H Σάλμα αλ Σεχάμπ από τη Σαουδική Αραβία είναι μητέρα ενός 4χρονου και ενός 6χρονου αγοριού. Όταν ξαναδεί τα παιδιά της, εκείνα θα είναι περίπου 38 και 40 ετών. Η μητέρα τους καταδικάστηκε πρόσφατα σε 34 χρόνια κάθειρξη, λόγω ενός σχολίου στο Twitter. Είχε προηγηθεί καταγγελία συμπολίτη της μέσω της εφαρμογής «Kollona Amn», η οποία δημιουργήθηκε από τις σαουδαραβικές αρχές. «Kollona Amn» σημαίνει «Είμαστε η ασφάλεια». Και από ό,τι όλα δείχνουν, χρησιμεύει για κάθε είδους καταγγελίες: Από παράνομα παρκαρισμένα αυτοκίνητα μέχρι τις αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που «ενοχλούν».

Η Ρότνα Μπέγκουμ από την οργάνωση Human Rights Watch Λονδίνου εξηγεί για την περίπτωση της Σάλμα αλ Σεχάμπ, η οποία ας σημειωθεί ότι σύμφωνα με το BBC είχε ταχθεί σε αναρτήσεις της υπέρ των μεταρρυθμίσεων και της απελευθέρωσης ακτιβιστών στη χώρα της: «Η εν λόγω ανάρτηση σχετιζόταν με αποφάσεις που αφορούν τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας. Δεν ήταν κάτι ιδιαίτερο. Κάποιος χρήστης ωστόσο σχολίασε ότι θα την καταγγείλει. Εκείνη απάντησε ότι δεν είναι δα και κανένα έγκλημα να εκφράζει κανείς μια άποψη».

Μηχανισμοί που θυμίζουν Σοβιετική Ένωση και ναζί

Στα Google Playstore και Apple App Store η εφαρμογή παρουσιάζεται ως μία δυνατότητα για τους πολίτες να παίξουν τον ρόλο του αστυνομικού. Μπορούν μάλιστα να ανεβάσουν φωτογραφίες και βίντεο. Ο ειδικός σε ζητήματα ασφάλειας δικτύου στην Ουάσιγκτον Mάικ Σέξτον εκτιμά ωστόσο, αναφερόμενος στην εφαρμογή: «Εκφράζει μια τάση που βλέπουμε παντού στο κόσμου και επιστήμονες χαρακτηρίζουν "ψηφιακό αυταρχισμό". Διαπιστώνουμε ότι καθεστώτα χρησιμοποιούν τους ίδιους αυταρχικούς μηχανισμούς που γνωρίζαμε από τη Σοβιετική Ένωση και τους ναζί. Τιμωρούν δηλαδή όσους σκέφτονται διαφορετικά και προτρέπουν τους πολίτες να καταγγέλλουν συμπολίτες τους. Η διαφορά με τότε είναι ότι οι κυβερνώντες σήμερα χρησιμοποιούν την σύγχρονη τεχνολογία για τους σκοπούς τους».

Μέχρι στιγμής ούτε η Google ούτε η Apple έχουν αντιδράσει στα ερωτήματα της ARD. Γεγονός πάντως είναι ότι η Σαουδική Αραβία επένδυσε δισεκατομμύρια στη Silicon Valley στην Καλιφόρνια πριν από χρόνια. Και ότι ήδη από το 2017 η Apple επένδυσε περίπου 1 δις δολάρια στο Vision Fund της Σαουδικής Αραβίας. Σύμφωνα με το American Tech Transparency Project, η Google ακολουθεί εδώ και χρόνια μια επιθετική επενδυτική στρατηγική στην Σαουδική Αραβία, διασφαλίζοντας συμβόλαια που εκτιμάται ότι αξίζουν δισεκατομμύρια.

Τίλο Σπάνχελ, ARD Κάιρο

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος