Επί επτά δεκατίες το μεξικανικό κρατικό μονοπώλιο στον τομέα της ενέργειας παρέμενε ένα από πιο ισχυρά στον κόσμο. Από το 1938 η κυριαρχία της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας Pemex (Petroleos Mexicanos) ήταν αδιαμφισβήτητη, καθώς απαγορευόταν οποιαδήποτε δραστηριότητα από ιδιώτες. Η Pemex αποτελούσε σύμβολο της ανεξαρτησίας της χώρας, αφού ο έλεγχος των ενεργειακών αποθεμάτων ήταν απόλυτος. Παράλληλα, μονοπωλιακή ήταν και η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από την επίσης κρατική CFE (Comisión Federal de Competencia Económica).

Η νυν κυβέρνηση του προέδρου Ενρίκο Πιένα Νιέτο είχε θέσει εξαρχής ως στόχο τη ριζική ενεργειακή μεταρρύθμιση στο πλαίσιο ευρύτερων αλλαγών στο δημόσιο τομέα με γνώμονα την ανάπτυξη και ευημερία της χώρας. Μετά από διαβουλεύσεις που διήρκεσαν πάνω από τρεις μήνες, το Κογκρέσο του Μεξικού ενέκρινε τελικά την Τετάρτη (06.08) την ιστορική αλλαγή στο καθεστώς λειτουργίας του ενεργειακού τομέα με κύρια σημεία το «σπάσιμο» του κρατικού μονοπωλίου, το άνοιγμα σε ιδιωτικές επενδύσεις, εγχώριες και ξένες, καθώς και την παροχή κινήτρων για τη διάδοση εναλλακτικών μορφών ενέργειας. «Είναι ένα βήμα προς το μέλλον του Μεξικού με στόχο την αειφόρο χρήση των ενεργειακών πηγών. Θα μειώσουμε το κόστος της πράσινης ενέργειας σε χαμηλές τιμές, κάτι που θα δώσει ώθηση στη δημιουργία καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας και στην προστασία του περιβάλλοντος», έγραψε ο πρόεδρος της χώρας στο twitter αμέσως μετά τη θετική έκβαση της ψηφοφορίας.

Eπενδύσεις και κίνητρα για περισσότερη «πράσινη» ενέργεια

Με το νέο πακέτο μέτρων ανοίγει ο μεξικανικός πετρελαϊκός τομέας καθώς και ο τομέας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειες σε ξένες επενδύσεις, αλλά και εγχώρια μικρομεσαία ιδιωτικά κεφάλαια . Ειδικότερα, από το 2015 θα είναι δυνατή η σύναψη συμβάσεων εξόρυξης, εκμετάλλευσης και διαχείρισης ενεργειακών πόρων καθώς και έρευνας πάνω στη δυνατότητα εκμετάλλευσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από ιδιωτικές εταιρείες που διαθέτουν προηγμένη τεχνογνωσία και τεχνολογία, σε αντίθετη με την Pemex. Στόχος είναι, μεταξύ άλλων, η αξοιποίηση νέων ενεργειακών αποθεμάτων της χώρας.

Η μεξικανική κυβέρνηση ευελπιστεί να εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία σημαντικά ποσά από ξένες επενδύσεις, τις οποίες εκτιμά ήδη από τώρα σε περίπου 10 δις. δολάρια. Αυτό προφανώς συνεπάγεται και τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης, οι οποίες υπολογίζονται σε 2,5 εκατομ. έως το 2025. Παράλληλα, στόχος είναι να αυξηθεί η εγχώρια παραγωγή πετρελαίου σε 3 εκατομ. βαρέλια την ημέρα έως το 2018 και 3,5 εκατομ. έως το 2025. Σήμερα η ημερήσια παραγωγή εκτιμάται στα 2,5 εκατομ. βαρέλια και είναι εμφανώς μειωμένη σε σχέση με το παρελθόν. Στο ίδιο πλαίσιο, δίνονται κίνητρα και σε μικρομεσαίους για την ιδιωτική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με έμφαση στην «πράσινη» ενέργεια.

Στο μεταξύ, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο χαιρέτισε τη μεταρρύθμιση, η οποία αποτελεί και για τη μεξικανική κυβέρνηση«τη μεγαλύτερη επιτυχία της». Εντούτοις όπως διευκρίνισε ο Μάριο Σάντσες Ρούιζ από το αντιπολιτευόμενο Εθνικό Κόμμα Δράσης που υπερψήφισε το νομοσχέδιο, «η κυριότητα επί των πηγών πετρελαίου και φυσικού αερίου θα συνεχίσει να ανήκει στο κράτος, ενώ η ιδιωτική συμμετοχή θα επιτρέπεται μόνο στα πεδία της έρευνας, της εξόρυξης, της διύλισης πετροχημικών καθώς και της μεταφοράς και αποθήκευσής του».

Δήμητρα Κυρανούδη (dpa, afp)