Η συμφωνία CETA θεωρείται από πολλούς προάγγελος της TTIP. Και οι δύο συμφωνίες είναι ωστόσο αμφιλεγόμενες. Ίσως για αυτό πολλές φορές οι αντίπαλοι των δύο συμφωνιών διαδηλώνουν μαζί. Μερικοί μάλιστα πιστεύουν ότι η CETA αποτελεί πρότυπο για την TTIP.

Οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία ελευθέρου εμπορίου μεταξύ ΕΕ και Καναδά ξεκίνησαν το 2009. Στις αρχές του χρόνου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έδωσε πράσινο φως στη συμφωνία, η οποία ισχύει από την Πέμπτη 21/9 προσωρινά.

Το αντικείμενο της συμφωνίας CETA

Κύριο ζητούμενο της συμφωνίας ΕΕ-Καναδά είναι η ενίσχυση των εμπορικών σχέσεων και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Η Comprehensive Economic and Trade Agreement καλείται να διευκολύνει την δραστηριοποίηση καναδέζικων επιχειρήσεων στην ΕΕ και αντίστοιχα ευρωπαϊκών εταιριών στον Καναδά. Για να επιτευχθεί αυτό καταργούνται σημαντικοί δασμοί και έλεγχοι. Παράλληλα με την CETA δημιουργείται ένα νέο σύστημα διαιτησίας, το οποίο θα ρυθμίζει τις διαφωνίες για επενδύσεις. Επειδή όμως το νέο σύστημα είναι αμφιλεγόμενο, η εφαρμογή του θα ξεκινήσει όταν όλες οι χώρες-μέλη της ΕΕ ολοκληρώσουν την διαδικασία επικύρωσής του.

Τι λένε οι επικριτές;

Οι αντίπαλοι της CETA εκφράζουν ανησυχία ότι η συμφωνία ζημιώνει το περιβάλλον και τα δικαιώματα των καταναλωτών. Η μη κυβερνητική οργάνωση Attac επικρίνει το ότι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Βρυξελλών και Οτάβας έγιναν κεκλεισμένων των θυρών και ότι οικονομικά λόμπι είχαν λόγο στο τελικό κείμενο της συμφωνίας. Την ίδια στιγμή περιβαλλοντικές και καταναλωτικές οργανώσεις φοβούνται ότι με τη συμφωνία τα συμφέροντα των επιχειρήσεων αποκτούν μεγαλύτερη βαρύτητα από εκείνα των πολιτών, κυρίως όταν πρόκειται για την προστασία των επενδυτών. Για το λόγο αυτό περισσότεροι από 125.000 πολίτες προσέφυγαν στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης κατά της CETA. Την ίδια στιγμή όμως ακόμα και ευρωβουλευτές ανησυχούν ότι διεθνείς συμφωνίες όπως η TTIP, η NAFTA και η CETA οδηγούν σε περιορισμό των σημερινών κοινωνικών και περιβαλλοντικών στάνταρντ.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα;

Όπως όλα δείχνουν η TTIP δεν ακολουθήσει θα σύντομα την CETA. Πρόσφατα ο πρόεδρος Τραμπ πάγωσε τα σχέδια προώθησης και εφαρμογής της διατλαντικής συμφωνίας. Ας σημειωθεί ότι οι Αμερικανοί είναι τουλάχιστον το ίδιο σκεπτικοί με τους Ευρωπαίους όταν πρόκειται για συμφωνίες ελευθέρου εμπορίου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η κακή εμπειρία τους με την NAFTA, την συμφωνία ελευθέρου εμπορίου με το γειτονικό Μεξικό. Μια από τις προεκλογικές υποσχέσεις του Ντ. Τραμπ ήταν, επομένως, ότι διεθνείς συμφωνίες, όπως η ΤΤΙΡ, δεν θα εφαρμοστούν.

Πία Ράουσμπεργκερ / Στέφανος Γεωργακόπουλος