Η πανδημία του κορωνοϊού άλλαξε τη ζωή όλων απότομα όταν επιβλήθηκαν ξαφνικά περιορισμοί στη φυσική επαφή στα μέσα Μαρτίου 2020 και τα γραφεία έκλεισαν. Μέχρι τότε, η εργασία από το σπίτι ήταν αδιανόητη για πολλούς εργαζόμενους, ακόμα κι αν η δουλειά τους το έκανε θεωρητικά δυνατό. Οι τηλεδιασκέψεις ήταν κάτι σπάνιο. Αλλά σε πολλές περιπτώσεις ο Covid-19 δεν άφησε άλλη επιλογή από το να δουλέψεις στο τραπέζι της κουζίνας, με παιδιά που ουρλιάζουν στη βιντεοσύσκεψη και πολλά ακυρωμένα επαγγελματικά ταξίδια.

«Οι εργαζόμενοι τείνουν να θέλουν να εργάζονται από το σπίτι περισσότερο από ό,τι πριν από την πανδημία, αλλά όχι τόσο όσο κατά τη διάρκεια της πανδημίας», λέει ο Ούλφ Ρίνε, ειδικός στην αγορά εργασίας από το Ινστιτούτο Εργασίας IZA. Τρία χρόνια μετά το πρώτο λόκντάουν στη Γερμανία, υπάρχει σίγουρα η επιθυμία, οι εργαζόμενοι να μπορούν να εργάζονται από το σπίτι. «Η τηλεργασία είναι τώρα υπό διαπραγμάτευση μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων», λέει ο Ρίνε.

Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Ifo, περίπου το 25 % των εργαζομένων εργάζεται "τουλάχιστον εν μέρει» από το σπίτι, στον τομέα των υπηρεσιών το ποσοστό είναι σημαντικά υψηλότερο και φθάνει σχεδόν στο 36 %". Δεν υπήρξε σχεδόν καμία αλλαγή από τότε που άρθηκε το δικαίωμα στην τηλεργασία στα τέλη Μαρτίου του 2022.

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ifo, η εργασία από το σπίτι είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στους παρόχους υπηρεσιών πληροφορικής (73,4%), στους συμβούλους επιχειρήσεων (71,7%) και στους υπαλλήλους στη διαφήμιση και στην έρευνα αγοράς (55,2%). Στον κλάδο των ξενοδοχείων και της φιλοξενίας, από την άλλη, η εργασία από το σπίτι δεν παίζει κανένα ρόλο.

Διακοπές και δουλειά

Η εργασία από το σπίτι είναι ένα πράγμα, αλλά τι γίνεται αν η δουλειά μπορεί να γίνει και με φορητό υπολογιστή σε ένα beach bar; Το workation, δηλαδή ο συνδυασμός εργασίας και διακοπών, γνώρισε επίσης μια άνοδο από την αρχή της πανδημίας του κορωνοϊού, τουλάχιστον μεταξύ εκείνων που μπορούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά και βρίσκονται στις ανάλογες θέσεις.

«Ειδικά με το βλέμμα στη νεότερη γενιά, είναι σίγουρα μια ευκαιρία για τις εταιρείες να σκεφτούν τέτοιες προσφορές στον ανταγωνισμό για εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό», λέει ο Ούλφ Ρίνε. Νομικά, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά ανοιχτά ερωτήματα που σχετίζονται με την εργασία, ειδικά όταν η διαμονή είναι εκτός ΕΕ.

Η πανδημία του κορωνοϊού έδωσε επίσης ώθηση στον κόσμο της εργασίας όσον αφορά την ψηφιοποίηση. Σε πολλά γραφεία, ο ψηφιακός εξοπλισμός έχει βελτιωθεί σημαντικά, εφαρμογές επικοινωνίας όπως το Microsoft Teams ή το Zoom γνώρισαν μεγάλη άνθηση. Στο 72 % των εταιρειών, οι διαδικτυακές συναντήσεις και οι βιντεοδιασκέψεις χρησιμοποιήθηκαν «πολύ συχνά» ή «συχνά» στις αρχές του 2022, σύμφωνα με το Digital Office Index της ψηφιακής ένωσης Bitkom. Τον Μάιο του 2020, το ποσοστό ήταν ακόμα 61 %, τον Μάρτιο του 2018 ήταν 48 %. Επιπλέον, η ομάδα των ατόμων που συμμετέχουν σε τηλεδιασκέψεις εντός των εταιρειών έχει αυξηθεί σημαντικά.

Επαγγελματικά ταξίδια

«Πολύ πριν από την πανδημία, οι τηλεδιασκέψεις σε εταιρείες ήταν δυνατές για λίγους επιλεγμένους ανθρώπους και περιοχές», λέει ο CEO της Bitkom, Μπέρναρντ Ρόλεντερ. «Λόγω της ευρείας χρήσης της τηλεργασίας και της εξάλειψης επαγγελματικών ταξιδιών, συνεδρίων και εκδηλώσεων κατά την περίοδο του κορωνοϊού, οι βιντεοδιασκέψεις στα σημερινά γραφεία είναι ένα προνόμιο που οι εργαζόμενοι δεν θέλουν πλέον να χάσουν».

Ενώ η τηλεργασία και οι τηλεδιασκέψεις άκμασαν, τα επαγγελματικά ταξίδια απειλούνταν μετά το τέλος της πανδημίας του κορωνοϊού. Τους τελευταίους μήνες, διαφαίνεται η επιστροφή τους  για το λόγο ότι οι εργαζόμενοι δηλώνουν επανειλημμένα σε διάφορες έρευνες ότι εκτιμούν τα επαγγελματικά ταξίδια και τις συναντήσεις.

Παρ’ όλες τις εξελίξεις στους τομείς της τηλεργασίας, των επαγγελματικών ταξιδιών και των τηλεδιασκέψεων, για πολλούς ανθρώπους κατά τη διάρκεια της πανδημίας αλλά και τώρα τίποτα δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά στην καθημερινή εργασία. Παρά την ψηφιοποίηση, οι ταμίες, οι σερβιτόροι, οι νοσηλευτές και οι εργαζόμενοι στις κατασκευές δεν μπορούν να εργαστούν από το σπίτι.

 

Φάμπιαν Νίτσμαν (DPA)
Επιμέλεια: Ευθύμης Αγγελούδης