Σαξονία: «Εκτός νυμφώνος» η AfD, αλλά για πόσο ακόμη;
4 Δεκεμβρίου 2024«Πολιτικό σεισμό» στη Γερμανία είχαν προκαλέσει οι τοπικές εκλογές στα κρατίδια της Θουριγγίας και της Σαξονίας, στις αρχές Σεπτεμβρίου. Στη μεν Θουριγγία το ακροδεξιό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) είχε κατακτήσει την πρώτη θέση με ποσοστό 32,8% και μεγάλη διαφορά από τους Χριστιανοδημοκράτες της CDU (23,6%), στη δε Σαξονία οι Χριστιανοδημοκράτες μόλις την τελευταία στιγμή κατάφεραν να «γυρίσουν το παιχνίδι» και να πανηγυρίσουν μία ισχνή νίκη με 31,9% έναντι 30,6% της AfD.
Κοινός παρονομαστής και στα δύο ανατολικογερμανικά κρατίδια: Τα κόμματα του «δημοκρατικού τόξου» άρχισαν να διερευνούν κάθε περιθώριο συνεργασίας, ώστε να αφήσουν «εκτός νυμφώνος» την AfD. Στη Σαξονία πέρασαν τρεις ολόκληροι μήνες (αν και επισήμως οι μετεκλογικές διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν μόλις στα μέσα Νοεμβρίου), μέχρι να ανακοινωθεί το προφανές το μεσημέρι της Τετάρτης: τα «παραδοσιακά» κόμματα των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) και των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) σχηματίζουν κυβέρνηση μειοψηφίας με τον σημερινό πρωθυπουργό Μίχαελ Κρέτσμερ να επανεκλέγεται, κατά πάσα πιθανότητα. Σε αυτόν άλλωστε οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, η πρωτιά της CDU στις εκλογές του Σεπτεμβρίου, παρά την κόπωση των ψηφοφόρων ύστερα από 16 συνεχή έτη χριστιανοδημοκρατικής διακυβέρνησης στο πολυπληθέστερο κρατίδιο της πρώην Ανατολικής Γερμανίας.
«Ανοχή» αντί για πλειοψηφία;
Ακόμα κι έτσι όμως, τα δύο κόμματα δεν διαθέτουν την απαραίτητη πλειοψηφία στην τοπική Βουλή της Δρέσδης. Συγκεντρώνουν από κοινού 51 έδρες επί συνόλου 120, άρα τους λείπουν δέκα έδρες. Θεωρητικά θα τις εξασφάλιζαν, αν ενίσχυαν τον κυβερνητικό συνασπισμό το παραδοσιακό Κόμμα της Αριστεράς (Die Linke) και οι Πράσινοι, μία εξέλιξη που ωστόσο απορρίπτει η CDU, θεωρώντας ότι η Linke δεν εντάσσεται στο «δημοκρατικό τόξο». Το εναλλακτικό σενάριο θα ήταν η σύμπλευση της Κεντροδεξιάς με το νέο αριστερό κόμμα της Σάρα Βάγκενκνεχτ (BSW), το οποίο όμως αποχώρησε από τις διαπραγματεύσεις με δική του πρωτοβουλία.
Την ανάγκη φιλοτιμίαν ποιούμενοι, CDU και SPD εξαγγέλλουν τώρα έναν «μηχανισμό έγκαιρης διαβούλευσης», με τον οποίο, στο μέτρο του δυνατού, θα έχουν λόγο στις μελλοντικές αποφάσεις όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης - περιλαμβανομένης της AfD. Επιπλέον, ορισμένες από τις πρώτες εξαγγελίες της νέας κυβέρνησης Κρέτσμερ, όπως η ίδρυση Συνοριακής Αστυνομίας και η επιτάχυνση των απελάσεων στο κρατίδιο της Σαξονίας κάθε άλλο παρά δυσαρεστούν την «Εναλλακτική για τη Γερμανία», η οποία διευρύνει το αποτύπωμά της στην πολιτική ατζέντα, χωρίς καν να επωμίζεται πολιτικό κόστος. Πρόκριμα για παρεμφερείς εξελίξεις και εκτός Σαξονίας;
To «απρόβλεπτο» BSW
Πάντως, οι τελευταίες εξελίξεις προκαλούν εύλογα ερωτήματα και για τον μελλοντικό ρόλο της Σάρα Βάγκενκνεχτ και του κόμματός της. Τόσο η ίδια η Βάγκενκνεχτ, όσο και η επικεφαλής του BSW στη Σαξονία, Σαμπίνε Τσίμερμαν, κατηγορούν τα υπόλοιπα κόμματα ότι δεν ξεκαθαρίζουν τη στάση τους ως προς την ειρήνευση στην Ουκρανία - μία τοποθέτηση που θεωρείται εκτός τόπου και χρόνου, δεδομένου ότι οι τοπικές κυβερνήσεις δεν έχουν λόγο ούτε δικαίωμα συναπόφασης σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, άμυνας και ασφάλειας. Κάποιοι διερωτώνται εάν το νέο κόμμα της Σάρα Βάγκενκνεχτ θέλει πραγματικά να κυβερνήσει ή προτιμά να απολαύσει την ανεμελιά της αντιπολίτευσης.