Είναι ίσως η μοναδική προεκλογική εκστρατεία της Άγκελας Μέρκελ εκτός Γερμανίας. Μαζί με τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Μάνφρεντ Βέμπερ συναντά σήμερα τον Κροάτη οικοδεσπότη τους, πρωθυπουργό Αντρέι Πλένκοβιτς. Το βασικό θέμα δεν θα είναι μόνο η αναζήτηση στήριξης από τη μικρή χώρα στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, προς το πρόσωπο του εκλεκτού της γερμανίδας καγκελαρίου, αλλά και το προσφυγικό. Χάρη στην καλή φύλαξη των συνόρων το θέμα κρατιέται πολύ χαμηλά στην προεκλογική καμπάνια, και ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα φαίνεται δευτερεύουσας σημασία.

Χρήση βίας στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ

Επιβεβαιώνεται από φιλμ που τράβηξε μυστικά πριν λίγες ημέρες ένα ελβετικό τηλεοπτικό συνεργείο στα σύνορα ανάμεσα στην Κροατία και τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη: μέσα σε δύο ημέρες έγιναν 4 παράνομες και βίαες απωθήσεις προσφύγων από την Κροατία. Αυτό για το οποίο μιλούσαν από καιρό οργανώσεις προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επιβεβαιώθηκε. Παράνομα και με απειλές για χρήση βίας οι Κροάτες αστυνομικοί απώθησαν στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη πρόσφυγες που μπήκαν στην κροατική επικράτεια ζητώντας άσυλο. Ήταν κυρίως από το Πακιστάν, την Αλγερία και το Αφγανιστάν. 

Οι Ελβετοί δημοσιογράφοι περιέγραφαν πως οι αστυνομικοί με τα αυτοκίνητά τους οδήγησαν έναν εξ αυτών σε δασική περιοχή στα σύνορα, του έσπασαν το κινητό, του πήραν τα χρήματά του, τον χτυπούσαν με γκλομπ, τον κλωτσούσαν και του έλεγαν: «Go Bosnia!». «Οι αστυνομικοί παραβίασαν τόσο τους κανόνες του διεθνούς δικαίου, όσο και την ισχύουσα ευρωπαϊκή νομοθεσία» λέει η Γουλίγια Κράνγετς από την ΜΚΟ «Κέντρο Σπουδών Ειρήνης στο Ζάγκρεμπ. «Γιατί όλοι οι πρόσφυγες που εισέρχονται σε χώρες - μέλη της ΕΕ και ζητούν άσυλο, έχουν το δικαίωμα να περάσει το αίτημά τους από μεμονωμένο έλεγχο. Το ίδιο ισχύει για όλες τις παράνομες εισόδους. Απωθήσεις γίνονται μόνο στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας», επιμένει η Κράνγετς μιλώντας στη DW.

Κροατία, το καλό παιδί στη φύλαξη των συνόρων

Το κροατικό υπουργείο Εσωτερικών αποκρούει τις κατηγορίες δηλώνοντας ότι οι αστυνομικοί εμποδίζουν την είσοδο στην ΕΕ μόνο σε εκείνους που προσπαθούν να περάσουν παράτυπα τα σύνορα, όπως προβλέπεται στη συμφωνία Σένγκεν για την προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Εκτός αυτού η περιοχή εκεί μπορεί να έχει νάρκες και γι αυτό οι αστυνομικοί τους μετέφεραν σε διπλανό δασικό δρόμο, είναι η επίσημη εκδοχή του Ζάγκρεμπ. Βέβαια, τέτοια φαινόμενα βίας με θύματα πρόσφυγες δεν είναι καινούργια. Ήδη, από το τέλος του 2018, η οργάνωση Border Violence Monitoring BVM δημοσίευσε πολλά βίντεο γυρισμένα μυστικά, όπου αποδεικνύεται ο βίαιος τρόπος Κροατών αστυνομικών, με τον οποίο οδηγούν πρόσφυγες στα σύνορα με τη Βοζνία. Σε αυτά γίνεται λόγος και για παράνομη φυλακή στην περιοχή Κορένιτσα.

Από τότε που έκλεισε ο βαλκανικός δρόμος χιλιάδες πρόσφυγες προσπαθούν να περάσουν από «νέους βαλκανικούς δρόμους» μέσω της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης στην Κροατία και από εκεί σε άλλες χώρες της ΕΕ. Μόνο το 2018 καταγράφηκαν 21.000 πρόσφυγες. Η κυβέρνηση του Ζάγκρεμπ γνωρίζει ότι η Κροατία είναι χώρα τράνζιτ, αλλά θέλει να κάνει το καλό παιδί στη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Το ότι παραβιάζει ανθρώπινα δικαιώματα είναι δευτερεύον και δεν φαίνεται να ενοχλεί πολύ την ΕΕ, που προφανώς την καλύπτει. Ευρωβουλευτές ενημέρωσαν δύο φορές την Κομισιόν για την κατάσταση, αλλά δεν έλαβαν απάντηση. Έτσι στις σημερινές συζητήσεις με τη Μέρκελ και  τον Βέμπερ, δεν αναμένεται να ασκηθεί κριτική στην προσφυγική πολιτική της Κροτίας.

Ζόραν Αρμπουτίνα/dw

Ειρήνη Αναστασοπούλου