Το διαφημιστικό φυλλάδιο για την πόλη του Πετς στην πρώτη του σελίδα έχει ένα κολάζ από φωτογραφίες. Παρουσιάζεται η κεντρική πλατεία μαζί με πολυκαταστήματα και ένα παλιό τζαμί, ενώ στο βάθος φαίνονται καταπράσινα βουνά. Η πόλη δίνει έμφαση στην αναπαλαίωση και στην ανακαίνιση των κτιρίων της και των δημόσιων χώρων, όπως δηλώνει ο Τόμας Τσαλάι, διευθυντής της πολιτιστικής πρωτεύουσας : «Υπάρχει ένα πρόγραμμα για την ανάπλαση των δημόσιων χώρων. Αυτό σημαίνει ότι προσπαθούμε να ομορφύνουμε τις πλατείες και θέλουμε να τις κάνουμε ξανά τόπο συνάντησης των ανθρώπων».

Μέχρι σήμερα το πρόγραμμα ανάπλασης των δημόσιων χώρων στο Πετς δεν έχει ολοκληρωθεί παρά το γεγονός ότι η πόλη είναι ήδη πολιτιστική πρωτεύσασα και λίγο-πολύ το πρόγραμμα έχει διαμορφωθεί. Παρ' όλα αυτά οι υποδομές δεν είναι έτοιμες: "Αρχικά είχαν προγραμματιστεί έργα αξίας 5 δις φιορινιών", λέει ο Τσόλνταν Χόρβαρντ, αντιπρόεδρος της διοικητικής επιτροπής του δήμου. Μέσα στα σχέδια ήταν να χτιστεί μια μεγάλη αίθουσα για περιοδικές εκθέσεις, μια περιφερειακή βιβλιοθήκη, ένα επιστημονικό κέντρο και μια αίθουσα συναυλιών. Μέσα στα σχέδια επίσης ήταν να ανακαινισθούν τα μουσεία, πολλά από τα οποία στεγάζονται σε πολύ όμορφα αρχιτεκτονικά κτίρια. Τέλος να κατασκευαστεί ένα πολιτιστικό κέντρο.

Πολιτικές διαφωνίες εμποδίζουν τα πολιτιστικά σχέδια

Όλα αυτά όμως συνάντησαν σημαντικά εμπόδια, όπως εξηγεί ο Τσόλνταν Χόρβαρντ: "Πρέπει να καταλάβετε ότι το συμβούλιο είναι διαφορετικά πολιτικά προσανατολισμένο από ότι η κυβέρνηση. Η κυβέρνηση είναι όμως αυτή που διαθέτει τα χρήματα".

Και η κυβέρνηση στη Βουδαπέστη δεν εργάζεται μόνο με τρόπο συγκεντρωτικό αλλά και αυθαίρετο. Με ειδικό διάταγμα ο σημερινός πρωθυπουργός διέγραψε απλά την κατασκευή του εκθεσιακού χώρου και το κονδύλι για την πολιτιστική πρωτεύουσα μειώθηκε δραστικά. Για την απόφαση αυτή η πολιτιστική πρωτεύουσα επικαλέστηκε την οικονομική κρίση. Οι προσδοκίες όμως της Ευρώπης είναι διαφορετικές, όπως επισημαίνει ο Τόμας Τσαλάι: "Οι κανόνες ή οι προσδοκίες της ΕΕ είναι ίδιες με αυτές που υπάρχουν και στις άλλες πολιτιστικές πρωτεύουσες. Μόνο που εδώ τα κοινωνικά δεδομένα είναι πολύ διαφορετικά".

Οι "πέντε εκκλησιές", όπως ονομαζόταν παλιά το Πετς, έχουν όμως μακρά ιστορία, φιλόξενους ανθρώπους και καλό κλίμα. Και ίσως μια επίσκεψη στην τρίτη πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης να αξίζει ακόμα και εάν δεν υπόσχεται θεαματικά πράγματα.

Silke Bartlick / Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου