Πώς θα οδηγηθούν οι Ρώσοι υπαίτιοι στη διεθνή δικαιοσύνη;
29 Νοεμβρίου 2022Πάνω από 500.000 υποθέσεις που σχετίζονται με την τέλεση εγκλημάτων πολέμου εξετάζουν οι ανακριτικές αρχές του Κιέβου.Μέχρι στιγμής περίπου 600 ύποπτοι τέλεσης εγκλημάτων πολέμου βρίσκονται στο στόχαστρο των ουκρανικών αρχών. Εκατοντάδες χιλιάδες είναι τα αποδεικτικά στοιχεία που έχουν στα χέρια τους οι ουκρανικές αρχές.
Αυτά είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο Γερμανός υπ. Δικαιοσύνης Μάρκο Μπούσμαν από τους Φιλελευθέρους, σε συνέντευξη Τύπου μετά τη συνεδρίαση των υπ. Δικαιοσύνης των επτά ισχυρότερων βιομηχανικών χωρών στο Βερολίνο. «Οι εγκληματίες πολέμου δεν πρέπει και δεν μπορούν να αισθάνονται ασφαλείς. Οπουδήποτε μπορούμε να τους συλλάβουμε (…) Kανένα έγκλημα πολέμου δεν μπορεί να μείνει ατιμώρητο» υπογράμμισε ο Μάρκο Μπούσμαν.
«Πρέπει να διωχθεί η ρωσική ηγεσία»
«Συμφωνούμε σε μεγάλο βαθμό ότι θα πρέπει επίσης να διωχθεί η ρωσική ηγεσία» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γερμανός προεδρεύων της συνεδρίασης, διευκρινίζοντας μετά από ερώτηση του ρωσικού προγράμματος της Deutsche Welle ότι μια τέτοια διαδικασία θα μπορούσε να κρατήσει χρόνια, ίσως μάλιστα να χρειαστούν δεκαετίες μέχρι οι υπαίτιοι να οδηγηθούν ενώπιον της διεθνούς δικαιοσύνης.
Στις δυσκολίες προστίθενται επίσης και νομικοί περιορισμοί για τις εκάστοτε εθνικές αρχές, που σχετίζονται με την ποινική δίωξη αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων. Οι περιορισμοί αυτοί ωστόσο θα μπορούσαν να αρθούν, εάν οι υποθέσεις αυτές έφταναν ενώπιον της διεθνούς δικαιοσύνης. «Είμαστε καλά προετοιμασμένοι και θα κάνουμε υπομονή» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μάρκο Μπούσμαν.
Διακήρυξη των G7 για απονομή διεθνούς δικαιοσύνης
Στο κείμενο της διακήρυξης που συνυπέγραψαν οι υπ. Δικαιοσύνης των G7 αναφέρουν μεταξύ άλλων: «Ύψιστη προτεραιότητά μας είναι η ποινική δίωξη τελεσθέντων εγκλημάτων πολέμου βάσει του διεθνούς δικαίου». Κάνουν λόγο για «δολοφονίες και τραυματισμούς αμάχων» που τεκμαίρονται βάσει αδιάσειστων στοιχείων, για «εξαφανίσεις παιδιών», για «εγκλήματα σεξουαλικής και έμφυλης βίας». Όπως επισημαίνουν στη διακήρυξη, «οι δράστες των εγκλημάτων αυτών θα πρέπει να λογοδοτήσουν στον μέγιστο βαθμό. Θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι θα αποδοθεί δικαιοσύνη για τα θύματα και τους επιζώντες».
Ένα μεγάλο πρακτικό ζήτημα που ανακύπτει στην πράξη βέβαια είναι ο συντονισμός των ερευνητικών και δικαστικών αρχών στην Ουκρανία και άλλες χώρες ως προς τη διερεύνηση της διάπραξης εγκλημάτων πολέμου. Απαιτείται συντονισμός των ερευνών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, ανέφερε ο Μάρκο Μπούσμαν τονίζοντας ότι απαιτούνται άρτια εξειδικευμένες έρευνες σε όλα τα επίπεδα, προκειμένου τα αποδεικτικά στοιχεία που συλλέγονται να μπορούν να αξιοποιηθούν από οποιοδήποτε δικαιοδοτικό όργανο και σε οποιοδήποτε δικαστικό σύστημα.
Ουκρανία: Να πληρώσει η Ρωσία για όσα προκάλεσε
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ουκρανική κυβέρνηση υποστηρίζει πως η δίωξη των υπαιτίων για τέλεση εγκλημάτων πολέμου στην Ουκρανία θα πρέπει να γίνει από Ειδικό Δικαστήριο. Ο Ουκρανός υπ. Δικαιοσύνης, Μαλιούσκα σε συνέντευξή του σε ΜΜΕ του γερμανικού ομίλου Funke δήλωσε ότι οι μέχρι τώρα ζημίες που έχει προκαλέσει η Ρωσία στον ουκρανικό λαό υπολογίζονται σε περίπου 150 δισεκατομμύρια δολάρια. Στο ποσό αυτό δεν συμπεριλαμβάνονται, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ουκρανικής κυβέρνησης, οι ευρύτερες οικονομικές απώλειες από τον πόλεμο αλλά και οι αποζημιώσεις για τις οικογένειες θυμάτων του πολέμου και τραυματιών.
Από γερμανικής πλευράς πάντως ο υπ. Δικαιοσύνης κατέστησε σαφές ότι η Γερμανία είναι έτοιμη να φέρει ενώπιον των γερμανικών αρχών Ρώσους υπαιτίους βάσει της αρχής της οικουμενικής δικαιοδοσίας. Τόνισε όμως ότι πέραν αυτούη γερμανική κυβέρνηση είναι επίσης έτοιμη να συνεργαστεί όσο το δυνατόν καλύτερα με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης.
Εκτός από τη Γερμανία, στη σημερινή συνεδρίαση της ομάδας G7 συμμετείχαν επίσης οι υπ. Δικαιοσύνης της Γαλλίας, της Μεγάλης Βρετανίας, της Ιταλίας, της Ιαπωνίας, του Καναδά και των ΗΠΑ καθώς επίσης ο Ευρωπαίος Επίτροπος Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρέιντερς. Προσκεκλημένοι ήταν επίσης ο Ουκρανός υπουργός Δικαιοσύνης Ντενίς Μαλιούσκα, ο Γενικός Εισαγγελέας της Ουκρανίας Αντρίι Κοστίν, όπως και ο Γενικός Εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου Καρίμ Καν.
Δήμητρα Κυρανούδη, Βερολίνο