Η ανακοίνωση του θανάτου που δημοσιεύτηκε στο Facebook την περασμένη Παρασκευή (03/03) δεν φαινόταν ασυνήθιστη με την πρώτη ματιά. «Στις 17 Φεβρουαρίου, ο γιος μου Μικολάι Φίλιξ απεβίωσε. Στις 8 Μαρτίου, θα γινόταν 16 ετών», έγραψε η Μαγκνταλένα Φίλιξ, βουλευτής του αντιπολιτευόμενου φιλελεύθερου Civil Platform (PO) στο πολωνικό κοινοβούλιο. Ωστόσο η είδηση έπεσε στην Πολωνία σαν κεραυνός εν αιθρία. Για πολλούς πολιτικούς παρατηρητές ήταν αμέσως σαφές ότι τα πολωνικά κρατικά μέσα ενημέρωσης θα μπορούσαν να έχουν μερίδιο ευθύνης για τον θάνατο του νεαρού.

Η υπόθεση όμως θεωρούνταν λήξασα εδώ και καιρό.Τον Σεπτέμβριο του 2020, ένας υπάλληλος του Γραφείου του Βοεβοδάτου -  (σημ.: το Βοεβοδάτο είναι διοικητική μονάδα συγκρίσιμη με ένα ομοσπονδιακό κρατίδιο στη Γερμανία, αλλά με λιγότερες αρμοδιότητες) - Δυτικής Πομερανίας συνελήφθη στο Στέτιν.

Η εισαγγελία κατηγόρησε τον αξιωματούχο ότι επιτέθηκε σεξουαλικά στον Μικολάι, ο οποίος ήταν τότε 13 ετών, αλλά και πως έδωσε ναρκωτικά σε 16χρονο κορίτσι. Τον Δεκέμβριο του 2021, ο δράστης καταδικάστηκε σε φυλάκιση τεσσάρων ετών και δέκα μηνών. Η δίκη διεξήχθη κεκλεισμένων των θυρών για την προστασία των ανήλικων θυμάτων και όλες οι πλευρές τήρησαν τη συμφωνηθείσα εμπιστευτικότητα.

Μητέρα ενεργή στην αντιπολίτευση

Η υπόθεση θα είχε ξεχαστεί προ πολλού, αν η μητέρα του αγοριού δεν ήταν γνωστή βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η Μαγκνταλένα Φίλιξ είναι μεγάλη αντίπαλος της πολωνικής κυβέρνησης, της οποίας ηγείται το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), με επικεφαλής τον Γιάροσλαβ Κατσίνσκι. Η 45χρονη οικονομολόγος ήταν συνιδρύτρια της Επιτροπής για την Υπεράσπιση της Δημοκρατίας μετά την ανάληψη της εξουσίας από το PiS. Πήρε το μέρος των διωκόμενων δικαστών και συμμετείχε στην απεργία των γυναικών κατά της αυστηροποίησης του νόμου περί αμβλώσεων και από το 2019, είναι βουλευτής του PO.

Με τη χώρα σε τροχιά εκλογών, τον Δεκέμβριο του 2022, το ελεγχόμενο από την κυβέρνηση Radio Szczecin επανέφερε την υπόθεση για να προκαλέσει πολιτικές ζημίες στο PO, που κυριαρχεί στη Δυτική Πομερανία. Ο επικεφαλής του σταθμού, Τόμας Ντουκλανόφσκι, παρουσίασε την υπόθεση κακοποίησης ως μια φρέσκια υπόθεση παρ’ όλο που η ετυμηγορία ήταν ήδη ενός έτους. Ο φιλοκυβερνητικός δημοσιογράφος, έγραψε για το «σκάνδαλο κακοποίησης παιδιών στο γραφείο του Διοικητή τη περιοχής» και την προσπάθεια αποσιώπησης του σκανδάλου, εκμεταλλευόμενος το ό,τι τόσο ο καταδικασθής όσο και ο Διοικητής ανήκουν στο κόμμα της Φίλιξ.

Στην εκστρατεία δυσφήμισης συμμετείχαν και άλλα κυβερνητικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία ελέγχει το PiS από τότε που εξελέγη το 2015, όπως το ειδησεογραφικό κανάλι TVP Info και η εβδομαδιαία εφημερίδα Gazeta Polska, με την υποστήριξη δεξιών πολιτικών και δημοσιογράφων.

Δημοσιογράφος και η ταυτοποίηση του θύματος

Το χειρότερο απ' όλα είναι ότι στις αναφορές των μέσων ενημέρωσης εμφανίστηκαν πληροφορίες που κατέστησαν δυνατή την ταυτοποίηση του ανήλικου θύματος. Ο Ντουκλανόφσκι έγραψε ότι γίνεται λόγος για «παιδιά γνωστού βουλευτή». Σύμφωνα με την εφημερίδα Rzeczpospolita, φωτογραφίες της Φίλιξ δημοσιεύτηκαν στο διαδίκτυο. Ο γιος της εκτέθηκε και αυτοκτόνησε.

Τα δημοσιεύματα προκάλεσαν έντονες επικρίσεις και το Πολωνικό Συμβούλιο Τύπου διαπίστωσε παραβίαση των αρχών δεοντολογίας. Εάν το ρεπορτάζ των μέσων ενημέρωσης κατέστησε δυνατό «να βρεθούν τα προσωπικά στοιχεία των κακοποιημένων παιδιών μέσα σε 15 δευτερόλεπτα», η εργασία του δημοσιογράφου ήταν «λανθασμένη, ανήθικη και ανάξια», δήλωσε ο Κμιέτσικ, επικεφαλής της κρατικής επιτροπής για τη δίωξη της κακοποίησης ανηλίκων. «Ήθελαν να με δυσφημίσουν και να κάνουν τη μητέρα να υποφέρει. Αντ' αυτού, προκάλεσαν τον θάνατο ενός παιδιού», δήλωσε ο Όλγκιερντ Γκέμπλοβιτς, Διοικητής του Βοεβοδάτου Δυτικής Πομερανίας, ο οποίος αποτελούσε τον πραγματικός στόχο.

Η αυτοκτονία του αγοριού έχει προκαλέσει τώρα ένα κύμα οργής αλλά και αλληλεγγύης προς τη μητέρα του. «Το PiS θα λογοδοτήσει για κάθε αδικία και τραγωδία. Το υπόσχομαι», έγραψε στο Twitter ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Ντόναλντ Τουσκ. Η ένωση ανεξάρτητων δημοσιογράφων δήλωσε πως «η πρώτη αρχή του δημοσιογράφου είναι το ενδιαφέρον για τους ανθρώπους για τους οποίους γράφει. Όποιος δεν τηρεί αυτή την αρχή θα πρέπει να αποκλείεται από το επάγγελμα». Παρά τα αιτήματα για απομάκρυνση του Ντουκλανόφσκι, δεν έχει ληφθεί ακόμη κανένα μέτρο κατά του δημοσιογράφου ενώ η εισαγγελία κίνησε την τυπική διαδικασία που προβλέπεται σε περιπτώσεις αυτοκτονιών.

Γιάτσεκ Λέπιαρτς

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς