Αυτές τις διασυνδέσεις οικονομίας και πολιτικής καταγράφει και σχολιάζει ο πολιτικός επιστήμονας Ρούντιγκερ Λίντκε στο βιβλίο του «Σε ποιόν ανήκει η δημοκρατία μας» που φέτος συμπλήρωσε 15 χρόνια έκδοσης. Πόσο ισχυρή είναι η διαπλοκή οικονομίας και πολιτικής στη Γερμανία φαίνεται σύμφωνα με τον συγγραφέα από το γεγονός ότι: "Όλοι οι καγκελάριοι αναζητούσαν πάντα στους μάνατζερ της Deutsche Bank συμβουλές για την δημοσιονομική τους πολιτική. Ασφαλώς η σχέση αυτή επί μονίμου βάσεως δημιουργεί εξαρτήσεις και υπαγορεύσεις εν απορρήτω. Ήταν πάντα έτσι και δεν άλλαξε μέχρι σήμερα επί της ουσίας τίποτε. Ο σημερινός καγκελάριος εξάλλου διακηρύσσει πως είναι ‘καγκελάριος της αυτοκινητοβιομηχανίας’. Αυτή και μόνον η δημόσια παραδοχή αποδεικνύει ότι ο Γερμανός καγκελάριος συνδέεται στενά με βιομηχανικά συγκροτήματα, και ειδικά με την Volkswagen, ως πρωην πρωθυπουργός της Κάτω Σαξωνίας."

Το βιβλίο του Ρούντιγκερ Λίντκε είναι ένα είδος ετήσιου οδηγού με τα στοιχεία όλων των οικονομικών ομίλων. Αναφέρουμε ορισμένα από τα στοιχεία που καταγράφονται π.χ. για την Volkswagen: ο μεγαλύτερος μέτοχος του ομίλου είναι το κρατίδιο της Κάτω Σαξωνίας με 13,7%. Το Εποπτικό Συμβούλιο είναι 12μελές με ετήσια αμοιβή 2.156.575 ευρώ και ανάμεσα στα μέλη του είναι ο πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου του ομίλου Thyssen-Krupp, ο πρόεδρος των τουριστικών επιχειρήσεων TUI, ο πρωθυπουργός και ο υπουργός οικονομίας της Κάτω Σαξωνίας και ως αντιπρόεδρος μετέχει εκπρόσωπος του συνδικάτου του μετάλλου (IG-METALL). Το 7μελές Διοικητικό Συμβούλιο έχει ετήσια αμοιβή: 13. 835.090 ευρώ. Οι εργαζόμενοι στην Volkswagen είναι 336.843 και η συνολική αμοιβή τους ετησίως είναι 11.182.000 ευρώ (Wem gehört die Republik, S. 420ff).

Σε εποχές οικονομικής ευημερίας και ανάπτυξης ουδείς αντιλαμβάνεται τις λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στην πολιτική και την οικονομία. Όταν όμως το κέρδος των οικονομικών κολοσσών διακυβεύεται, τότε η κατάσταση αλλάζει. Οι φοροαπαλλαγές στις οποίες προχώρησε η κυβέρνηση Σρέντερ επιβεβαιώνουν, σύμφωνα με το συγγραφέα του βιβλίου "Σε ποιόν ανήκει η δημοκρατία μας", τις πιέσεις που ασκούν τα κοντσέρν:

"Τις φοροαπαλλαγές που έκανε δώρο ο ερυθροπράσινος συνασπισμός στη βιομηχανία, πριν από λίγα χρόνια δεν θα τολμούσε κανείς να τις διανοηθεί. Κι αυτό συνέβη, διότι υπάρχει μόνιμα ο φόβος μήπως εγκαταλείψουν οι οικονομικοί όμιλοι τη χώρα μας και μεταφερθούν θέσεις εργασίας στο εξωτερικό. Όσα έγιναν τα τελευταία χρόνια, επιδοτήσεις, δάνεια και εγγυήσεις δεν είχαν γίνει ποτέ σε αυτή τη μορφή. Η αντιπολίτευση μάλιστα είναι έτοιμη να ικανοποιήσει κάθε επιθυμία των μεγαλοβιομηχάνων από την κατάργηση της προστασίας του εργαζόμενου από μενομερή καταγγελία της σύμβασης μέχρι και ακόμη μεγαλύτερες φοροαπαλλαγές."

Ο Ρούντιγκερ Λίντκε εκτιμά ότι οι διασυνδέσεις ορισμένων ομίλων που δρουν στο χώρο της ενημέρωσης με την πολιτική είναι ανησυχητικές, όπως π.χ. η σχέση του πανίσχυρου ομίλου Bertelsmann με τους περισσότερους πολιτικούς:

"Για τον όμιλο Bertelsmann μπορούμε να υποστηρίξουμε πως επηρεάζει την πολιτική και την κοινωνία μας. Αυτό ασφαλώς δεν είναι μόνον επικίνδυνο. Έχει και τα θετικά του, διότι το ίδρυμα Bertelsmann χρηματοδοτεί έρευνες, τις οποίες καμία γερμανική κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να επιδοτήσει. Όμως αναμφίβολα ο Bertelsmann είναι πολύ ισχυρός και είναι εις θέσιν να κινητοποιεί πάντα το πολιτικό του λόμπι, εάν διακυβεύονται τα συμφέροντά του. Π.χ. στο ευρωκοινοβούλιο το λόμπι του Bertelsmann είναι ο χριστιανοδημοκράτης ευρωβουλευτής Έλμαρ Μπροκ, ο οποίος εκπροσωπεί πλήρως τα συμφέροντα του ομίλου."

Πως είναι δυνατόν ένα βιβλίο τόσο αποκαλυπτικό να μην δέχθηκε πιέσεις στα 15 χρόνια έκδοσής του; Δέχθηκα, παραδέχεται ο συγγραφέας: "Τα πρώτα χρόνια που ήμουν άγνωστος και το βιβλίο καινούργιο στην αγορά οι πιέσεις ήταν πολλές π.χ. στα πλαίσια της συγχώνευσης της Bayerische Vereinsbank με την Hypo- και Wechselbank δέχθηκα απειλές. Προσπάθησαν να με εκφοβήσουν για να διαγράψω ορισμένα σχόλια. Ακόμη μια φορά δέχθηκα ισχυρές πιέσεις, όταν έγραψα για τις εξαγωγές σκόνης γάλακτος της Nestle στον τρίτο κόσμο. Η Nestle μου διαμήνυσε ότι αν διέγραφα αυτές τις 'τρείς σειρές' θα ήταν προς όφελός μου. Είναι όμως παλιές ιστορίες. Στα τελευταία 10 χρόνια οι πιέσεις μειώθηκαν ουσιαστικά."

Στο μεταξύ το βιβλίο θεωρείται σήμερα ακόμη και από τους οικονομικούς ομίλους χρήσιμο 'εγχειρίδιο εργασίας'.

Βιβή Παπαναγιώτου