Στον κόσμο της μοριακής ιατροδικαστικής
10 Απριλίου 2018Ο Λουίς Φοντεμπρίντερ έρχεται κάθε μέρα αντιμέτωπος με τον θάνατο και αυτό σε όλο τον κόσμο. Τελευταία ο Αργεντίνος ιατροδικαστής ταξίδεψε στα νησιά Φώκλαντ, 500 χλμ. από τα παράλια της Αργεντινής. Εκεί βρέθηκε στο νεκροταφείο Darwin μπροστά από αμέτρητους λευκούς σταυρούς. Μαζί με την ομάδα του άνοιξε 121 τάφους που έφεραν την επιγραφή «Αργεντίνος στρατιώτης, που μόνο ο θεός γνωρίζει». Μέχρι σήμερα έχει ταυτοποιήσει 90 από τα μέχρι τότε ανώνυμα άψυχα κορμιά.
Ο ιατροδικαστής είναι ιδρυτικό μέλος και διευθυντής της διεθνούς αναγνωρισμένης ιατροδικαστικής ομάδας ταυτοποίησης EAAF (Equipo Argentino de Antropologia Forense). Η ομάδα αποτελούμενη από ειδικούς της ιατρικής, της αρχαιολογίας, της ανθρωπολογίας, της νομικής και της φυσικής, συστάθηκε μετά το τέλος της δικτατορίας στην Αργεντινή ως απάντηση στην κραυγή βοήθειας των συγγενών των 30.000 αγνοούμενων (desaparecidos).
Η επιτυχία της EAAF
Στο μεταξύ όμως οι ιατροδικαστές της ΕΑΑF εργάζονται και σε άλλες χώρες. «Δεν περίμενα ποτέ ότι η ομάδα θα είχε διεθνώς τέτοια επιτυχία» λέει ο ιατροδικαστής. Ανάμεσα στις υποθέσεις που έχουν κάποιες ερευνήσει αφορούν θύματα του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική, ενώ και η υπόθεση των 43 Μεξικανών φοιτητών που έπεσαν θύματα απαγωγής κατά τη διάρκεια μιας διαδήλωσης στην Αγιοτσινάπα αποτέλεσε αντικείμενο ιατροδικαστικής έρευνας της συγκεκριμένης ομάδας.
Ειδικότερα στην περίπτωση του πολέμου των Φώκλαντ το 1992, περίπου 1.000 στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους. Μετά την ήττα της Αργεντινής, η οποία προσπάθησε να ανακτήσει τα νησιά που βρίσκονταν υπό βρετανική αποικία, ο βρετανός στρατηγός Τζέφρι Καρντόζο ενταφίασε τους νεκρούς αντίπαλους στρατιώτες στο νησί που ονομάζεται από τους Αργεντινούς Isla Soledad «Νησί της μοναξιάς». Οι περισσότεροι τάφοι ήταν ανώνυμοι.
«Το μόνο που θέλω είναι να κλάψω τον αδερφό μου»
Μεταξύ αυτών βρισκόταν και ο αδερφός της Μαρία Ρέγιες Λόμπος. Σήμερα όμως στο σταυρό πάνω από τον τάφο του γράφει το όνομά του. Η γυναίκα έψαχνε τον αδερφό της επί 36 χρόνια, χωρίς να γνωρίζει πώς πέθανε ή πού ακριβώς ενταφιάστηκε. Ο Λούις Φοντεμπρίντερ και η ομάδα του ταυτοποίησαν τη σορό και έδωσαν στην αδερφή του νεκρού στρατιώτη τη δυνατότητα να τον αποχαιρετήσει. «Το μόνο που θέλω είναι να πάω εκεί, να δω τον τάφο του αδερφού μου και να τον κλάψω» λέει η Μαρία.
Ταυτοποίηση σημαίνει σύγκριση, εξηγεί ο Φοντεμπρίντερ. Η ομάδα συγκεντρώνει δείγματα αίματος και σιέλου από τους συγγενείς των νεκρών και τα συγκρίνει στη συνέχεια με τα δείγματα που παίρνει από τους νεκρούς. Καθ' όλη τη διαδικασία οι ειδικοί βρίσκονται σε επαφή με τους συγγενείς. Στο τέλος της όλης διαδικασίας τα συναισθήματα στις οικογένειες των θυμάτων είναι ανάμικτα: πόνος, ηρεμία αλλά και ικανοποίηση. «Η αλήθεια και δικαιοσύνη είναι μάλλον οι σημαντικότεροι στόχοι σε αυτή τη δουλειά» δηλώνει χαρακτηριστικά ο Φοντεμπρίντερ.
dpa / Αλεξάνδρα Κοσμά