Η ειδική έρευνα πραματοποιήθηκε με συνεργασία ιστορικών, κοινωνικών επιστημόνων, ειδικών του Ισλάμ και εργαζομένων σε ιστορικά μνημεία για λογαριασμό του γερμανικού κοινοβουλίου.

«Είναι μία διεξοδική καταγραφή του αντισημιτισμού τόσο στο πλαίσιο του πολιτικού εξτρεμισμού, όσο και στην κοινωνία γενικά», εξήγησε κατά την χθεσινή παρουσίαση των πορισμάτων στο Βερολίνο, ο εκπρόσωπος του συμβουλίου των ειδικών, καθηγητής σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου Πέτερ Λόνγκεριχ.

Ρίζες και εντός της κοινωνίας

Φαινόμενα αντισημιτισμού παρατηρούνται κυρίως στους κόλπους του ακροδεξιού χώρου στη Γερμανία, όπου συνοδεύεται συχνά και από εγκληματικές πράξεις. Εχθρικές στάσεις απέναντι στο εβραϊκό στοιχείο παρατηρούνται και μεταξύ ισλαμιστών, ωστόσο ακόμη λείπουν σχετικές εμπειρικές έρευνες που θα καταδείκνυαν πόση έκταση έχει το φαινόμενο στις ισλαμικές κοινότητες της Γερμανίας.

Οι αντισημιτικές τάσεις δεν περιορίζονται όμως μόνο εντός ακραιφνών ομάδων, αλλά φαίνεται ότι έχουν βαθιές ρίζες εντός της κοινωνίας. Η λέξη Εβραίος χρησιμοποιείται υβριστικά σε σχολικές αυλές ή σε ποδοσφαιρικά γήπεδα μεταξύ οπαδών.

Ο Πέτερ Λόνγκεριχ σχολιάζει με προβληματισμό: «Το τρομακτικό είναι ότι έως τώρα υποθέταμε πως με την αλλαγή των γενεών αυτές οι προκαταλήψεις θα εξαλείφονταν σταδιακά στη Γερμανία. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει. Αυτό το φαινόμενο επανεμφανίζεται με διαρκώς νέες μορφές».

Νέες μορφές εκδήλωσης του αντισημιτισμού είναι για παράδειγμα η κατηγορία ότι οι Εβραίοι κρατούν ζωντανή τη μνήμη του ολοκαυτώματος προσπαθώντας να αποκομίσουν από αυτή ηθικά και οικονομικά οφέλη. Ένα άλλο η σύγκριση του κράτους του Ισραήλ με τους ναζί με αφορμή την ακολουθούμενη πολιτική έναντι των Παλαιστινίων.

Ο Πέτερ Λόνγκεριχ επισημαίνει ότι «αν λάβει κανείς υπόψη του σύγχρονους τρόπους επικοινωνίας, ειδικά το ίντερνετ, είναι αδύνατον να απαγορευθεί η διάδοση αυτών των αντιλήψεων. Η εκτεταμένη αποσιώπηση του αντισημιτισμού στο δημόσιο διάλογο, η οποία ήταν ως τώρα χαρακτηριστική για τη Γερμανία, απειλείται να αποδυναμωθεί αποφασιστικά».

Έλλειψη στρατηγικών αντιμετώπισης

Η Γιουλάνε Βέτσελ από το Κέντρο Ερευνων για τον αντισημιτισμό στο Βερολίνο επικρίνει τις ελλιπείς στρατηγικές αντιμετώπισης του φαινομένου: «Μία συνολική στρατηγική αντιμετώπισης του αντισημιτισμού στη Γερμανία δεν υπάρχει. Για την ανάπτυξη μίας τέτοιας στρατηγικής έχουμε ήδη καταθέσει ένα εκτενή κατάλογο προτάσεων».

Ο πολιτικός κόσμος τάσσεται ομόφωνα υπέρ της δυναμικής αντιμετώπισης του φαινομένου στη χώρα. Ο αντιπρόεδρος του γερμανικού κοινοβουλίου Βόλφγκανγκ Τίρσε έδωσε το στίγμα: «Πρέπει να κάνουμε πολλά. Η πολιτική αγωγή είναι σίγουρα ένα κλειδί, αλλά πρέπει δημόσια για το τι πρέπει να γίνει στην καθημερινότητα της κοινωνίας μας κατά των αντισημιτικών αλλά και των ξενοφοβικών προκαταλήψεων».

Frank Bettenfeld / Άρης Καλτιριμτζής

Υπεύθυνος Σύνταξης: Στέφανος Γεωργακόπουλος

Υπεύθ. σύνταξης: Στέφανος Γεωργακόπουλος