Μπροστά στα τείχη του Κρεμλίνου πραγματοποιούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα διαμαρτυρίες, με γυναίκες να καταθέτουν λουλούδια στον τάφο του Αγνώστου Στρατιώτη, ζητώντας την επιστροφή των συντρόφων τους από το μέτωπο. Παρόμοιες δράσεις πραγματοποιούνται και σε άλλες περιοχές της Ρωσίας. Με αυτόν τον τρόπο το κίνημα των μελών των οικογενειών των ανδρών που στάλθηκαν στο ουκρανικό μέτωπο τραβά όλο και περισσότερο την προσοχή της κοινής γνώμης. Μέλη της ρωσικής αντιπολίτευσης δηλώνουν έτοιμα να στηρίξουν το κίνημα, καθώς πιστεύουν ότι η διαδικασία της επιστράτευσης αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα του Κρεμλίνου.

Την ίδια στιγμή όμως υπάρχει διχογνωμία τόσο μεταξύ των πολιτικών, όσο και μεταξύ των συγγενών των στρατιωτών που εστάλησαν στο ουκρανικό μέτωπο πριν από σχεδόν δύο χρόνια. Ορισμένοι είναι αντίθετοι στην επιστράτευση, ζητώντας την αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από την Ουκρανία, ενώ άλλοι ζητούν μόνο την εναλλαγή των στρατιωτών στα πεδία των μαζών και τάσσονται κατά τα άλλα υπέρ της συνέχισης των εχθροπραξιών.

Πιέσεις σε υποστηρικτές του κινήματος "Put domoy"

Στη Μόσχα αρκετές είναι οι γυναίκες, που δίνουν το παρών στις κινητοποιήσεις. Η Όλγα, της οποίας ο σύζυγος βρίσκεται στο μέτωπο, συμμετείχε πρόσφατα για πρώτη φορά σε μία από αυτές. Προηγουμένως είχε στείλει επιστολή σε διάφορες αρχές ζητώντας την επιστροφή του συζύγου της από το μέτωπο. Όπως έγινε και με άλλες γυναίκες, της απάντησαν να περιμένει το διάταγμα του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν για τον τερματισμό της επιστράτευσης.

Στο μεταξύ οι γυναίκες προσπαθούν να προσεγγίσουν ρώσους πολιτικούς. Στη τελική ευθεία για τις προεδρικές εκλογές στα μέσα Μαρτίου διασφάλισαν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας την στήριξη των υποψηφίων Εκατερίνας Ντούντσοβα και Μπόρις Ναντετζίν. Όταν όμως οι αρχές απαγόρευσαν στους δύο υποψηφίους να λάβουν μέρος στην εκλογική διαδικασία η Μαρία Αντρέγιεβα, μία από τις ηγέτιδες του κινήματος "Put domoy" ("Δρόμος Επιστροφής"), στράφηκε προς τον υποψήφιο πρόεδρο Βλαντισλάβ Νταβάνκοφ. Μαζί με άλλες γυναίκες επισκέφθηκε πρόσφατα το εκλογικό του επιτελείο και ζήτησε την υποστήριξή του. Παράλληλα η Μαρία Αντρέγιεβα απευθύνθηκε και στο προεκλογικό επιτελείο του προέδρου Πούτιν. Δεν έλαβε ωστόσο απάντηση, ούτε από τον Βλαντισλάβ Νταβάνκοφ, ούτε από τον Βλαντίμιρ Πούτιν.

Θέλουν πίσω τους άνδρες, αλλά επικροτούν τον πόλεμο

Υπάρχουν όμως και αντιπολιτευόμενοι πολιτικοί, οι οποίοι είναι πρόθυμοι να στηρίξουν τον αγώνα των γυναικών. Μεταξύ τους ο φιλελεύθερος πολιτικός και YouTuber Μαξίμ Κατς (ο οποίος από το 2022 είναι καταχωρημένος ως "ξένος πράκτορας" στη Ρωσία και έκτοτε ζει στο Τελ Αβίβ), η ομάδα του πρόσφατα εκλιπόντος αντικαθεστωτικού Αλεξέι Ναβάλνι, αλλά και ο Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, ο οποίος ζει στο Λονδίνο. Σύμφωνα με τον ρώσο επιχειρηματία, ο ρωσικός πληθυσμός συνειδητοποιεί καθημερινά ολοένα περισσότερο ότι το ζήτημα αυτό είναι ζήτημα "ζωής και θανάτου". "Οι αρχές δεν βρίσκουν μια βολική απάντηση, γι' αυτό και αντιδρούν στη διαμαρτυρία με ασαφή τρόπο", λέει ο ακτιβιστής της αντιπολίτευσης. Συμβουλεύει μάλιστα τις γυναίκες των στρατιωτών να εγγραφούν στο κανάλι στο Telegram "Put domoj", το οποίο έχει σήμερα πάνω από 70.000 ακολούθους.

Ας σημειωθεί ότι οι θέσεις ορισμένων μελών του κινήματος "Put domoj" διαφέρει σημαντικά από εκείνη των υποστηρικτών του Αλεξέι Ναβάλνι. Μια από τις ηγέτιδες του κινήματος, η Παολόνα Σαφρανόβα, δήλωσε στην DW κατά την προετοιμασία συνέντευξης ότι στηρίζει την "ειδική στρατιωτική επιχείρηση", όπως η επίσημη Ρωσία ονομάζει την εισβολή στην Ουκρανία. Παράλληλα, όμως εμφανίζεται σε βίντεο στο YouTube να επικρίνει το γεγονός ότι δεν υπάρχει χρονικό πλαίσιο για την παραμονή των στρατιωτών στο ουκρανικό μέτωπο. Δυστυχώς η Παολόνα Σαφρανόβα ακύρωσε την τελευταία στιγμή μια συμφωνημένη συνέντευξη στην DW, υποστηρίζοντας ότι θα ήταν προτιμότερο να μην μιλήσει σε ξένα μέσα ενημέρωσης, λόγω των κινδύνων στους οποίους είναι εκτεθειμένη.

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος