Επί δεκατρία λεπτά τα «κίτρινα γιλέκα» άκουγαν προσεκτικά την ομιλία του γάλλου προέδρου για να δηλώσουν μετά στους δημοσιογράφους ότι «δεν αρκούν αυτά». Μετά από τέσσερις εβδομάδες μαζικών κινητοποιήσεων, πολλοί οργισμένοι πολίτες διαπίστωσαν ότι ξαφνικά τα αιτήματά τους άρχισαν να εισακούγονται στο Μέγαρο των Ηλυσίων και τώρα θέλουν προφανώς να ικανοποιηθούν και άλλα.

Στην ομιλία του ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι αναλαμβάνει «μέρος της ευθύνης» και ζήτησε συγνώμη από τους Γάλλους για «λόγια που μπορεί να πλήγωσαν». Στη συνέχεια ανακοίνωσε μια λίστα μέτρων με στόχο την αποσυμφόρηση της κατάστασης στο εσωτερικό, η οποία ωστόσο ενδέχεται να δημιουργήσει δυσκολίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη γαλλική κυβέρνηση.  

Ηρεμία στο εξωτερικό – προβλήματα στην ΕΕ

Για το 2019 η Γαλλία είχε δηλώσει ότι το έλλειμμά της θα ανέλθει στο 2,8% επί του ΑΕΠ. Με τα νέα μέτρα ο ετήσιος κρατικός προϋπολογισμός θα επιβαρυνθεί κατά επιπλέον 10 δις ευρώ. Το έλλειμμα ενδέχεται να φτάσει έτσι στο 3,5% και κατ' επέκταση να μην πληροί τα κριτήρια του Μάαστριχτ. Και όλα αυτά ενώ ο Μακρόν ξεκίνησε τη θητεία του με την υπόσχεεη να τηρούνται επιτέλους οι κανόνες της ΕΕ.

Ένα από τα μέτρα που ανακοινώθηκε και απασχόλησε ιδιαίτερα είναι αυτό της αύξησης του κατώτατου μισθού κατά 100 ευρώ από την 1η Ιανουαρίου του 2019. 1.185 ευρώ κατόπιν κρατήσεων είναι ο κατώτατος μισθός αυτή τη στιγμή στη Γαλλία και συγκαταλέγεται στους υψηλότερους του ΟΟΣΑ.

Ένας περίπλοκος λογαριασμός

Πάντως ο υπολογισμός της αύξησης του κατώτατου μισθού είναι αρκετά περίπλοκος.  Η κυβέρνηση ανακοίνωσε αύξηση κατά 1,8% που αντιστοιχεί σε 20€. Σε αυτό προστίθενται άλλα 20€ από μειώσεις κρατήσεων κοινωνικής ασφάλισης. Τέλος, θα υπάρξει αύξηση του επιδόματος για οικογένειες με ιδιαίτερα χαμηλό εισόδημα – αυτή η αύξηση αντιστοιχεί στα υπόλοιπα 60€. Κάτι το οποίο σημαίνει ότι δεν θα πάρουν όλοι οι απασχολούμενοι με τον κατώτατο μισθό την ίδια αύξηση. Γι' αυτό και είναι αμφίβολο εάν οι διαδηλωτές μείνουν ευχαριστημένοι απ' αυτό το μέτρο.

Την ίδια ώρα η πολιτική ελίτ της Γαλλίας δεν υιοθετεί ξεκάθαρη στάση όσον αφορά τα σχέδια Μακρόν. Την ώρα που μεμονωμένα πρόσωπα της αντιπολίτευσης τάσσονται υπέρ της διακοπής των διαδηλώσεων, ο βασικός αντίπαλος του γάλλου προέδρου από το στρατόπεδο της άκρας αριστεράς Ζαν Λυκ Μελανσόν, βλέπει το κοινωνικό κίνημα να έχει εξελιχθεί σε πολιτικό κίνημα με στόχο τον ίδιο τον πρόεδρο.

Πράγματι, ενώ στην αρχή οι διαδηλωτές είχαν θέσει στο επίκεντρο τη σχεδιαζόμενη από την κυβέρνηση αύξηση των φόρων στα καύσιμα, στο μεταξύ ειδικά οι ακραίοι εντός του κινήματος στρέφονται ξεκάθαρα κατά του Εμανουέλ Μακρόν ως προέδρου, τον οποίον χαρακτηρίζουν «πρόεδρο των πλουσίων». Σε αυτό το αφήγημα των διαδηλωτών ταιριάζει και η άρνηση του γάλλου προέδρου να επαναφέρει τον φόρο περιουσίας.

Πολιτική αφ' υψηλού

Ο Χένρικ Ούτερβεντε, πολιτικός επιστήμονας που ειδικεύεται σε γαλλικά θέματα επισημαίνει ότι «είναι ένα μειονέκτημα του γαλλικού κυβερνητικού και προεδρικού συστήματος ότι η εξουσία συγκεντρώνεται έντονα στην κορυφή και δημιουργείται η εντύπωση ότι οι πρόεδροι είναι οι μόνοι που γνωρίζουν τι είναι καλό για τη χώρα. Οι πρόεδροι προσπαθούν να αλλάξουν τη χώρα αφ' υψηλού χωρίς να επικοινωνούν αρκετά με την κοινωνία, τα συνδικάτα, τους συνδέσμους ή με τα κόμματα και τις κοινότητες». Ο Μακρόν υπόσχεται τώρα στους πολίτες μεγαλύτερη πολιτική συμμετοχή. Στο πλαίσιο αυτό επιδιώκει την επικοινωνία με τους δημάρχους 35.000 πόλεων και κοινοτήτων για να αναπτύξει με τη βοήθειά τους ένα «νέο κοινωνικό συμβόλαιο».

Άγνωστο παραμένει πόσο βαθιές θα είναι οι μεταρρυθμίσεις του πολιτικού συστήματος. Όπως επίσης εάν αυτές θα φέρουν ικανοποίηση και ηρεμία στους πολίτες. Εδώ και καιρό υπάρχει ο φόβος ότι μια αποτυχία του Μακρόν ενδέχεται να ανοίξει σε ακραία πολιτικά στοιχεία το δρόμο προς την εξουσία.

Αντρέας Νολ

Επιμέλεια: Αλεξάνδρα Κοσμά