«Η ουρά έχει φτάσει τα δέκα χιλιόμετρα. Αλλά ήρθα πολυ νωρίς και κατάφερα να περάσω τα σύνορα...» λέει ένας από τους πολλούς Ρώσους, που κατάφεραν να διαφύγουν στη γειτονική Γεωργία για να αποφύγουν την επιστράτευση. Δεν αποκαλύπτει τα στοιχεία του. Πολλοί δεν μιλούν καν στα ξένα μέσα ενημέρωσης. Αλλά οι συνεργάτες του ειδησεογραφικού δικτύου Euronews στη Γεωργία βρέθηκαν στη μεθόριο και κατάφεραν να συγκεντρώσουν κάποιες δηλώσεις.

Από τότε που ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλάντιμιρ Πούτιν κήρυξε «μερική επιστράτευση» με στόχο να συγκεντρώσει σε πρώτη φάση 300.000 εφέδρους για τα μέτωπα της Ανατολικής Ουκρανίας, όλο και περισσότεροι Ρώσοι επιχειρούν να διαφύγουν στο εξωτερικό. Τα αεροπορικά εισιτήρια έχουν γίνει ανάρπαστα, παρότι οι τιμές τους εκτοξεύονται σε δυσθεώρητα ύψη. Ένα εισιτήριο από τη Μόσχα για την Κωνσταντινούπολη, το Βελιγράδι ή το Ντουμπάι, χωρίς επιστροφή, στοιχίζει πλέον 10.000 ευρώ ή και περισσότερο. Πολλοί προσπαθούν τώρα να διαφύγουν με το αυτοκίνητό τους σε γειτονικές χώρες.

«Έχουν εξαφανιστεί όλοι»

Αυξημένο αριθμό αφίξεων από τη Ρωσία καταγράφουν τις τελευταίες ημέρες η Αρμενία, το Καζακστάν, αλλά και η Γεωργία, που ούτως ή άλλως αποτελεί δημοφιλή προορισμό διακοπών για πολλούς Ρώσους. Εκτιμάται ότι από την αρχή του πολέμου στην Ουκρανία έχουν ήδη καταφύγει στη Γεωργία περισσότεροι από 40.000 Ρώσοι. Πράγματι, οι νεοαφιχθέντες πρέπει να είναι πολλοί, αν ισχύουν τα όσα λέει ένας από αυτούς: «Μίλησα σήμερα με έναν φίλο μου στο Κρασνοντάρ. Μου έλεγε ότι δεν υπάρχουν άνδρες στον δρόμο, ούτε αυτοκίνητα κυκλοφορούν... Σαν να έχουν εξαφανιστεί όλοι...»

Ο πολεμοχαρής ηγέτης της Τσετσενίας και πιστός σύμμαχος του Πούτιν, Ραμζάν Καντίροφ, χλευάζει όσους επιχειρούν να αποφύγουν τη στράτευση, λέγοντας ότι είναι «τεμπέληδες», «δειλοί» και «άχρηστοι». Ο ίδιος ισχυρίζεται πάντως ότι η Ρωσία διαθέτει τουλάχιστον πέντε εκατομμύρια άνδρες άριστα εκπαιδευμένους στα όπλα. Αλλά φαίνεται ότι πολλοί Ρώσοι δεν έχουν καμία διάθεση να αφήσουν την οικογένειά τους και την καθημερινότητά τους για να πολεμήσουν στην Ουκρανία, δίπλα-δίπλα με ποινικούς κρατούμενους και Τσετσένους αυτονομιστές.

Δύσκολη μία νέα αρχή

Μπορούν όμως να αρχίσουν, έτσι απλά, μία καινούρια ζωή σε άλλη χώρα; Θα είναι δύσκολο, αλλά δεν υπάρχει εναλλακτική λύση, λέει ο Αλεξάντερ, ένας από τους Ρώσους που διέφυγαν στη γειτονική Γεωργία: «Θα προσπαθήσω να βρω δουλειά εδώ στη Γεωργία. Θα πάω παντού, αλλά όχι πίσω στη Ρωσία. Ό,τι έχτιζα στη Μόσχα για 30 ολόκληρα χρόνια έχει καταστραφεί: οι σπουδές μου, η δουλειά μου, η προσωπική μου ζωή... Έρχομαι εδώ με άδεια χέρια...»

Γιάννης Παπαδημητρίου (DW, DPA)