Και ενώ οι Πολωνοί σχεδιάζουν να αποσύρουν τους επόμενους μήνες τις δυνάμεις τους από το Ιράκ, Τσέχοι και Αλβανοί δηλώνουν ότι θα παραμείνουν. Έτσι τα Τίρανα αποκτούν αυτομάτως το δικαίωμα να ζητήσουν στο τέλος του χρόνου οικονομική ενίσχυση από τα κονδύλια του αμερικανικού στρατού.

Η Βουλγαρία τέλος είναι σήμερα ένας από τους σημαντικότερους συμμάχους των Αμερικανών στην νοτιοανατολική Ευρώπη. Οι ΗΠΑ διαθέτουν εκεί τρεις στρατιωτικές βάσεις ενώ προ μηνών η κυβέρνηση στη Σόφια έδωσε παράταση στην παραμονή των βούλγαρων στρατιωτών για άλλον έναν χρόνο, και αυτό παρά το γεγονός ότι τα τελευταία 4 χρόνια μετρά 13 νεκρούς στρατιώτες. Η βουλγαρική κυβέρνηση διαμηνύει συχνά ότι η δραστηριοποίησή της στο Ιράκ αποδεικνύει ότι είναι ένας αξιόπιστος σύμμαχος και αυτό «ηχεί καλά στα αυτιά των Αμερικανών». Και πάλι ο κ. Μακντόνοχ: «Υπάρχουν σημαντικές εξελίξεις όσον αφορά για παράδειγμα το μέλλον του Κοσσυφοπεδίου. Αλβανία και η Βουλγαρία είναι λοιπόν πολύ σημαντικές για την αμερικανική πολιτική αλλά και την πολιτική του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια».

Έχει συμβολική σημασία λοιπόν, σημειώνουν σήμερα αναλυτές, το γεγονός ότι ο αμερικανός πρόεδρος ολοκληρώνει την ευρωπαϊκή του περιοδεία σε μία χώρα που συνεχίζει να στέκεται στο πλευρό του παρά την καταδικαστέα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες πολιτική του στο Ιράκ.